- 5/10/19
- 95,284
- 79
کارتون های دهه شصت ، را در همیارخاص بخوانید
کارتون های دهه ۶۰ و ۷۰ بینندگان پرشماری داشتند و حتی پس از گذشت سال‌ها، هنوز هم یاد و خاطره‌ی آن‌ها از ذهن مخاطبان خارج نشده است. در این مقاله سری زده‌ایم به ۷۵ تا از محبوب‌ترین کارتون های قدیمی و نوستالژیک تلویزیون.
کارتون‌ها را می‌توان یکی از مهم‌ترین المان‌ها در سرگرم کردن کودکان دانست. آثاری که کودکان وقت زیادی از خود را صرف تماشای آن‌ها می‌کنند و به شکلی در آن‌ها غرق می‌شوند که گویا وارد دنیای دیگری شده‌اند. این روزها به‌لطف فضای مجازی و امکان تماشای جدیدترین انیمیشن‌های روز، تأثیر تلویزیون از این نظر به‌شدت کمتر از قبل شده ولی روزگاری بود که تنها دو راه برای دنبال کردن کارتون‌های جذاب داشتیم؛ گشتن در بازار نوارهای ویدیو (که در آن دوران مصیبت‌های خاص خود را داشت) و تماشای کارتون از تلویزیون.
دهه‌های ۶۰ و ۷۰ از نظر تعداد کارتون‌های ماندگار پخش شده از تلویزیون در تاریخ ایران بی‌سابقه هستند؛ دورانی که انواع و اقسام کارتون‌های جذاب و رنگارنگ (و گاهی اوقات غمناک!) از تلویزیون پخش می‌شد و این آثار به قدری کودکان را درگیر خود می‌کردند که همچنان پس از گذشت سال‌ها، یاد و خاطره‌ی آن‌ها همراه کودکان دیروز یا جوانان و بزرگسالان امروز باقی مانده است؛ کارتون‌هایی از کشورهای مختلف و در سبک‌های متنوع که بعضی از آن‌ها اولین آشنایی مخاطبان خود را با رمان‌های بزرگ دنیا رقم زدند و بعضی دیگر نیز موسیقی‌های به‌شدت زیبایی داشتند که هنوز هم از ذهن مخاطبان پاک نشده است.
در اینجا قصد داریم به سراغ بهترین کارتون های قدیمی دهه شصت و هفتاد برویم؛ آثاری که اگر بخواهیم تمام آن‌ها را فهرست کنیم، صدها مورد را شامل می‌شوند و بنابراین تصمیم گرفتیم فهرستی از ۷۵ کارتون نوستالژیک و قدیمی تلویزیون در آن دوران ترتیب داده و تیتراژ هرکدام را هم درکنار اطلاعات مربوط‌به آن قرار دهیم.
با زومجی همراه باشید تا سری بزنیم به روزهای گذشته و یادی کنیم از کارتون های نوستالژیک و دوست‌داشتنی آن دوران.
کارتون لونی تونز را می‌توان یکی از عظیم‌ترین مجموعه انیمیشن‌های تاریخ دانست که کار خود را از سال ۱۹۳۰ آغاز کرد و بعدها در دهه‌های مختلف شکل و شمایل متفاوتی پیدا کرده و در هر دوره با معرفی شخصیت‌های جدید، به طرفداران بیشتری رسید. در ایران هم از سال‌ها قبل شاهد پخش قسمت‌های بی‌شماری از این مجموعه بوده‌ایم، مخصوصاً قسمت‌های مربوط‌به دوران ۱۹۴۴ تا ۱۹۶۴.
دانلود ویدیو از آپارات
تعداد زیادی از شخصیت‌های محبوب کارتونی از معروف‌ترین خرگوش دنیا یعنی کارتون باگز بانی و اردک عصبانی و بامزه‌ای مثل دافی داک گرفته تا قناری کوچک و گربه دست و پا چلفتی یعنی «توییتی» و «سیلوستر»، متعلق به همین مجموعه هستند و تلویزیون ایران هم در بعضی دوره‌ها به‌طور مرتب و بعضی وقت‌ها هم به شکل پراکنده به سراغ نمایش آن رفته است. شاید بتوان بیشترین نمایش‌های انیمیشن لونی تونز در ایران را هم به «کایوت» و «رودرانر» نسبت داد؛ زوج جذابی که در دل صحراهای آمریکا برخوردهای جالبی هم با دارند و کایوت بیچاره بارها و بارها در راه رسیدن به غذای لذیذ خود (که در ایران با نام «میگ میگ» هم شناخته می‌شود!) به فجیع‌ترین شکل ممکن آسیب می‌بیند.
کارتون سریال لونی تونز تا چند سال دیگر وارد دومین قرن از حیات خود می‌شود و هنوز هم بعد از این همه سال، جذابیت‌هایش را کم‌وبیش حفظ کرده و هم مجموعه کارتون‌های مخصوص خود را دارد و هم اثری مثل Space Jam: A New Legacy که به‌تازگی با حضور این شخصیت‌های دوست‌داشتنی درکنار لبران جیمز اکران شده است.
«پاپای» نه‌تنها جزو محبوب‌ترین شخصیت‌های کارتونی تلویزیون ایران محسوب می‌شده، بلکه از نظر تاریخی هم از قدیمی‌ترین‌ها به حساب می‌آید؛ ملوانی که الزی کریسلر سیگر، هنرمند و کارتونیست آمریکایی او را در سال ۱۹۲۹ برای حضور در مجموعه‌ای کمیک طراحی کرد و خیلی زود به علت محبوبیت بالای خود توسط مکس فلایشر، انیماتور مطرح آمریکایی وارد دنیای انیمیشن شد.
دانلود ویدیو از آپارات
این ملوان خسته و عصبانی، معمولاً کاری به کار کسی نداشت و تنها می‌خواست روزهای خود را درکنار معشوقه‌اش «آلیو» سپری کند، ولی رقیب عشقی قوی‌هیکلی به نام «بلوتو» داشت که همیشه مزاحم او می‌شد و کار را خراب می‌کرد. در اینجا بود که ملوان زبل به سراغ یک قوطی اسفناج رفته و با بلعیدن تمام محتویات آن، ناگهان تبدیل به یک قهرمان قدرتمند شده و با بازوهایی درشت به سراغ بلوتو می‌رفت و حسابش را می‌رسید. همین قضیه هم باعث شده بود در ایران (و احتمالاً سایر نقاط دنیا) اسفناج برای کودکان به سمبلی برای قدرت تبدیل شود!
پاپای با آن پیپ و دهان کج خود تا سال‌ها جزو معروف‌ترین شخصیت‌های کارتونی دنیا بود و تعداد زیادی انیمیشن از خود به‌جای گذاشت و حتی بعدها در سال ۱۹۸۰، رابرت آلتمن هم به سراغ کارگردانی فیلمی براساس این شخصیت با بازی رابین ویلیامز و شلی دووال رفت.
درحالی بیش از ۸۰ سال از معرفی معروف‌ترین موش و گربه دنیا می‌گذرد که آن‌ها هنوز هم با محبوبیت زیادی همراه هستند و همین امسال یک فیلم سینمایی هم داشتند. در تلویزیون ایران هم از دهه‌ها قبل شاهد پخش نسخه‌های مختلفی از این مجموعه بوده‌ایم و کودکان هر نسل (و همین‌طور بزرگ‌ترها) خاطرات زیادی از شیطنت‌های این موش و گربه دارند.
دانلود ویدیو از آپارات
کارتون های نوستالژیک تام و جری را می‌توان به دوره‌های مختلفی تقسیم کرد که ما هم از اکثر این دوره‌ها نمونه‌هایی را در تلویزیون دیده‌ایم. از اولین سری آن، محصول ویلیام هانا و جوزف باربرا که در فاصله‌ی ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۸ پخش می‌شد و خود شامل چند زیرمجموعه‌ی مختلف با طراحی‌های متنوع بود (مخصوصاً در مورد تام که طراحی اولیه‌ی متفاوتی داشت)، تا سری‌های بعدی که در دهه‌های پس از آن ساخته شدند و هر بار دستخوش تغییراتی می‌شدند و شخصیت‌های جدیدی هم از راه می‌رسیدند.
دراین‌میان مجموعه‌ای مثل Tom a d Je y Kids نیز در دهه ۱۹۹۰ تولید شد که تام و جری در آن سن و سال کمتری داشتند و بچه‌های دهه ۷۰ ایران هم در مقطعی فرصت تماشای این سری را پیدا کردند. بعدها مجموعه‌های جدیدتری هم با حضور این موش و گربه محبوب تولید شدند که بعضی از آن‌ها هم در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ از تلویزیون پخش شد، ولی همچنان محبوب‌ترین دوران این مجموعه را کارتون های قدیمی آن تشکیل می‌دهد؛ قسمت‌های جذابی که حتی پس از ده‌ها بار دیدن هم تازگی خود را از دست نمی‌دهند.
خیلی از کودکان ایرانی اولین‌بار پرنده‌ای به نام دارکوب را با کمک کارتون دارکوب زبله شناختند؛ شخصیتی بیش‌فعال با نام اصلی «وودی وودپکر» که والتر لانتز و بن هاردوی او را در سال ۱۹۴۰ طراحی کردند، در انیمیشنی کوتاه به نام K ock K ock. بعدها هم انیمیشن‌های کوتاه زیادی با حضور او تولید شد، ولی این سریال انیمیشنی وودی وودپکر در دهه ۱۹۵۰ بود که محبوبیت این دارکوب را بیش‌ازپیش افزایش داد و او را به رقیبی برای شخصیت‌های معروف لونی تونز تبدیل کرد.
دانلود ویدیو از آپارات
کارتون های دارکوب زبل که در دهه‌های مختلف از تلویزیون ایران پخش شدند، شامل تعداد زیادی از همان انیمیشن‌های کوتاه سینمایی درکنار موارد جدید می‌شدند و بازه‌ی زمانی بسیار طولانی‌ای را هم به خود اختصاص دادند؛ به‌طوری‌که از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۷۷، بیش از ۱۰۰ قسمت از آن پخش شد و بعدها نسخه‌های دیگری هم براساس این شخصیت دیوانه ساخته شد که البته هیچ‌کدام به شهرت این مجموعه‌ی ۲۰ ساله نرسیدند.
معاون کلانتر از آن دست کارتون های نوستالژیک است که نسل‌های مختلف با آن خاطره دارند و در طول دهه‌های ۶۰ و ۷۰ بارها از تلویزیون ایران پخش شده بود. شرکت «تری‌تونز» به‌عنوان یکی از استودیوهای قدیمی انیمیشن‌سازی، این کارتون را در قالب قسمت‌هایی کوتاه در فاصله‌ی سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۴ آماده کرد که در مجموع سه فصل و ۱۰۴ قسمت را شامل می‌شد.
دانلود ویدیو از آپارات
شخصیت اصلی قصه با صدای ایرج رضایی، معاون کلانتری در قالب یک سگ بود که در قسمت‌های ابتدایی در فلوریدا حضور داشت و سپس در ایالت‌های دیگری مثل می‌سی‌سی‌پی و تنسی به ایفای وظیفه می‌پرداخت. شخصیت‌های دیگری مثل «ماسکی» با صدای مینو غزنوی هم معاون کلانتر را در ماجراهای مختلف همراهی می‌کردند و به صحنه‌های اکشن درکنار طنز خاص این کارتون انرژی می‌دادند.
بعدها آثار دیگری هم با حضور معاون کلانتر تولید شد، ولی این شخصیت در ایران همچنان با همین مجموعه کارتون قدیمی شناخته می‌شود.
از میان محبوب‌ترین برادران کارتونی بین ایرانی‌ها، می‌توان لولک و بولک را نام برد؛ دو برابر بازیگوشی که در طول ۱۱ فصل و بیش از ۱۷۰ قسمت به انجام شیرین‌کاری‌های مختلف و خلق لحظات خنده‌دار می‌پرداختند.
دانلود ویدیو از آپارات
برادر بزرگ‌تر یعنی بولک درکنار برادر کوچک‌تر خود لولک به قدری در فاصله‌ی سالهای ۱۹۶۲ تا ۱۹۸۶ در کشور لهستان محبوب شده بودند که آثار مختلفی مثل مجسمه‌های آن‌ها در نقاطی چون شهر بیلسکو-بیاوا ساخته شده و به‌نوعی می‌توان آن‌ها را از صادرات فرهنگی این کشور دانست. البته این دو در کارتون‌های خود تنها نبودند و بعد از مدتی دخترکی به نام «تولا» هم به آن‌ها اضافه شد تا پس از آن شاهد ماجراجویی‌های سه‌نفره‌ی این کودکان در دل طبیعت باشیم.
درکنار کارتون بولک و لولک انیمیشن لهستانی دیگری هم در آن سال‌ها از تلویزیون ایران پخش می‌شد که روایتگر ماجراهای سگی به نام «رکسیو» (Reksio) بود؛ انیمیشنی که از نظر بصری شباهت زیادی به لولک و بولک داشت و علت آن هم یکی بودن استودیوی سازنده‌ی هر دو اثر بود.
این کارتون قدیمی داستان پنگوئنی به نام تنسی تاکسیدو و یک گراز دریایی به نام چاملی را روایت می‌کرد که درون باغ وحش مگاپلیس درکنار حیوانات دیگر زندگی می‌کردند، ولی آرام و قرار نداشتند و هر بار با فرار از باغ وحش، ماجراهای جالبی را رقم می‌زدند. هر وقت هم اوضاع به جایی می‌رسید که راه‌حلی وجود نداشت، به سراغ فردی به نام «آقای ووپی» می‌رفتند؛ پروفسوری که راه‌حل همه‌ی مشکلات را می‌دانست و با راهنمایی‌های خود به این پنگوئن و گراز دریایی کمک می‌کرد.
دانلود ویدیو از آپارات
ماجراهای تنسی تاکسیدو به‌عنوان یکی از کارتون های نوستالژیک که در دهه‌های مختلف از تلویزیون ایران پخش شد، با دوبله‌های خیلی خوبی همراه بود و پنگوئن قصه که نام خود را از پاپیونش گرفته بود (تاکسیدو نام نوعی پوشش رسمی به همراه پاپیون است) توسط مهدی آژیر و چاملی هم به وسیله‌ی ظفر گرایی دوبله شده بودند و شهروز ملک‌آرایی هم با آن صدای منحصربه‌فرد، کار دوبله‌ی آقای ووپی را برعهده داشت.
اولین اثری که با نام پلنگ صورتی ساخته شد، فیلمی به همین نام محصول ۱۹۶۳ بود؛ فیلمی با بازی پیتر سلرز در نقش «بازرس کلوزو» که به ماجراهای یک الماس صورتی‌رنگ به نام پلنگ صورتی مربوط می‌شد. برای اولین‌بار در تیتراژ این فیلم بود که با شخصیت پلنگ صورتی آشنا می‌شدیم و او را در قالب حیوانی انیمیشنی می‌دیدیم که نسبت به اسامی تیتراژ و اتفاقات آن واکنش‌هایی نشان می‌داد.
دانلود ویدیو از آپارات
استقبال مخاطبان از این شخصیت باعث شد که یک سال بعد، انیمیشن کوتاهی براساس آن ساخته شود و به این ترتیب پلنگ صورتی با اولین قسمت از انیمیشن‌های خود به نام The Pi k Phi k، نه‌تنها به موفقیت زیادی در جلب نظر مردم رسید بلکه جایزه‌ی اسکار بهترین انیمیشن کوتاه را هم از آنِ خود کرد. در همین قسمت اول پلنگ صورتی، با شخصیت دیگری به نام «مرد کوچک» (The Li le Ma ) هم آشنا می‌شدیم که فردی سبیلو و عصبانی با دماغی بزرگ بود و بعدها در قسمت‌های متعددی از این مجموعه حضور پیدا کرد تا پلنگ صورتی انواع و اقسام بلاها را سر او بیاورد!
کودکان ایرانی در دهه‌های مختلف خاطرات زیادی با پلنگ صورتی دارند و این مجموعه توانسته در تمام این سال‌ها نظر بزرگسالان را هم به همان نسبت جلب کند؛ مجموعه‌ای که نمی‌توان به آن اشاره کرده و یادی از موسیقی شنیدنی آن، اثر هنری مانچینی نکرد.
بعید است کسی کارتون پروفسور بالتازار را دیده باشد و آن را فراموش کرده باشد؛ یکی از آن کارتون های قدیمی متفاوت که همه‌چیز آن حالتی عجیب و غریب داشت. از شخصیت اصلی که پروفسوری کوتاه‌قامت با ریشی بلند و سری کم‌مو بود، تا جلوه‌های صوتی و تصویری آن که حالتی بسیار شلوغ و آشفته داشتند و اتمسفری خاص را برای این اثر جذاب فراهم می‌کردند.
دانلود ویدیو از آپارات
در هر قسمت از مجموعه‌ی پروفسور بالتازار شاهد اختراع چیز جدیدی بودیم و او بعد از حرکت دادن تعدادی اهرم و راه‌اندازی ماشین‌های پیچیده، به دستاوردی عجیب می‌رسید و راوی مجموعه با صدای شنیدنی مرحوم امیرهوشنگ قطعه‌ای هم کمک بزرگی به تماشایی‌تر شدن آن می‌کرد.
زلاتکو گرگیچ، خالق پروفسور بالتازار که به افتخارات زیادی رسیده بود، بعدها در سال ۱۹۷۹ بابت ساخت انیمیشن کوتاه D eam Doll نامزد جایزه‌ی اسکار هم شد. او با پروفسور بالتازار کاری کرد که تا سال‌ها بعد از پخش از این مجموعه، استفاده از اصطلاح پروفسور بالتازار برای افرادی که قصد انجام کاری هوشمندانه را داشتند به کار می‌رفت، البته خیلی اوقات به شکل طعنه‌آمیز!
رمان سفرهای گالیور نوشته‌ی جاناتان سوییفت در زمان خود سروصدای زیادی به پا کرد و او توانست با مواجه کردن شخصیت اصلی داستان خود با آدم کوچولو‌ها (و البته در بخش‌های دیگری از قصه، با موجوداتی دیگر مثل آدم‌های غول‌پیکر) به ارائه‌ی داستانی جذاب و خواندنی بپردازد. شرکت هانا باربرا هم در سال ۱۹۶۸ اقتباسی کارتونی از این رمان تولید کرد که در زمان پخش خود در ایران مخاطبان بی‌شماری داشت.
دانلود ویدیو از آپارات
گذشته از ماجراهای جذاب گالیور و سگ او «تَگ» درکنار لیلی‌پوتی‌های کوچک، از هنر دوبله این مجموعه نیز نباید گذشت که درکنار شهاب عسگری (گالیور)، شهروز ملک‌آرایی («کاپیتان لینچ» که در ایران لیچ نامیده می‌شد) و مینو غزنوی («فلرتیشیا»)، این «گلام» با صدای فوق‌العاده‌ی استاد اکبر منانی بود که یکی از متفاوت‌ترین شخصیت‌های مجموعه را دوبله کرده و جمله‌ی معروف «من می‌دونم…» را برای این شخصیت منفی‌نگر به قدری جالب به کار می‌برد که تا سال‌ها بعد جایگاه خود را در ادبیات عامه حفظ کرده بود؛ دوبله‌ای که استاد منانی آن را از روی نحوه‌ی صحبت‌های یک گدا الهام گرفته بود.
شاید اغراق نباشد اگر بگوییم اکثر کودکان ایرانی در دهه‌های قبل، اولین‌بار با موجودی به نام مورچه خوار آبی ازطریق این کارتون بامزه آشنا شدند. کارتونی که در حقیقت نه یک مجموعه‌ی تلویزیونی معمولی، بلکه ترکیبی از ۱۷ انیمیشن کوتاه سینمایی بوده که در فاصله‌ی سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۱ در فرانسه پخش شدند. بعدها هم مجموعه‌هایی مثل Pi k Pa he a d Pals و The New Pi k Pa he Show از راه رسیدند که ترکیبی از قسمت‌های مخصوص پلنگ صورتی درکنار قسمت‌هایی از مورچه و مورچه‌خوار بودند و آن‌ها توانستند با استفاده از این فرصت به محبوبیت بیشتری برسند.
دانلود ویدیو از آپارات
هر کسی می‌تواند تنها با خواندن نام این اثر، محتوای آن را حدس بزند و متوجه شود که در آن با تلاش یک مورچه‌خوار برای به چنگ آوردن یک مورچه مواجه خواهد شد! مورچه‌خواری آبی‌رنگ (با صداپیشگی فوق‌العاده‌ی مرحوم مهدی آرین‌نژاد) که دست از سر مورچه‌ی قرمزِ داستان (با صدای شنیدنی مرحوم حسن عباسی) برنمی‌داشت و صحبت‌های مورچه‌خوار هم تا مدت‌ها بر سر زبان‌ها بود؛ از «سلام و صبح‌بخیر» او به یک سوسیس در حال حرکت که در حقیقت توسط مورچه تکان می‌خورد، تا «سوراخ فوری» و موارد دیگری که لحظات خنده‌داری را فراهم می‌کردند.
تم خیلی از کارتون های نوستالژیک دهه‌های ۶۰ و ۷۰ به جستجوی شخصیت اصلی برای پیدا کردن مادرش اختصاص داشت و هاچ نیز جزو این شخصیت‌های بخت‌برگشته بود؛ فرزند یک ملکه‌ی زنبورهای عسل که در دوران کودکی شاهد حمله‌ی واسپ ها (زنبورهای بی‌عسل) به کندوی خود بوده و بعد از آواره شدن، باید به جستجوی مادرش می‌پرداخت.
دانلود ویدیو از آپارات
هاچ با صداپیشگی به‌یادماندنی ناهید امیریان یکی از مظلوم‌ترین شخصیت‌های کارتون های قدیمی تلویزیون بود و انواع و اقسام مصیبت‌ها را تحمل می‌کرد تا به هدف خود برسد و در این راه با شخصیت‌های دیگری همراه می‌شد که بعضی از آن‌ها سرنوشت خوبی نداشتند و یکی از آن‌ها به نام «آیا» هم بعدها خواهر هاچ از آب درآمد.
بعدها دنباله‌ای برای این مجموعه با نام New Ho eybee Hu ch هم تولید شد و همچنین در سال ۱۹۸۹ کار به بازسازی مجموعه‌ی اصلی هم رسید که البته با تغییرات زیادی نسبت به نسخه‌ی اولیه همراه بود.
مجموعه انیمیشن‌های کوتاه «خط» که در ایران به آقای خط معروف است را می‌توان جزو خلاقانه‌ترین آثار انیمیشنی تاریخ دانست؛ داستان‌هایی کوتاه و جذاب که در قالب قسمت‌های چند دقیقه‌ای پخش می‌شد و با طراحی بسیار ساده‌ی خود، لحظاتی مفرح و بامزه را رقم می‌زد.
دانلود ویدیو از آپارات
اوسوالدو کاواندولی ملقب به «کاوا» (Cava)، کارتونیستی ایتالیایی بود که اولین‌بار شخصیت خط را به تعدادی از آژانس‌های تبلیغاتی ایتالیا معرفی کرد تا از این شخصیت در تبلیغات شرکت‌ها استفاده کنند. درنهایت هم شرکت لاگوستینا، تولید کننده‌ی وسایل آشپزخانه از این ایده استقبال کرده و با کاواندولی قرارداد بست.
بعد از پخش چند قسمت از آقای خط با اسپانسری لاگوستینا، طراح این شخصیت تصمیم گرفت مخلوق جذاب خود را از زیر سایه‌ی این شرکت خارج کرده و یک سری انیمیشن کوتاه برای او طراحی کند که سال‌ها بعد در ایران هم پخش شدند؛ انیمیشن‌هایی که در آن‌ها شاهد ارتباطی جالب بین این شخصیت و طراح او هستیم و هر بار مصیبت‌هایی بر سر این موجود بیچاره آمده و شکایت‌ها و البته مسخره‌بازی‌های او باعث می‌شود لحظاتی خنده‌دار شکل بگیرد که مشابه آن‌ها را در کمتر اثری دیده‌ایم.
قوی‌ترین خرس جهان، لقبی بود که در کارتون بامزی به یک خرس کوچک داده شده بود؛ شخصیتی که هر بار با خوردن عسل مخصوصی که توسط مادربزرگش به او هدیه داده شده بود، قدرت گرفته و ماجراهایی را رقم می‌زد.
دانلود ویدیو از آپارات
رون اندرسون شخصیت بامزی را در سال ۱۹۶۶ خلق کرد و مجموعه انیمیشن و کمیک‌هایی را براساس آن تدارک دید ولی اثری که ما در تلویزیون دیدیم، محصول سال ۱۹۷۲ بود و برخلاف نسخه‌ی سیاه و سفید اولیه، این یکی رنگی شده و شکل و شمایل بهتری داشت. در کارتون بامزی با شخصیت‌های دیگری هم مواجه می‌شدیم که جالب‌ترینِ آن‌ها «شِلمان» نام داشت؛ لاک‌پشتی اندیشمند که با طراحی ابزار مختلف قدرت تفکر خود را نشان می‌داد و درعین‌حال صدای خاصی هم داشت که توسط مرحوم اصغر افضلی زیر نظر ژاله علو دوبله شده بود.
شخصیت یوگی کار خود را با حضور جانبی در مجموعه انیمیشن نمایش هاکلبری هاند (The Hucklebe y Hou d Show) در سال ۱۹۵۸ آغاز کرد و سپس به تدریج با محبوب‌تر شدن، تبدیل به یکی از ماندگارترین شخصیت‌های شرکت هانا باربرا شد و کار به جایی رسید که انیمیشن‌های مخصوص خود را به‌دست آورد.
دانلود ویدیو از آپارات
در ایران آثار مختلفی از دنیای یوگی پخش شده که معروف‌ترینِ آن‌ها یوگی و دوستان بوده؛ مجموعه‌ای که در بازه‌های زمانی مختلف و دهه‌های متوالی از تلویزیون پخش شد تا کودکان شاهد ماجراجویی‌های جذاب یوگی و همراهانش با کشتی پرنده‌ی آن‌ها باشند. صداپیشگی این شخصیت محبوب را هم ناصر طهماسب به‌عنوان یکی از اساتید دوبله برعهده داشت و به قدری زیبا این کار را انجام داد که هرگز از یاد و خاطره‌ی دوست‌داران این انیمیشن پاک نخواهد شد.
بارباپاپا کتاب مصوری برای کودکان بود که یک زوج فرانسوی-آمریکایی به نامهای آنت تایسون و تیلوس تیلور در سال ۱۹۷۰ در فرانسه منتشر کردند و خیلی زود با استقبال گسترده‌ای مواجه شدند؛ کتابی که مخاطبان در آن با خانواده‌ی بارباپاپا همراه می‌شدند و ماجراهای اعضای این خانواده را دنبال می‌کردند؛ موجوداتی عجیب و غریب با قابلیت تغییر شکل که هرکدام رنگ مخصوص خود را داشتند و بعد از تغییر شکل هم به خاطر این رنگ متفاوت، از سایر اعضای خانواده قابل تشخیص بودند.
دانلود ویدیو از آپارات
علت انتخاب این اسم برای کتاب و موجودات آن هم جالب بود. روزی تیلور به همراه همسرش در حال قدم زدن در پارک لوکزامبورگ واقع در پاریس بودند که او صدای کودکی را می‌شنود که در حال خواهش از والدین خود برای تهیه‌ی چیزی به نام «بابابابا» است! تیلور از همسر فرانسوی خود معنای این کلمه را می‌پرسد و متوجه می‌شود که منظور کودک بارباپاپا بوده، یعنی پشمک! و به این ترتیب این اسم را روی مخلوق‌های جالب خود می‌گذارد و بعدها هم با ساخته شدن کارتونی براساس آن‌ها، شهرت خانواده‌ی بارباپاپا بیشتر می‌شود و کودکان ایرانی نیز در دهه ۶۰ خاطرات خوشی با بارباپاپا، بارباماما و فرزندان آن‌ها پیدا می‌کنند.
شرکت نیپون پیش از تغییرات ساختاری خود، با نام Zuiyo Eizo فعالیت می‌کرد و یکی از آثار آن دورانِ شرکت که در ایران هم محبوب بود، ماجراهای هایدی را روایت می‌کرد؛ شخصیتی که بعضی از کودکان پیش از دیدن این انیمه هم ازطریق کتاب هایدی اثر یوهانا اشپیری، نویسنده‌ی سوئیسی با او آشنا شده بودند.
دانلود ویدیو از آپارات
هایدی با صدای مژگان عظیمی، دخترکی بود که بعد از مرگ پدر و مادرش به همراه خاله‌اش در یک دهکده‌ی زیبا زندگی می‌کرد و ماجراهای مختلفی را درکنار سایر شخصیت‌ها و حیوانات دهکده می‌گذراند. این انیمه یکی از اولین آثار مجموعه‌ی «تئاتر شاهکار جهان» (Wo ld Mas e piece Thea e ) بود؛ مجموعه‌ای شامل انیمه‌های متعدد که ژاپنی‌ها در آن به سراغ اقتباس از رمان‌های معروف دنیا می‌رفتند تا مخاطبان کودک و نوجوان را از این طریق با کتاب‌های نویسندگان بزرگ آشنا کنند. بخش زیادی از انیمه‌های نمایش داده شده از تلویزیون ایران در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ نیز زیرمجموعه‌ی تئاتر شاهکار جهان بودند و خیلی از کودکان اولین‌بار به این شکل با داستان‌های معروف آشنا شدند.
چوبین یکی از عجیب‌ترین شخصیت‌های کارتون های نوستالژیک در ایران بود؛ موجودی کوچک که با سفینه‌ای فضایی وارد زمین می‌شد و بعد از ترکیدن حبابی که درون آن قرار داشت، به سراغ یک دختر و پدربزرگش که کلبه‌ای در آن نزدیکی داشتند می‌رفت و با زبانی ناشناخته شروع به صحبت می‌کرد. چوبین وقتی متوجه می‌شد که انسان‌ها زبان او را نمی‌فهمند، با زدن دکمه‌ای روی دستبند مخصوص خود کاری می‌کرد که صحبت‌هایش برای آن‌ها قابل فهم شود و خیلی زود هم رابطه‌ای صمیمانه بین آن‌ها شکل می‌گرفت.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار شخصیت‌های مختلف قصه که اکثراً حیواناتی سخنگو بودند و یکی از آن‌ها هم جغدی بود که بارها بر زمین می‌افتاد و هر دفعه هم می‌گفت: «یه خبر بد!»، این شخصیت خبیث ماجرا بود که مخاطبان کودک سریال را جذب خود می‌کرد؛ شخصیتی غول‌پیکر و مرموز به نام «برونکا» که با خفاش‌های خود و البته بینی بزرگش شناخته می‌شد و مبارزات سختی هم با چوبین داشت.
خنده‌دارترین نکته در مورد چوبین به قسمت پایانی آن مربوط می‌شد؛ جایی که او بالاخره مادرش را پیدا می‌کرد و به زادگاهش برمی‌گشت، ولی مخاطبان ایرانی تصویری از این مادر نمی‌دیدند و مجبور بودند خودشان شکل و شمایل او را در ذهن مجسم کنند؛ موضوعی که سال‌ها بعد با دیدن تصاویر مادر چوبین و نوع پوشش او، علت آن را متوجه شدیم!
در دورانی که وایکینگ‌ها هنوز به‌لطف سریال‌ها و بازی‌های ویدیویی به محبوبیت امروز نرسیده بودند، کارتون ویکی وایکینگ باعث شد کودکان ایرانی با آن‌ها بیشتر آشنا شوند. این کارتون برگرفته از کتاب Vicke Viki g اثر رونر یانسن، نویسنده‌ی سوئدی، به سراغ ماجراهای ویکی، فرزند یک وایکینگ بزرگ به نام «هالوار» می‌رفت که رهبر وایکینگ‌های دهکده‌ی «فلیک» محسوب می‌شد؛ جنگجویانی که همواره با دشمنان خود در نبرد بودند.
دانلود ویدیو از آپارات
برخلاف سایر وایکینگ‌ها که افرادی شجاع با نیروی بدنی بالا بودند، ویکی خیلی اهل جنگ و نبرد مستقیم نبود و بیشتر از قدرت مغز خود برای حل مشکلات استفاده می‌کرد. او هر بار با ارائه‌ی راه‌حل‌های جالبی به پدر خود و سایر اعضای گروه، آن‌ها را به پیروزی می‌رساند و این درس را به کودکان مخاطب مجموعه می‌داد که فقط زور بازو کافی نیست و ذهن هم باید قوی کار کند.
یکی دیگر از محبوب‌ترین محصولات شرکت هانا باربرا در کشورهای مختلف از جمله ایران، گوریل انگوری بود؛ مجموعه‌ای آن‌قدر پر طرفدار که حتی یکی از وسایل تفریح شهربازی تهران هم با شکل و شمایل آن ساخته شده بود.
دانلود ویدیو از آپارات
در این کارتون به‌یادماندنی، ماجراهای یک گوریل عظیم‌الجثه و بنفش‌رنگ را دنبال می‌کردیم که برخلاف ابعاد بزرگ خود، رفتار کودکانه‌ای داشت و سگی به نام «بیگل بیگل» او را همراهی می‌کرد که توسط گوریل انگوری، «بیگلی بیگلی» صدا زده می‌شد. این دو دوستِ کاملاً متفاوت، در ماجراجویی‌های خود با ماشین زردرنگ کوچکی از این طرف به آن طرف می‌رفتند و به علت ابعاد کوچک ماشین، گوریل انگوری بر بالای سقف آن می‌نشست و عجیب اینکه ماشین هم خراب نمی‌شد!
اصغر افضلی که او را بیش از هر چیز با دوبله‌های وودی آلن می‌شناسیم، در اینجا به زیبایی به‌جای بیگلی بیگلی صحبت می‌کرد و صادق ماهرو هم چنان ماهرانه عبارت‌های کوتاه گوریل انگوری مثل «انگوری! انگوری!» را بر زبان می‌آورد که نمی‌توانیم فرد دیگری را به‌جای او در این نقش تصور کنیم.
در دوران پخش کارتون پسر شجاع، کمتر مجموعه‌ای را می‌شد پیدا کرد که به اندازه‌ی آن پُرطرفدار باشد؛ مجموعه‌ای که یک سگ آبی به همراه دوستان خود در آن به سراغ ماجراهای مختلفی می‌رفتند و هم کودکان را سرگرم می‌کردند و هم در مقابل شخصیت‌های منفی قصه مثل شیپورچی (با نام «راپا» در نسخه‌ی اصلی) به آن‌ها درس زندگی می‌دادند.
دانلود ویدیو از آپارات
قهرمان داستان (که تا جایی با صدای نادره سالارپور همراه بود و از جایی به بعد هم مهوش افشاری) که در نسخه‌ی اصلی «چاک» نام داشت، به سبک خیلی از کارتون های قدیمی با تغییر نام روبه‌رو شده بود و البته اسم خاصی هم برای او نگذاشته بودند و تنها لقب پسر شجاع را به او داده بودند. و عجیب‌تر اینکه پدر او هم با نام «پدر پسر شجاع» شناخته می‌شد و همین قضیه تا سال‌ها بعد به سوژه‌ای برای شوخی و خنده تبدیل شده بود؛ شخصیتی که او هم در نسخه‌ی اصلی اسم مخصوص خود را داشت، آن هم اسمی عجیب یعنی A is o le یا ارسطو، فیلسوف معروف یونانی!
کارتون ایکیوسان برخلاف ظاهر خود، نه کاملاً ساختگی بلکه تا حدودی برگرفته از یک شخصیت واقعی بوده است؛ فردی به نام «ایکیو» که یک راهب بودایی و درعین‌حال شاعر بوده و در فاصله‌ی سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۴۸۱ میلادی در ژاپن زندگی می‌کرده است.
دانلود ویدیو از آپارات
این کارتون زیبا ماجراهای دوران کودکی ایکیو را در یک آنکوکوجی (معابد مخصوص بودایی‌ها) روایت می‌کرد؛ پسرکی که فرزند «امپراتور گو-کوماتسو» بود و مادرش نیز به دلایل سیاسی و اوضاع خاص ژاپن او را در پنج سالگی ترک کرده بود و تنها گاهی اوقات می‌توانست با او در ارتباط باشد؛ موضوعی که برای خیلی از بینندگان این کارتون در آن سال‌ها علامت سؤال بزرگی بود.
مهم‌ترین ویژگی ایکی یوسان (با صدای زیبای فریبا شاهین‌مقدم)، قدرت ذهنی بالای او بود و اصل و اساس مجموعه باتوجه‌به همین قضیه شکل گرفته و در هر قسمت شاهد حل معما یا برطرف کردن مشکلی توسط او بودیم؛ موضوعی که با سکانسی جالب از تمرکز ایکیوسان همراه می‌شد و تأثیر آن روی مخاطبان باعث شده بود که هم به افراد باهوش ایکیو-سان گفته شود (البته خیلی اوقات به طعنه) و هم سکانس تفکر او بین بچه‌ها محبوب شده و خیلی‌ها ادای آن را درمی‌آوردند!
تماشای مصیبت‌های هاچ برای کودکان ایرانی کافی نبود و آن‌ها مدتی بعد شاهد پخش مجموعه انیمه دیگری به نام نیک و نیکو بودند که در حقیقت «مایا، زنبور عسل» نام داشت. به هر حال در آن دوران تغییر اسامی شخصیت‌ها جزو هنرهای والای مسئولان تلویزیون محسوب می‌شد و بی‌دلیل دست به انجام این کار می‌زدند.
دانلود ویدیو از آپارات
مریم شیرزاد و شیوا گورانی به ترتیب صداپیشگی نیکو و نیک (در نسخه‌ی اصلی «ویلی») را در این مجموعه‌ی برگرفته از کتاب «ماجراهای مایای زنبور عسل» اثر والدمار بونسلز، نویسنده‌ی آلمانی برعهده داشتند و موفق شده بودند به خوبی به این دو شخصیت جان بدهند. کارتون نیک و نیکو به اندازه‌ی هاچ، زنبور عسل تلخ و سیاه نبود و صحنه‌های شاد و بامزه‌ای هم با حضور بعضی شخصیت‌های فرعی داشت، ولی اتفاقات ناراحت‌کننده هم کم نداشت و مثلاً زنبورهای سرخ در نقش شخصیت‌های خبیث به سراغ مایا آمده و با اسیر کردن او، بلاهای بدی بر سرش می‌آوردند و البته طبق انتظار، پایان خوشی در انتظار او و دوستانش بود.
داستان «سندباد بحری» جزو معروف‌ترین قصه‌های مشرق‌زمین محسوب می‌شود؛ داستانی که از ابتدا جزئی از «هزار و یک شب» (در بعضی ترجمه‌های انگلیسی: «شب‌های عربی») نبوده و بعدها به آن اضافه شد. فیلم‌ها، سریال‌ها و انیمیشن‌های بسیار زیادی براساس این داستان ساخته شده که در ایران کمتر اثری به پای محبوبیت ماجراهای سندباد از شرکت نیپون می‌رسد.
دانلود ویدیو از آپارات
سندباد، پسرک ماجراجوی قصه در این اثر با مرد جوان و دلاوری به نام علی بابا و پیرمردی دانا به نام «علاءالدین» همراه می‌شد و در هر قسمت با اتفاقاتی جدید مواجه شده و درگیری‌هایی با انسان‌ها و موجودات تخیلی در شکل و شمایل‌های مختلف پیدا می‌کرد. دراین‌میان یک مرغ مینا به نام «شیلا» («شیرا» در نسخه‌ی اصلی) نیز همیشه همراه سندباد بود و درنهایت مشخص می‌شد که او شاهزاده خانمی بوده که در اثر یک طلسم به پرنده‌ای سیاه تبدیل شده است.
کارتون ماجراهای سندباد هم از جمله آثاری بود که دوبله‌های درخشانی داشت و از ناصر ممدوح به‌عنوان راوی ماجراها تا ناهید امیریان (سندباد)، مهدی آژیر (شیلا) و ظفر گرایی (علی بابا) در آن صداپیشگی کرده بودند و البته به سبک خیلی از کارتون های قدیمی تلویزیون، حذفیاتی هم در بخش‌های مختلف خود داشت.
ماجراهای گامبا اولین‌بار در قالب یک رمان کودک در سال ۱۹۷۲ مطرح شد و سه سال بعد نوبت به سریال انیمه‌ی آن رسید تا داستان تعدادی موش را در سفری پُر ماجرا روایت کند؛ داستانی که گامبا و دوستانش در آن کار سختی در پیش داشتند و باید با ورود به جزیره‌ی شیطان، به نبرد با دار و دسته‌ی راسوی سفید می‌رفتند.
دانلود ویدیو از آپارات
راسوی سفید به‌عنوان شخصیت خبیث قصه، ظاهری ترسناک و شیطانی داشت و در آن سالهای تلویزیون، کمتر شخصیت منفی‌ای می‌توانست به اندازه‌ی او باعث ترس کودکان شود. خشونت ماجراهای گامبا هم در حد نسبتاً بالایی قرار داشت و کمتر اثری در آن دوران از این نظر به پای آن می‌رسید.
بعدها تعدادی انیمه‌ی سینمایی هم براساس ماجراهای گامبا تولید شد که برخلاف سریال آن، جایی در تلویزیون ایران نداشتند.
یکی از معروف‌ترین آثار مارک تواین، نویسنده‌ی مطرح آمریکایی را می‌توان کتاب ماجراهای هاکلبری فین دانست که البته خود دنباله‌ای بر کتاب «ماجراهای تام سایر» است. ژاپنی‌ها در دهه ۱۹۷۰ تصمیم گرفتند مثل خیلی دیگر از اقتباس‌های انیمه‌ای خود، به سراغ تولید اثری برپایه‌ی یک کتاب معروف دیگر بروند و ماجراهای «هاک» و دوستان او را در نزدیکی رود می‌سی‌سی‌پی روایت کردند.
دانلود ویدیو از آپارات
از نکات جالب در کارتون هاکلبری فین، حضور برده‌ای سیاه‌پوست به نام «جیم» بود که از دست ارباب خود فرار کرده و با هاک همراه می‌شد؛ موضوعی که مشابه آن را کمتر در میان کارتون های قدیمی سراغ داشتیم و یکی از اولین مواردی بود که باعث آشنایی کودکان با حال و هوای قرن نوزدهم و وضعیت برده‌داری در آن سال‌ها می‌شد.
کارلو کلودی، نویسنده‌ی ایتالیایی در سال ۱۸۸۳ با خلق «پینوکیو» به یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های داستان‌های کودکان جان داد و کاری کرد که بعدها انواع و اقسام اقتباس‌ها را از آن در دنیای فیلم و انیمیشن ببینیم. در سطح جهان می‌توان از انیمیشن پینوکیوی والت دیزنی (محصول ۱۹۴۰) به‌عنوان محبوب‌ترین اقتباس از این عروسک چوبی یاد کرد، ولی در ایران اوضاع متفاوت بوده و یک انیمه مقام اول را در اختیار دارد.
دانلود ویدیو از آپارات
ماجراهای پینوکیو یا Piccoli o o Boke سرگذشت این عروسک را از زمان ساخته شدن توسط «پدر ژپتو» روایت می‌کرد و در طول داستان، دو شخصیت منفی به نامهای «گربه نره» و «روباه مکار» را در مقابل پینوکیو قرار می‌داد تا او را از راه به در کرده و جلوی رسیدن این پسرک چوبی به کمال را بگیرند (انتخاب اسم گربه نره برای یک شخصیت کارتونی هم از آن کارهای عجیبی است که فقط از مسئولان تلویزیون ما برمی‌آید!). دراین‌میان «پری مهربان» و جوجه اردکی به نام «جینا» هم جزو دوستان پینوکیو بودند و گاهی اوقات به او کمک‌هایی می‌کردند.
این کارتون خاطره‌انگیز با دوبله‌های خیلی خوبی همراه بود و از نادره سالارپور (پینوکیو) و ناهید امیریان (جینا) تا کنعان کیانی (گربه نره) در آن به زیبایی صداپیشگی کرده بودند و گل سرسبد ماجرا هم از آنِ مرحوم مرتضی احمدی در نقش روباه مکار بود.
بچه‌های دهه ۶۰ به خوبی به یاد دارند که بازی محلی به نام پینوکیو را با دوستان خود انجام می‌دادند. در این بازی بازیکنان به شکل دایره شکل درکنار یکدیگر می‌نشستند و یک پای خود را دراز می‌کردند و با خواندن شعر زیر پای خود را جا‌به‌جا می‌کردند و سعی می‌کردند به هم برخورد نکنند. شعر بازی محلی پینوکیو از قرار زیر است:
استودیوی سازنده‌ی کارتون لولک و بولک، چند سال بعد از آن به سراغ تولید اثر دیگری رفت که تفاوت‌های زیادی با لولک و بولک داشت؛ کارتونی با حضور یک شکارچی به نام «پامپالینی» که با سفر به آفریقا سعی در شکار حیوانات مختلف داشت و هر بار هم شکست سختی می‌خورد.
دانلود ویدیو از آپارات
این شکارچی نگون‌بخت که در ایران به زبل خان معروف شده بود، در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ با صدای خاص و منحصربه‌فرد اکبر منانی طرفداران زیادی پیدا کرده بود و خیلی‌ها به تماشای ماجراهای خنده‌دار او و درگیری‌اش با حیواناتی چون شیر و میمون می‌نشستند. گذشته از عادت همیشگی زبل خان به پاک کردن عرق خود با دستمالی پارچه‌ای، شعار او هم در آن دوران خیلی معروف شده بود: «زبل خان اینجا، زبل خان اونجا، زبل خان همه‌جا!»
انیمه «راسکال راکون» که به دلایل ناشناخته‌ای در ایران با نام رامکال به نمایش درآمد، اقتباسی بود از رمان «راسکال: شرح حالی از یک دوران بهتر» (Rascal: A Memoi of a Be e E a) که در سال ۱۹۶۳ توسط استرلینگ نورث، نویسنده‌ی آمریکایی به شکل زندگی‌نامه نوشته شده بود.
خیلی از بچه‌های ایرانی اولین‌بار با کمک همین انیمه بود که با حیوانی به نام راکون آشنا شدند؛ موجودی بازیگوش که پسری به نام استرلینگ بعد از پیدا کردنش قصد نگه‌داری و تربیت او را داشت، ولی به خاطر ذات وحشی و رام‌نشدنی این راکون، با دشواری‌های زیادی روبه‌رو بود.
دانلود ویدیو از آپارات
از حواشی جالب در مورد این مجموعه می‌توان به تأثیرات عظیم آن روی ژاپنی‌ها اشاره کرد. ژاپنی‌ها با تماشای رامکال یا راسکال عاشق راکون شدند و واردات این حیوان به ژاپن به شکل سرسام‌آوری بالا رفت و باعث شد بعد از مدتی تمام استان‌های کشور پُر از راکون شوند، آن هم به‌عنوان گونه‌ای مهاجم (یعنی حیواناتی که متعلق به منطقه‌ی موردنظر نیستند، ولی به دلایلی وارد آن می‌شوند و نظم طبیعت و حیات وحش آن‌جا را به هم می‌زنند). بعدها خیلی از ژاپنی‌ها که از دست راکون‌های خود کلافه شده بودند، آن‌ها را در طبیعت رها کردند و اوضاع به قدری وخیم شد که از تاریخی به بعد واردات این حیوان ممنوع شد. حتی کار به جایی رسید که طبق بعضی آمارها، حدود ۸۰٪ معابد ژاپنی از جمله معبد «بیودو-این» به خاطر حمله‌ی راکون‌ها و خرابکاری آن‌ها با آسیب‌هایی مواجه شده‌اند!
مخاطبان تلویزیونِ آن سال‌ها شاید الآن اسم این مجموعه را به یاد نداشته باشند، ولی احتمالاً با شنیدن نام «جکی» و «جیل»، خاطراتی برای آن‌ها زنده می‌شود؛ دو توله خرسی که در کارتون بچه‌های کوه تاراک با کمک حرکات بامزه و بازیگوشی‌های خود در دل بینندگان جا باز کرده بودند.
دانلود ویدیو از آپارات
این اثر نیپون که اقتباسی از یکی از کتاب‌های ارنست تامپسون ستون، نویسنده‌ی انگلیسی بود، ماجراهای پسر سرخ‌پوستی را روایت می‌کرد که با پیدا کردن دو توله خرس در طبیعت به فکر نگه‌داری و بزرگ کردن آن‌ها می‌افتاد و در این راه با اتفاقات مختلفی روبه‌رو می‌شد و درنهایت هم پس از ۲۶ قسمت، این خرس‌ها با جدا شدن از انسان‌ها به دل طبیعت برمی‌گشتند، آن هم در صحنه‌ای پُر سوز و گداز.
باخانمان هم از آن نام‌هایی است که شاید خیلی از افرادی که دوران کودکی خود را در دهه ۷۰ سپری کرده‌اند، با شنیدن آن به یاد چیز خاصی نیفتند ولی کافی است اسم «پرین» و «پاریکال» را بشنوند تا خاطرات این مجموعه انیمه‌ی شرکت نیپون برای آن‌ها زنده شود.
باخانمان اقتباسی بود از رمان Nobody’s Gi l اثر هکتور مالو، نویسنده‌ی فرانسوی که البته پیش از نمایش از تلویزیون هم به خاطر کتاب خود بین بعضی از خوانندگان شناخته شده بود. داستان آن هم در ارتباط با زندگی دختری به نام پرین بود که پدر فرانسوی و مادر انگلیسی-هندی خود را در اثر دو اتفاق مختلف از دست می‌دهد و به محل زندگی پدربزرگش می‌رود و در این راه با ماجراهای مختلفی روبه‌رو می‌شود که الاغ او یعنی پاریکال و سگش «بارون» نیز در این ماجراها نقش دارند.
دانلود ویدیو از آپارات
باخانمان نیز از آن دست کارتون های نوستالژیک بود که غم و غصه‌ی زیادی را نصیب بینندگان خود می‌کرد و درعین‌حال به خاطر داستان جذابی که داشت، رها کردن آن کار ساده‌ای نبود. نکته‌ی جالب در مورد تیتراژ آن هم به استفاده از آهنگ «غذاخوری تام» (Tom’s Di e ) برمی‌گشت که مسئولان پخش کارتون در ایران، آن را با حذف صدای خواننده‌اش سوزان وگا برای باخانمان انتخاب کرده بودند!
پت و مت یک مجموعه انیمیشن استاپ‌موشن به سبک کمدی بزن‌بکوب (اسلپ‌استیک) بود که شخصیت‌های آن اولین‌بار توسط لوبومیر بنش و ولادیمیر ییرانک در یک انیمیشن سینمایی کوتاه به نام Ku aci در سال ۱۹۷۶ معرفی شدند و سه سال بعد مجموعه‌ای براساس ماجراهای آن‌ها ساخته شد.
این دو شخصیت نمادی هستند از دو فرد خنگ که درعین‌حال مهارت‌هایی هم دارند؛ دو تعمیرکاری که هر بار به خاطر اشتباهات احمقانه‌ی خود دست به خرابکاری می‌زنند و تا مدتی به‌جای رفع اشتباه، اوضاع را بدتر هم می‌کنند ولی درنهایت به شکلی عجیب، مشکل را جبران کرده و از ماجراهای پیش‌آمده سربلند بیرون می‌آیند.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار لحظات خنده‌دار و البته گاهی اوقات اعصاب‌خوردکن این مجموعه، موسیقی معروف آن هم در ذهن و خاطره‌ی مخاطبان ثبت شده است؛ موسیقی‌ای اثر پتر اسکومال که نمادی از یک دوران خاطره‌انگیز برنامه‌های تلویزیونی است و هنوز هم می‌توان آن را روی ویدیوهایی از خرابکاری افراد در دنیای واقعی شنید و خود عبارت پت و مت نیز همچنان به‌عنوان یک اصطلاح برای اشاره به گند زدن‌های دو نفره به کار می‌رود.
برخلاف تصور خیلی‌ها، پت و مت نه‌تنها در همان قسمت‌های قدیمی تلویزیون خلاصه نشده، بلکه داستان‌های آن تا همین اواخر هم ادامه داشته و در سال ۲۰۲۰ مجموعه‌ی «ماجراهای پت و مت» (Pa a d Ma Adve u es) پخش شد.
کارتون بنر با نام کامل «بنرتیل: داستان سنجاب خاکستری» یکی دیگر از ده‌ها اثر شرکت نیپون بود که در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ از تلویزیون پخش شدند. این انیمه‌ی ۲۶ قسمتی که براساس کتاب بنرتیل اثر ارنست تامپسون ستون تولید شده بود، داستان بچه سنجاب یتیمی را روایت می‌کرد که توسط یک گربه بزرگ شده و بعدها با سایر سنجاب‌ها آشنا می‌شد و به ماجراجویی در دل جنگل می‌پرداخت.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار بنر با صدای ناهید امیریان، یکی از جالب‌ترین شخصیت‌های این اثر جغد پیری به نام «عمو جغد شاخدار» بود که در ابتدا قصد داشت بنر را شکار کرده و بخورد، ولی سپس با او دوست می‌شد و یکی از تأثیرگذارترین لحظات تلویزیونی آن سال‌ها هم در ارتباط با همین جغد رقم می‌خورد؛ شخصیتی که صدای تورج نصر، دوبلور باسابقه‌ی کشورمان در محبوب شدنش بی‌تأثیر نبود.
شرکت نیپون در یکی از ده‌ها اقتباس انیمه‌ای خود، به سراغ کتاب رمان «آن در گرین گیلبز» اثر لوسی ماد مونتگومری رفت؛ کتابی موفق محصول ۱۹۰۸ که داستان دخترکی یتیم با موهای قرمز را روایت می‌کرد که با ماجراهای تلخ و شیرین بسیاری روبه‌رو می‌شد.
دانلود ویدیو از آپارات
این انیمه‌ی ۵۰ قسمتی در ژاپن و کشورهای دیگر به موفقیت زیادی رسید و در ایران هم طرفداران فراوانی داشت؛ مخاطبانی که هم از خود داستان لذت می‌بردند و هم عاشق تیتراژ ابتدایی آن بودند؛ تیتراژی که به سبک خیلی دیگر از کارتون های قدیمی تلویزیون تفاوت‌های زیادی با نسخه‌ی اصلی داشت ولی این بار برخلاف موارد دیگر، این تفاوت‌ها به سود آن شده بود و یکی از خاطره‌انگیزترین تیتراژهای تاریخ تلویزیون ایران را شاهد بودیم.
دانلود ویدیو از آپارات
این تیتراژ با آهنگ «نجوای بی‌پروا» (Ca eless Whispe ) پخش می‌شد که جرج مایکل، خواننده و آهنگساز مشهور با کمک آن به موفقیت چشمگیری رسیده بود و البته در اینجا به‌جای آهنگ اصلی، کاوری از آن را می‌شنیدیم که اثر ریچارد کلیدرمن بود. خود این آهنگ زیبا به کنار، صدای کم‌نظیر استاد نصرالله مدقالچی نیز با آن همراه می‌شد که دکلمه‌ای شاعرانه را با جمله‌ی «آنه! تکرار غریبانه‌ی روزهایت چگونه گذشت…» شروع می‌کرد و به این ترتیب یکی از زیباترین تیتراژهای کارتون های نوستالژیک تلویزیون شکل می‌گرفت.
یکی دیگر از انیمه‌های اقتباسی آن سال‌ها، دختری به نام نل یا «نل، دختر سرگردان» بود که برداشتی از رمان «مغازه عتیقه‌فروشی» (The Old Cu iosi y Shop) محسوب می‌شد؛ اثری از چارلز دیکنز، نویسنده‌ی مطرح انگلیسی.
دانلود ویدیو از آپارات
نل (با صدای ناهید امیریان) با پدربزرگ خود «آقای ترنت» زندگی می‌کرد که مغازه‌ای در لندن داشت ولی در اثر مشکلاتی دچار ورشکستگی شده و تصمیم می‌گرفت همراه نوه‌اش آن‌جا را رها کرده و عازم سفری پر ماجرا برای پیدا کردن مادر نل شوند؛ چرا که این دخترک هم مثل خیلی دیگر از شخصیت‌های کارتون های نوستالژیک تلویزیون خبری از مادر خود نداشت.
دختری به نام نل لحظات غم‌انگیز زیادی داشت و در مجموع اثری بود که در طول ۲۶ قسمت، مصیبت‌های زیادی را بر سر نل و پدربزرگش روانه می‌کرد و بااین‌حال مخاطبان زیادی هم داشت که از تماشای آن لذت می‌بردند.
مارکو پولو را می‌توان معروف‌ترین جهانگرد تاریخ دانست؛ تاجری ایتالیایی که در جوانی همراه پدر و عموی خود عازم شرق آسیا شد و از کشورهای زیادی از جمله ایران عبور کرد و بعدها هم خاطرات او در قالب کتاب سفرهای مارکو پولو به شهرت زیادی رسید. آثار مختلفی براساس ماجراهای این شخصیت ساخته شده که یکی از آن‌ها هم انیمه‌ای ترکیبی بوده است.
دانلود ویدیو از آپارات
این اثر شرکت مدهاوس به شکل جالبی بخش‌های کارتونی و تصاویر واقعی را با یکدیگر ترکیب کرده و مخلوطی متفاوت ارائه داده بود و در بخش‌های مختلف آن شاهد روایت داستانی جذاب درکنار اشاره به بناهای تاریخی و موقعیت‌های جغرافیایی مختلف بودیم؛ موضوعی که باعث می‌شد کم‌وبیش با یک اثر آموزشی طرف باشیم.
هر دوره از مسابقات المپیک نمادها و سمبل‌هایی دارد که حال و هوای کشور میزبان را نشان می‌دهند و المپیک ۱۹۸۰ نیز چنین وضعیتی داشت؛ المپیکی که در شهر مسکو برگزار می‌شد و از آنجایی که روسیه (در آن دوران شوروی) از قدیم با خرس‌های خود شناخته می‌شده، نماد این المپیک هم یک خرس قهوه‌ای به نام «میشا» (Misha) بود. میشا خیلی زود به محبوبیت بالایی رسید و اسباب‌بازی‌ها و عروسک‌های آن وارد بازار شدند و حتی کار به جایی رسید که انیمه‌ای هم با الهام از این شخصیت توسط ژاپنی‌ها تولید شد.
دانلود ویدیو از آپارات
این انیمه که «میشا، خرس کوچک» نام داشت و در ایران دهکده حیوانات نام گرفته بود، ماجراهای میشا و خانواده‌اش را روایت می‌کرد که وارد دهکده‌ای جدید می‌شدند و بعد از آشنایی با حیوانات آن‌جا، زندگی تازه‌ی خود را آغاز می‌کردند. درکنار شخصیت‌های مثبت ماجرا، تعدادی شخصیت منفی (البته نه خیلی تاریک و سیاه) هم در آن حضور داشتند که در قالب حیواناتی مثل ببر و روباه به نمایش درآمده بودند و یکی از معروف‌ترین‌ها هم «دراگو» بود که شاید هنوز اسم او را به یاد داشته باشید.
ماجراهای تام سایر قبل از ماجراهای هاکلبری فین توسط مارک تواین نوشته شده و حتی شخصیت هاکلبری فین هم اولین‌بار در همین کتاب معرفی شده بود، ولی ترتیب تولید کارتون‌های آن‌ها برعکس بود و ژاپنی‌ها بعد از موفقیت ماجراهای هاکلبری فین، تصمیم به اقتباس اثر معروف دیگر تواین گرفتند.
دانلود ویدیو از آپارات
به علت تفاوت شرکت‌های تولید‌کننده‌ی این دو انیمه، طراحی هاک هم در آن با اثر قبلی متفاوت بود و در کل هم این مجموعه حس و حال متفاوت و شادتری نسبت به مجموعه‌ی قبلی داشت و در قالب ۴۹ قسمت، به ماجراجویی‌های تام و هاک درکنار سایر شخصیت‌های قصه مثل «عمه پالی» و «سید»، برادر تام می‌پرداخت.
بلفی و لیلی‌بیت با اسم اصلی «بیت‌های کوچک» و همین‌طور اسم طولانی‌تر «کوتوله‌های شاد جنگل: بلفی و لیلی‌بیت» (Chee ful Dwa ves of he Fo es : Belfy a d Lillibi ) در زمان پخش طرفداران زیادی داشت و ماجراهای گروهی از انسان‌های کوچک را در یک دهکده‌ی زیبا روایت می‌کرد.
دانلود ویدیو از آپارات
«لیلابیت» نام دخترکی یتیم بود که با عموی خود زندگی می‌کرد و در بعضی نسخه‌های غیرژاپنی، نام او به بلفی تغییر پیدا کرده بود. پسرکی شجاع به نام «ویلی‌بیت» هم ماجراهای این انیمه را جلو می‌برد که در بعضی نقاط دنیا با نام لیلی‌بیت شناخته می‌شد. در تلویزیون ایران هم این دو شخصیت را با این نامهای ثانویه می‌شناختیم و داستان‌های آن‌ها را درکنار سایر شخصیت‌های قصه و حیواناتی مثل یک سنجاب پرنده و جوجه‌تیغی دنبال می‌کردیم و گاهی اوقات دوست داشتیم خودمان هم کوچک شویم و به میان آن‌ها رفته و این نوع از زندگی را هم تجربه کنیم.
شرکت ژاپنی Pie o در اولین اثر خود به سراغ اقتباسی از کتاب «ماجراهای شگفت‌انگیز نیلز» اثر سلما لاگرلف، نویسنده‌ی سوئدی رفت و خیلی هم خوب از پسِ انجام این کار برآمد و انیمه‌ای زیبا را در قالب ۵۲ قسمت ارائه داد.
دانلود ویدیو از آپارات
نیلز پسر ۱۴ سالهای بود که در روستای محل زندگی خود، رعایت حال هیچ‌کسی را نمی‌کرد و به آزار و اذیت همه از جمله حیوانات می‌پرداخت، تا اینکه یک روز یک Tom e (موجودی از اساطیر شمال اروپا) را اسیر کرده و با اذیت کردن او باعث شد این موجود هم به خشم آمده و نیلز را کوچک کند؛ اتفاقی که باعث می‌شد حیوانات بتوانند انتقام مصیبت‌های قبلی خود را از او بگیرند. بعد از آن هم در اثر ماجراهایی، نیلز با دسته‌ای از غازها همراه می‌شد و به دل طبیعت زده و پس از پشت سر گذاشتن داستان‌هایی جذاب، به درک بهتری از زندگی و نحوه‌ی رفتار با سایر افراد و حیوانات می‌رسید.
سسیل اوبری، نویسنده‌ی فرانسوی در سال ۱۹۶۶ رمانی را با نام بل و سباستین منتشر کرد که روایتگر ماجراهای پسرکی ۶ ساله به نام سباستین و سگ او بل بود؛ سگی از نژاد سگ‌های کوه پیرنه که در بخش‌هایی از فرانسه پرورش پیدا می‌کنند و معمولاً به نگهبانی از گله‌های دامداران می‌پردازند.
دانلود ویدیو از آپارات
محبوبیت این کتاب باعث شد بعدها اقتباس‌های مختلفی از آن در قالب انیمیشن و فیلم سینمایی شکل بگیرد که معروف‌ترین مورد در ایران، کارتون بل و سباستین بوده است. در اینجا هم مثل خیلی دیگر از آثار اقتباسی و غیراقتباسی ژاپنی، شخصیت اصلی ماجرا به مادر خود دسترسی نداشت و همراه پدربزرگش در کوه‌های پیرنه واقع در فرانسه زندگی می‌کرد؛ محیطی سرسبز و زیبا که در آن شاهد ماجراهای مختلفی در ارتباط با سباستین و بل بودیم و صداپیشگانی چون مینو غزنوی و صادق ماهرو هم کمک بزرگی به هرچه زیباتر شدن دنیای این انیمه می‌کردند.
از گذشته داستان‌های زیادی در مورد گرفتار شدن افراد در جزیره‌ای دورافتاده داشته‌ایم و یکی از کارتون های نوستالژیک تلویزیون نیز چنین حال و هوایی داشت. ماجراهای این انیمه اقتباسی از داستان «خانواده سوئیسی رابینسون» (The Swiss Family Robi so ) اثر یوهان دافید ویس، نویسنده‌ی سوئیسی بوده و البته تغییرات عمده‌ای هم نسبت به آن داشته است. مثلاً در کتاب خبری از دختر خانواده نبود و درکنار پدر و مادر، چهار پسر در داستان حضور داشتند، ولی شخصیت اصلی انیمه دختری به نام «فلون» بود.
دانلود ویدیو از آپارات
خانواده دکتر ارنست هم مثل دیگر آثار این سبک به مواجه شدن شخصیت‌ها با سختی‌های حضور در یک جزیره‌ی مرموز می‌پردازد و تلاش آن‌ها برای راه‌اندازی یک زندگی مناسب در جزیره و درنهایت نجات از آن را روایت می‌کند. این تنها اقتباس ساخته‌شده از خانواده سوئیسی رابینسون نبوده و درکنار آثار مختلفی که در این دهه‌ها براساس آن ساخته شده، در آینده هم سریال آن از دیزنی پلاس پخش خواهد شد.
بچه‌های مدرسه والت که اسم ژاپنی آن Ai o Gakko Cuo e Mo oga a i بود، نه فقط به خاطر داستان‌های جالب خود، بلکه عوامل دیگری مثل دوبله‌های درجه یک از طرف اساتیدی مانند بهرام زند، مینو غزنوی، مریم شیرزاد و… در ایران به محبوبیت بسیار بالایی رسید و موسیقی تیتراژ نسخه‌ی پخش شده از ایران هم به‌شدت محبوب شده بود؛ موسیقی‌ای که با تیتراژ اصلی متفاوت بود.
داستان این مجموعه در قرن نوزدهم و شهر تورین ایتالیا می‌گذشت و روایتگر ماجراهای پسری به نام «انریکو بوتینی» و دوستانش بود که با معلم جدیدی در مدرسه‌ی خود مواجه می‌شدند و به تدریج از او درس‌های زیادی در مورد زیبایی‌های زندگی می‌گرفتند.
دانلود ویدیو از آپارات
ماجراهای این اثر دوست‌داشتنی هم مثل خیلی دیگر از ساخته‌های ژاپنی پخش‌شده از تلویزیون ایران در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، برداشتی از یک رمان بود؛ رمان «قلب» (Hea ) اثر ادموندو دی آمیچیس، نویسنده‌ی ایتالیایی که در سال ۱۸۸۶ برای کودکان منتشر شد.
سفرهای میتی کومان از محبوب‌ترین کارتون های قدیمی تلویزیون بود و ماجراهای جذاب و شخصیت‌های دوست‌داشتنی آن باعث می‌شدند مخاطبان از ابتدا تا انتهای هر قسمت از سر جای خود تکان نخورند.
این مجموعه به‌نوعی براساس داستان یک شخصیت واقعی به نام توکوگاوا میتسوکونـی (با لقب «میتو کومون») ساخته شده بود؛ یک دایمیو که تأثیرات پررنگی در شکل‌گیری اوضاع سیاسی اوایل دوره‌ی «ادو» در ژاپن داشت (دایمیوها زمین‌دارانی بودند که قدرت زیادی در قرون ۱۰ تا ۱۹ میلادی در ژاپن داشتند. دوره‌ی ادو هم سالهای ۱۶۰۳ تا ۱۸۶۸ میلادی را دربرمی‌گیرد). البته این الهام‌گیری خیلی هم شدید نبود و سفرهای میتی کومان سعی کرده بود با اضافه کردن المان‌های فانتزی، حال و هوای خاص خود را پیدا کند و در هر قسمت به سراغ ماجراهایی در ارتباط با گسترش عدالت توسط میتی کومان و همراهان او برود.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار هنر جواد پزشکیان در دوبله‌ی شخصیت میتی کومان، شخصیت‌هایی مثل «تسوکه» (با اسم اصلی «ساساکی سوکه‌سومابورو» یا «سوکه-سان») و «کایکو» (با اسم اصلی «آتسومی کاکیونوشین» یا «کاکو-سان») در آن دوران به محبوبیت بالایی رسیدند که بخشی از آن را هم مدیون دوبله‌های فوق‌العاده‌ی خود بودند؛ محمد عبادی در نقش تسوکه و حسین باغی و ناصر نظامی، هرکدام در مقطعی در نقش کایکو. شخصیت «سگارو» (با نام اصلی «سوته‌مارو») با صدای جذاب شوکت حجت و سگ او «زُمبه» (با نام اصلی «دُنبی») که اردشیر منظم صداپیشگی جالب او را برعهده داشت هم طرفداران زیادی داشتند. عبارت «این علامت مخصوص حاکم بزرگه. هیچ می‌دونید با کی طرف هستید؟ مأمور مخصوص حاکم بزرگ، میتی کومان! احترام بگذارید.» نیز هیچ‌وقت از یاد و خاطره‌ی ایرانی‌ها فراموش نمی‌شود.
درمیان کارتون های قدیمی تلویزیون که در ارتباط با مهاجرت و سفرهای سخت و طاقت‌فرسا بودند، کارتون مهاجران یکی از معروف‌ترین‌ها بود؛ اثری برگرفته از رمان «رنگین‌کمان جنوب» (Sou he Rai bow) نوشته‌ی فیلیس پدینگتون، نویسنده‌ی استرالیایی که ماجراهای مهاجرت دخترکی به نام «لوسی» (یا به‌طور کامل‌تر: «لوسی-مِی») به همراه خانواده‌اش از انگلیس به شهر ادلاید استرالیا را روایت می‌کرد.
دانلود ویدیو از آپارات
این انیمه ۵۰ قسمتی در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ از تلویزیون ایران پخش شد و به خوبی مشکلات مهاجرت به یک منطقه‌ی جدید و تلاش برای راه‌اندازی یک مزرعه را نمایش می‌داد و درعین‌حال پُر بود از صحنه‌هایی خاطره‌انگیز در مواجهه‌ی شخصیت‌های داستان با حیوانات استرالیایی مثل کوالاها؛ شخصیت‌هایی که دوبلورهای مطرحی چون ناهید امیریان، فریبا شاهین‌مقدم، مینو غزنوی، مهوش افشاری، اکبر مقدم و بدری نوراللهی به‌جای آن‌ها صحبت می‌کردند.
کارتون کارآگاه گجت در دوران نمایش خود از تلویزیون، جزو محبوب‌ترین‌ها بود و علت اصلی آن هم به شخصیت جالب و متفاوت گجت برمی‌گشت؛ کارآگاهی دست و پا چلفتی که با وجود هوش کم خود، به علت سایبورگ بودن به تجهیزات پیشرفته و درعین‌حال بامزه‌ای دسترسی داشت و می‌توانست با کمک آن‌ها و هم‌فکری خواهرزاده‌اش «پنی» و سگ او «برین»، بر مشکلات غلبه کند. دشمن او هم در این مجموعه Claw (به معنای پنجه) نام داشت که البته خیلی از بینندگان سریال در آن زمان به علت تلفظ خاص این عبارت، آن را «کُلاه» تصور می‌کردند!
دانلود ویدیو از آپارات
کارآگاه گجت هم مثل خیلی دیگر از آثار آن روزها، بخش مهمی از محبوبیت خود را مدیون صداپیشگانش بود؛ از جمله مرحوم اصغر افضلی که به زیبایی به این کارآگاه خنگ جان بخشیده بود. کارآگاه گجت بعدها آثار دیگری از جمله دو فیلم سینمایی را نیز به طرفداران خود هدیه داد و چند سال قبل هم صحبت‌هایی در مورد ریبوت آن به گوش رسید.
سریال وروجک و آقای نجار هرچند به معنای واقعی یک کارتون محسوب نمی‌شود ولی به علت اهمیت شخصیت کارتونی وروجک در آن، این اثر آلمانی را هم در فهرست خود قرار داده‌ایم.
دانلود ویدیو از آپارات
«استاد اِدِر» نجاری است که از سال‌ها قبل در مغازه‌اش به کارهای معمول خود می‌پردازد، تا اینکه یک روز با یک Kobold (موجودی متعلق به افسانه‌های آلمانی) مواجه می‌شود؛ موجودی به نام Pumuckl که در ایران نام وروجک برای آن انتخاب شده بود و این اسم باتوجه‌به خصوصیات آن واقعاً هم مناسب بود. چرا که وروجک همواره در حال شیطنت و سر به سر گذاشتن مردم بود، آن هم درحالی‌که به جز استاد ادر کسی نمی‌توانست او را ببیند.
وروجک و آقای نجار بعد از مدتی رابطه‌ی صمیمانه‌ای با یکدیگر پیدا می‌کردند و به‌نوعی تبدیل به پسر و پدر می‌شدند؛ موضوعی که با صداپیشگی‌های فوق‌العاده‌ی اصغر افضلی (وروجک) و پرویز ربیعی (استاد ادر) برای کودکان ایرانی هم حس و حال جالبی پیدا می‌کرد.
احتمالاً با دیدن اسم این کارتون می‌توانید حدس بزنید که آقای سکسکه در مورد آقایی بود که سکسکه می‌کرد! موضوعی جذاب که در نگاه اول ساده به نظر می‌رسد، ولی سازندگان آقای سکسکه دست به خلاقیت‌های جالبی زده بودند و در هر قسمت بلاهایی سر این مرد نگون‌بخت می‌آوردند که دل بیننده کباب می‌شد!
دانلود ویدیو از آپارات
طبق چیزی که در تیتراژ کارتون می‌دیدیم، این شخصیت بامزه حتی قبل از تولد هم درگیر سکسکه‌های غیرقابل توقف بوده و هرچقدر هم در زندگی پیش رفته و بزرگ‌تر شده، نتوانسته بر این مصیبت غلبه کند و همچنان همیشه و همه‌جا در حال سکسکه کردن است. این شخصیت مؤدب که هنگام روبه‌رو شدن با مردم برای ادای احترام به آن‌ها کلاه خود را برمی‌دارد، در هر قسمت درگیر ماجراهای جدیدی شده و هرچقدر هم تلاش می‌کند جلوی سکسکه‌اش را بگیرد، موفق نمی‌شود و صحنه‌هایی خنده‌دار را ترتیب می‌دهد.
باز هم اثر دیگری از شرکت نیپون و باز هم اقتباسی از یک رمان اروپایی که این بار رمان موردنظر «جواهرات برف» (T easu es of he S ow) نام داشت و کاری از پاتریشیا سنت‌جان، نویسنده‌ی انگلیسی بود که در سال ۱۹۵۰ برای مخاطبان کودک منتشر شده بود.
محل وقوع ماجراهای بچه‌های کوه آلپ، روستای کوهستانی روسینیر در کشور سوئیس بود و بنابراین می‌شد در آن مناظر سرسبز و زیبایی را دید که شخصیت‌های کارتون مثل «آنت برنیه» (با صدای ناهید امیریان) و برادرش «دنیل» (با صدای مریم شیرزاد) در آن به گشت‌وگذار می‌پرداختند؛ خواهر و برادری که به رسم خیلی از کارتون‌های آن دوران مادر نداشتند و با پدر و بعضی دیگر از نزدیکان خود زندگی می‌کردند.
تغییر موسیقی تیتراژ در کارتون های قدیمی تلویزیون خیلی رسم بود، ولی یکی از عجیب‌ترین موارد به بچه‌های کوه آلپ مربوط می‌شد که در آن از موسیقی مجید انتظامی در انیمیشن ایرانی «زال و سیمرغ» (محصول ۱۳۵۶) استفاده شده بود!
دانلود ویدیو از آپارات
انتظامی از این ماجرا خاطره‌ی جالبی دارد و یک روز فردی نزد او رفته و این آهنگ را در موبایلش برای او پخش کرده و گفته بود که ژاپنی‌ها در کارتون‌های خود از سنتور ایرانی استفاده می‌کنند، درحالی‌که خبر نداشت موسیقی تیتراژ این اثر متعلق به خود انتظامی بوده است!
سازندگان انیمیشن‌ها در گذشته معمولاً سعی می‌کردند شخصیت اصلی آثار خود را در قالب کودکان و نوجوانان یا جوانان و مردان جذاب طراحی کنند، ولی نمونه‌های متفاوتی هم داشتیم مثل «خاله ریزه» که زنی روستایی بود و نه در قالب یک قهرمان همه‌فن حریف، بلکه به شکل شخصیتی در داستان حاضر می‌شد که با کمک قاشق جادویی خود می‌توانست کوچک شده و به ماجراجویی بپردازد. اکثر اطرافیان خاله ریزه از جمله همسرش از این راز عجیب بی‌اطلاع بودند و «لیلی» دخترکی عجیب و غریب جزو معدود افرادی بود که از این قضیه خبر داشت.
دانلود ویدیو از آپارات
خاله ریزه هم مثل بعضی دیگر از انیمه‌های پخش شده از تلویزیون، نه یک داستان اوریجینال ژاپنی بلکه اقتباسی از کتاب‌های یک نویسنده‌ی نروژی به نام آلف پریسن بود؛ کتاب‌هایی که از سال ۱۹۵۶ منتشر می‌شدند و هر بار خاله ریزه را عازم سفرهایی به دل طبیعت می‌کردند تا با کمک حیوانات به انجام کارهای مختلف بپردازد.
ژول ورن را می‌توان یکی از محبوب‌ترین نویسندگان درمیان کودکان و نوجوانان دهه‌های ۵۰ تا ۷۰ دانست و رمان دور دنیا در هشتاد روز هم جزو معروف‌ترین کارهای او در ایران بود؛ داستانی پُرکشش که اسپانیایی‌ها و ژاپنی‌ها با همکاری یکدیگر آن را در قالب کارتون روایت کرده و به‌جای شخصیت‌های انسانی قصه، از حیوانات سخنگو استفاده کردند.
دانلود ویدیو از آپارات
«ویلی فاگ» (که در کتاب «فیلیس فاگ» نام داشت) در اینجا شکل و شمایل یک شیر را داشت و مثل اثر ژول ورن عازم سفری مهیج به دور دنیا می‌شد، آن هم با وسایل نقلیه‌ای که تفاوت زیادی با هواپیماها و ماشین‌های امروزی داشتند؛ سفری که او در آن با شخصیت‌های دیگری همراه می‌شد و خطرات مختلفی را پشت سر می‌گذاشت تا بعد از ۲۶ قسمت به هدف خود برسد.
سازندگان این کارتون خاطره‌انگیز بعدها دنباله‌ی آن را هم با نام Willy Fog 2 تدارک دیدند که در سالهای ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ پخش شد، ولی تلویزیون ایران در آن زمان به سراغ آن نرفت.
اگر بخواهیم فهرستی از موجودات دوست‌داشتنی کارتون های قدیمی تهیه کنیم، بدون شک «سرندیپیتی» جایگاه بالایی در آن خواهد داشت؛ شخصیت اسرارآمیز انیمه‌ای به نام «سرندیپیتی، اژدهای صورتی» که در ایران با عنوان جزیره ناشناخته پخش می‌شد.
دانلود ویدیو از آپارات
برخلاف تصور خیلی از مخاطبان این مجموعه، ژاپنی‌ها آن را نه براساس داستان‌های خود بلکه برپایه‌ی سری کتاب‌هایی به نام سرندیپیتی اثر استیون کازگروو تولید کرده بودند؛ داستانی که با سفر پسرکی به نام «کنا» (با صدای نوشابه امیری) همراه خانواده‌اش به قطب جنوب آغاز می‌شد و سپس در اثر حوادثی، او از آن‌ها جدا شده و وارد جزیره‌ای اسرارآمیز می‌شد و تخمی بسیار عظیم و صورتی‌رنگ را پیدا می‌کرد؛ تخمی که یک اژدهای صورتی (با صدای جذاب مریم شیرزاد) از درون آن خارج می‌شد و با تشکر از کنا بابت کمک به شکسته شدن تخم، خیلی زود به صمیمی‌ترین دوست او در جزیره تبدیل می‌شد.
سرندیپیتی هم از آن دست کارتون های نوستالژیک بود که با وجود علاقه‌ی زیاد کودکان به آن، بعضی بخش‌هایش کم‌وبیش نامفهوم بود و علت ماجرا هم به حذفیات مختلف برمی‌گشت، مخصوصاً در مورد یک پری دریایی به نام «لورا» که نقش پررنگی هم در داستان داشت، ولی به خاطر پوشش خاص خود نمی‌توانست خیلی در تلویزیون ایران به چشم بیاید!
کارتون فوتبالیست ها یا «کاپیتان سوباسا» به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین آثار تلویزیون ایران، سرگذشت پسری به نام «سوباسا اوزارا» را روایت می‌کرد که علاقه‌ی زیادی به فوتبال داشت و با کمک یک فوتبالیست سابق برزیلی به نام «روبرتو هونگو» آموزش دیده و به تدریج به بالاترین سطح ممکن می‌رسید (این شخصیت در تلویزیون ایران به‌عنوان عموی سوباسا معرفی می‌شد، درحالی‌که هیچ نسبت خانوادگی با آن‌ها نداشت و تنها دوست پدر او بود. و البته شایعات در مورد ارتباط روبرتو و مادر سوباسا نیز کاملاً بی‌پایه و اساس هستند و در نسخه‌ی اصلی هم خبری از این ماجراها نبوده است!).
دانلود ویدیو از آپارات
فوتبالیست‌ها که براساس مانگای کاپیتان سوباسا تولید شده بود، تعدادی از جذاب‌ترین شخصیت‌های آن دوران تلویزیون را در خود داشت و درکنار سوباسا، بازیکن‌هایی مثل «کاکرو یوگا» (با نام اصلی «کوجیرو هیوگا»)، «واکی‌بایاشی» («واکابایاشی» در نسخه‌ی اصلی) و «واکاشی‌زوما» (با نام کامل «کن واکاشی‌مازو») هم جزو محبوب‌ترین‌ها محسوب می‌شدند و داستان‌های پُرکشش و زیبای این انیمه کاری می‌کرد که نمی‌شد لحظه‌ای چشم از تلویزیون برداشت.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار همه‌ی المان‌های جذاب فوتبالیست‌ها، دوبله‌ی آن هم در ایران کیفیت بسیار خوبی داشت؛ دوبله‌ای که از نرگس فولادوند (سوباسا) و شوکت حجت (ایشی‌زاکی) تا علیرضا شایگان (کاکرو) و امیرهوشنگ زند (واکاشی‌زوما) و سایر افراد، آن را به بهترین شکل ممکن زیرنظر مرحوم خسرو شایگان به سرانجام رسانده بودند.
کارتون «جیمز گربه» سبک خاص خود را داشت و با اکثر کارتون های قدیمی تلویزیون متفاوت بود؛ اثری با حال و هوای بسیار آرام که ماجراهای گربه‌ای به نام جیمز (در ایران خپل!) را در باغی پُر از گل روایت می‌کرد و روابط بین این گربه‌ی تنبل را با سایر حیوانات باغ دنبال می‌کردیم؛ از حلزون و قورباغه تا کانگورو و حتی یک اژدهای صورتی!
دانلود ویدیو از آپارات
اتمسفر خاص این کارتون زمانی کامل‌تر می‌شد که صدای دلنشین هوشنگ لطیف‌پور (راوی سریال «دایی جان ناپلئون») روی آن می‌نشست و فضا را متفاوت‌تر هم می‌کرد. این انیمیشن در قالب ۵۲ قسمت در دو فصل پخش شد و مخاطبان انگلیسی‌زبان را در فاصله‌ی سالهای ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۸ سرگرم کرد، ولی در ایران تنها بخش‌هایی از آن را دیدیم.
یکی از ده‌ها شخصیت کارتون های نوستالژیک که در تلویزیون ایران با تغییر نام همراه شد، حنا بود؛ دخترکی سخت‌کوش که مادرش به آلمان رفته بود و او با نام اصلی «کاتری» در فنلاند درکنار پدربزرگ و مادربزرگش زندگی می‌کرد؛ آن هم در دورانی که فنلاند منطقه‌ای زیر نظر امپراتوری روسیه بود.
دانلود ویدیو از آپارات
انیمه حنا، دختری در مزرعه با نام ژاپنی Makiba o Shojo Ka o i را شرکت نیپون براساس رمانی فنلاندی تولید کرده و پُر از لحظات تلخ و شیرین در قالب ۴۹ قسمت بود؛ داستانی که با صداهای زیبای شیوا گورانی، نوشابه امیری و آزیتا لاچینی، طرفداران زیادی پیدا کرد و تیتراژ آن هم جزو محبوب‌ترین‌های آن سال‌ها محسوب می‌شد.
«مردی که از سایه‌ی خود سریع‌تر شلیک می‌کند»؛ عبارتی کوتاه که تعریفی جالب از لوک خوش‌شانس است؛ کابوی خوش‌تیپی که موریس، طراح و نقاش بلژیکی او را در سال ۱۹۴۶ خلق کرد و تا مدت‌ها حضور پررنگی در کمیک‌های وسترن داشت، تا اینکه در سال ۱۹۷۸ با تولید انیمیشن سینمایی Daisy Tow (که در بعضی کشورها هم با نام لوک خوش‌شانس نمایش داده شد) این کابوی و اسب او «جالی جامپر» به محبوبیتی بیشتر از قبل رسیدند و همین قضیه هم باعث شد انیمیشن‌های سینمایی و سریالی مختلفی براساس آن ساخته شود.
دانلود ویدیو از آپارات
کارتون های قدیمی لوک خوش‌شانس که در ایران محبوبیت فوق‌العاده بالایی هم داشتند، محصول مشترک چند شرکت از کشورهای مختلف بودند و در آن‌ها شاهد رخ دادن داستان‌هایی بین لوک و دشمنان او از جمله «جسی جیمز»، «بیلی دِ کید» و مهم‌تر از همه «دالتون‌ها» بودیم که در ابعاد مختلف به خلق صحنه‌هایی خنده‌دار و بامزه می‌پرداختند.
لوک خوش‌شانس که در ایران با نام «لوک بی‌باک» هم شناخته می‌شد، با مدیریت دوبلاژ خسرو خسروشاهی ترکیبی درجه یک از دوبلورها را در خود داشت و علاوه‌بر منوچهر والی‌زاده در نقش لوک و مرحوم حسین عرفانی در نقش جالی، صداپیشگی متفاوت محمد عبادی در نقش «بوشوِگ» سگ خل و چل کارتون هم واقعاً شنیدنی بود؛ سگی که در نسخه‌ی اصلی Ra a pla نام داشت و در کمیک‌ها و کارتون‌های انگلیسی با نامهای Ri -Ti -Ca و Bushwack نیز شناخته می‌شد.
کشور مجارستان در دوره‌های مختلفی با رشد قابل توجهی در صنعت انیمیشن خود همراه بوده و یکی از بهترین دوره‌ها هم دهه‌ی ۱۹۸۰ بود. در همان دوران بود که فرنتز کیکو، استاد «انیمیشن ماسه‌ای» (طراحی داستان‌هایی با کمک ماسه روی میز) شخصیتی به نام زنو را خلق کرد که هرچند در سطح جهان به شهرت بالایی نرسید، ولی در ایران قسمت‌هایی از آن پخش شد.
دانلود ویدیو از آپارات
زنو مجموعه‌ای طولانی نبود و تنها چند انیمیشن کوتاه را شامل می‌شد و این روزها خیلی‌ها خاطره‌ی زیادی از آن ندارند، ولی اگر در آن دوران به تماشای این انیمیشن از تلویزیون نشسته باشید، بعید است فضای عجیب و اتمسفر غریب آن را فراموش کرده باشید. شخصیت اصلی این انیمیشن هر بار درگیر مشکلات ساده‌ای می‌شد که همین مشکلات باعث خلق لحظاتی خنده‌دار و درعین‌حال کم‌وبیش ترسناک برای مخاطبان کودک می‌شدند. البته این اثر در حقیقت برای کودکان ساخته نشده بود و مخاطبان بزرگ‌تر را هدف گرفته بود، ولی در ایران در برنامه کودک پخش می‌شد.
شخصیت اصلی ماجرا موجود عجیبی بود که مثلاً چشم خود را درمی‌آورد و تمیز می‌کرد و سر جایش قرار می‌داد، و سپس دست خود را داخل شکمش فرو می‌برد و چکشی را بیرون می‌آورد تا به جان عنکبوتی روی سقف بیفتد! بلاهایی که سر او می‌آمد هم باتوجه‌به خمیری بودن این شخصیت، باعث تغییر شکل او شده و در ترکیب با صداهای عجیبی که می‌داد، لحظات منحصربه‌فردی را شکل می‌دادند.
از خوش آب و رنگ‌ترین کارتون های نوستالژیک دهه ۷۰ می‌توان به خرس‌های مهربون اشاره کرد؛ مجموعه‌ای پُر از خرس‌های رنگارنگ که اولین‌بار در سال ۱۹۸۱ با کارت‌های تبریک شرکت Ame ica G ee i gs (دومین تولید کننده‌ی بزرگ کارت‌های تبریک در جهان) به مردم معرفی شدند و سپس عروسک‌های آن‌ها از راه رسید و بعد هم نوبت دنیای انیمیشن شد تا میزبان این خرس‌ها باشد.
دانلود ویدیو از آپارات
خرس‌های مهربون در دنیایی زیبا بر فراز ابرها زندگی می‌کردند و هرکدام هم رنگ مخصوص خود را داشتند و طرح ویژه‌ای روی شکم هریک به چشم می‌خورد که نشان از نوع شخصیت و قابلیت‌های او داشت. البته چنین دنیای لطیفی بدون حضور شخصیت‌های پلید خسته‌کننده می‌شد و بنابراین سازندگان کارتون تعدادی دشمن هم برای خرس‌ها طراحی کرده بودند که در هر قسمت با نقشه‌های شیطانی خود سعی در خراب کردن اوضاع برای خرس‌ها و دو کودک همراه آن‌ها داشتند و هر بار هم شکست می‌خوردند.
بعدها نسخه‌های دیگری از خرس‌های مهربون هم تولید شد که بعضی از آن‌ها در دهه‌های بعدی از تلویزیون ایران هم پخش شدند.
کارتون دژ فضایی در حقیقت ترکیبی از سه مجموعه‌ی ژاپنی بود که در فاصله‌ی سالهای ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۴ پخش شده بودند و ارتباط خاصی نیز بین این انیمه‌های مکا (Mecha: ربات‌های غول‌پیکر در انیمه‌ها و مانگاها) وجود نداشت، ولی شرکت Ha mo y Gold USA تصمیم گرفت آن‌ها را ترکیب کرده و با اعمال تغییراتی در داستان، در قالب مجموعه‌ای به نام «روبوتک» به مخاطبان آمریکایی نشان دهد. اتفاقاً به دستاوردهای زیادی هم رسید و یکی از اولین نمایش‌های موفق انیمه را در این کشور رقم زد.
دانلود ویدیو از آپارات
در دهه ۷۰ شاهد پخش این اثر با نام دژ فضایی در ایران بودیم که البته نحوه‌ی پخش آن هم چندان نظم و ترتیب خاصی نداشت و با وجود ۸۵ قسمتی بودن نسخه‌ی اصلی، در تلویزیون ما به شکلی خلاصه‌تر نمایش داده شد.
استفاده از وسایل نقلیه به‌عنوان شخصیت‌های کارتونی از دهه‌ها قبل سابقه داشته و یکی از معروف‌ترینِ این کارتون های نوستالژیک برای ایرانی‌ها جیمبو بوده است؛ محصولی انگلیسی در ارتباط با ماجراهای یک هواپیمای جامبو جت که ظاهری معصوم و کودکانه داشت.
دانلود ویدیو از آپارات
جیمبو در طول ۲۵ قسمت این مجموعه با هواپیماهای بزرگ و کوچک دیگری در ارتباط بود و درعین‌حال می‌توانست با مسئولان برج مراقبت فرودگاه نیز صحبت کرده و گاهی اوقات بابت شیطنت‌های خود باعث عصبانیت آن‌ها شود. نکته‌ی جالب در مورد تیتراژ جیمبو هم این بود که برخلاف اکثر کارتون های قدیمی تلویزیون که یا تیتراژ در آن‌ها عوض می‌شد یا آهنگ تغییر می‌کرد و آوازها حذف می‌شدند، در اینجا با تیتراژ کاملی طرف بودیم که آواز آن هم دستکاری نشده بود؛ موضوعی که البته علت آن را می‌توان سادگی تیتراژ دانست و تنها عبارتی که در آن شنیده می‌شد، تکرار کلمه‌ی جیمبو از زبان تعدادی انسان و گاو و گوسفند بود!
در دهه ۷۰ شاهد پخش دو مجموعه کارتون به نام فوتبالیست ها از تلویزیون ایران بودیم که کوچک‌ترین ارتباطی با یکدیگر نداشتند. قبل از کاپیتان سوباسا، اثر دیگری با نام اصلی !Ga ba e, Kicke s از تلویزیون ایران پخش شد که البته در حقیقت بعد از کاپیتان سوباسا ساخته شده بود؛ انیمه‌ای ۲۶ قسمتی که ماجراهای کودک فوتبالیستی به نام «کاکرو دایچی» را روایت می‌کرد که با عضویت در یک تیم فوتبال، وظیفه‌ی گلزنی را برای آن‌ها ایفا کرده و این تیم را به رقیب تیمی دیگر با دروازه‌بانی قدرتمند به نام «یوسوجی» تبدیل می‌کرد. در این راه شاهد ماجراهای تلخ و شیرینی بودیم و مثل بیشتر انیمه‌های ورزشی، قرار بود درکنار لذت از قدرت فردی شخصیت‌های مهم داستان، از کار تیمی آن‌ها هم درس بگیریم.
دانلود ویدیو از آپارات
این انیمه که در حقیقت اقتباسی از یک مانگا بود، هرچند در خود ژاپن خیلی هم موفق عمل نکرد ولی مخاطبان پُرشماری در ایران داشت. و همین استقبال بالا هم باعث شد خیلی زود نوبت به پخش کاپیتان سوباسا به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین کارتون های نوستالژیک تلویزیون برسد.
رمان زنان کوچک اثر لوییزا می الکات از همان زمان انتشار خود در سال ۱۸۶۸ به موفقیت‌های زیادی رسید و بعدها اقتباس‌های مختلفی از آن تولید شد؛ از جمله فیلم سینمایی‌ای که در سال ۲۰۱۹ به کارگردانی گرتا گرویگ براساس آن ساخته شد. محبوب‌ترین اقتباس زنان کوچک برای ما ایرانی‌ها هم یک مجموعه انیمه بود که شرکت نیپون تولید آن را برعهده داشت.
دانلود ویدیو از آپارات
این نسخه از زنان کوچک تفاوت‌هایی با کتاب اصلی داشت و شخصیت‌های جدیدی را وارد ماجرا کرده بود و البته در ایران هم این تفاوت‌ها به‌لطف بعضی تغییرات بیشتر شده بود؛ موضوعی که حتی در نام‌گذاری خواهرها هم به چشم می‌آمد و مثلاً نام دو تن از خواهران، «کتی» و «سارا» بود که در نسخه‌ی اصلی با چنین نام‌هایی طرف نیستیم.
بخشی از جذابیت زنان کوچک در تلویزیون ایران هم به صداپیشگی مناسب شخصیت‌ها برمی‌گشت و فریبا شاهین‌مقدم، فریبا رمضان‌پور، مهوش افشاری و رزیتا یاراحمدی به خوبی از پسِ انجام این کار برآمده بودند. بعدها دنباله‌ی این مجموعه با نام «زنان کوچک ۲: پسران جو» (Li le Wome II: Jo’s Boys) هم تولید شد که سال‌ها طول کشید تا سرانجام در دهه ۹۰ از تلویزیون ایران پخش شود.
از عجیب‌ترین تغییر نامهای تلویزیونی متعلق بوده به قلعه هزار اردک؛ کارتونی که در نسخه‌ی اصلی «کنت داکولا» نام داشت؛ نامی که خالقان این شخصیت قصد داشتند با کمک آن بازی جالبی با ترکیب عبارت‌های «دراکولا» (D acula) و «داک» یا اردک (Duck) کرده باشند و یک اردک خون‌آشام را به مخاطبان معرفی کنند. البته این شخصیت پیش از اینکه مجموعه‌ی اختصاصی خود را به‌دست آورد، در مجموعه‌ی Da ge Mouse (محصول ۱۹۸۱) حضور پیدا کرده و ابتدا در آن‌جا به شهرت رسیده بود.
دانلود ویدیو از آپارات
داستان قلعه هزار اردک در مورد اردک خون‌آشامی بود که هر بار پس از مرگ، دوباره وارد عالم هستی می‌شد و به خاطر از دست دادن حافظه‌ی خود، می‌توانست زندگی جدیدی را شروع کند؛ زندگی‌ای که باید در قالب یک خون‌آشام پیش می‌رفت ولی در آخرین مرتبه پس از زنده شدن مجدد این اردک، خدمتکار او به اشتباه به‌جای خون به ارباب خود سس کچاپ می‌داد و به این ترتیب داکولا تبدیل به یک گیاهخوار می‌شد و ماجراهای بامزه‌ای را رقم می‌زد.
جذاب‌تر از خود شخصیت اصلی که صدای اصغر افضلی به خوبی روی آن نشسته بود، این «نانی» و «ایگور» به‌عنوان خدمتکاران او بودند که ماجراهای خنده‌داری را ترتیب می‌دادند و دوبله‌ی این دو شخصیت توسط زهرا آقارضا و مازیار بازیاران هم واقعاً تماشایی بود.
کارتون بابا لنگ دراز از معدود آثار تلویزیونی دهه ۷۰ بود که در همان تیتراژ ابتدایی خود، به اسم نویسنده‌ی کتاب‌اش اشاره می‌کرد؛ جین وبستر که این رمان معروف را در سال ۱۹۱۲ منتشر کرد و بعدها اقتباس‌های متعددی از آن صورت گرفت.
دانلود ویدیو از آپارات
«جودی ابوت» کاراکتر اصلی این اثر، به خاطر شخصیت‌پردازی جالب خود در آن سال‌ها محبوبیت بالایی بین ایرانی‌ها پیدا کرده بود؛ دخترکی یتیم که توسط مرد مرموزی پشتیبانی مالی می‌شود تا بتواند دوران تحصیل خود را پشت سر بگذارد؛ کسی که توسط جودی با نام بابا لنگ‌دراز شناخته می‌شود و او هر ماه نامهای برای این فرد نیکوکار می‌فرستد و از اتفاقات پیرامون خود برایش می‌گوید.
جودی (با صدای به‌یادماندنی زهره شکوفنده) در زندگی با مشکلات زیادی مواجه می‌شد، ولی همیشه سعی می‌کرد با دیدگاهی مثبت به اوضاع نگاه کرده و رابطه‌ی خوبی با سایر مردم برقرار کند و همین نکته هم از جودی یکی از باانرژی‌ترین شخصیت‌های کارتون های نوستالژیک تلویزیون را می‌ساخت. ولی از طرف دیگر این مجموعه بخش‌هایی هم داشت که از تلویزیون ایران پخش نشدند و مثل بعضی دیگر از آثار آن روزها، مخاطبان نتوانستند به‌طور کامل از تجربه‌ی آن لذت ببرند.
پینگو، پنگوئن دوست‌داشتنی اولین‌بار در سال ۱۹۸۷ در یک انیمیشن خمیری کوتاه حضور پیدا کرد و اوتمار گاتمن، سازنده‌ی آن توانست این اثر متفاوت خود را در جشنواره فیلم برلین آن سال نمایش دهد. ولی مجموعه انیمیشن پینگو از سال ۱۹۹۰ وارد تلویزیون شد و بعدها در ایران هم دوست‌داران بی‌شماری به‌دست آورد.
دانلود ویدیو از آپارات
اتمسفر خاص این مجموعه با کمک دنیای خمیری و شخصیت‌های جالب آن باعث می‌شد یکی از متفاوت‌ترین کارتون‌های دهه ۷۰ را شاهد باشیم و برای دنبال کردن ماجراهای پینگو و پدر و مادرش درکنار خواهر کوچک و بامزه‌اش لحظه‌شماری کنیم. لحظات کمدی درکنار حرکات اغراق‌آمیز شخصیت‌ها مثل کِش آمدن دهان و اعضای بدن آن‌ها و همین‌طور مدل خاص صحبت کردن پنگوئن‌ها که صداهایی بی‌مفهوم و خنده‌دار از خود درمی‌آوردند، همه و همه دست به‌دست یکدیگر می‌دادند تا لحظاتی مفرح و شاد شکل بگیرد.
این مجموعه بعدها ادامه پیدا کرده و تا سال ۲۰۰۶ تولید می‌شد. همچنین ژاپنی‌ها هم در سال ۲۰۱۷ نسخه‌ی مخصوص خود را از آن ساختند که به‌نوعی ریبوت مجموعه‌ی اصلی بود.
همان‌طور که از نام اصلی کارتون کماندار نوجوان هم مشخص است، این اثر در حقیقت اقتباسی آزاد از داستان «رابین هود» بود که البته به‌جای روایتی مشابه با داستان اصلی، حال و هوایی متفاوت و فانتزی به آن داده بود.
دانلود ویدیو از آپارات
شخصیت اصلی قصه با نام «رابرت»، وارث خاندانی اصیل بود که در همان ابتدای کار با آتش‌سوزی عمارت خاندان خود توسط نیروهای «بارون آلوین»، از آن‌جا فرار کرده و با وارد شدن به جنگل شروود ماجراهای جدیدی را آغاز می‌کرد. کماندار نوجوان پُر بود از شخصیت‌های جذاب که درکنار افراد مثبت ماجرا، شخصیت‌های منفی هم ویژگی‌های جالبی داشتند و بعضی از آن‌ها پس از مدتی تغییر مسیر داده و رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دادند؛ از جمله «گیلبرت» که شاید بتوان گفت از شخصیت اصلی قصه هم جذابیت بیشتری برای مخاطبان داشت.
این اثر مشترک ژاپن و ایتالیا هم مثل بعضی دیگر از مجموعه‌های دهه‌های ۶۰ و ۷۰ دستخوش تغییراتی در زمان پخش از تلویزیون شد و بعضی بخش‌های قصه سمت و سوی دیگری نسبت به حالت اصلی پیدا کردند.
کارتون دوقلوهای افسانه‌ای هرچقدر در زمان نمایش خود به خاطر جذابیت‌های داستان و شخصیت‌ها مورد توجه قرار گرفت، در دوران رشد اینترنت و فضای مجازی حاشیه‌ساز شد! کارتونی که در آن شاهد حضور پسر و دختری بودیم که در یک شب زیر نور ماه کامل به دنیا می‌آمدند و طبق پیش‌گویی‌های لائوتسه، فیلسوف چینی قرار بود به حکومت ملکه تزی شی پایان دهند. دوقلوهای افسانه‌ای به‌عنوان یکی از زیباترین کارتون های نوستالژیک دهه ۷۰، پُر بود از غافلگیری‌های جالب و شخصیت‌های مثبت و منفی جذاب درکنار شخصیت‌هایی خاکستری که آن روزها کمتر مشابه آن‌ها را می‌دیدیم.
دانلود ویدیو از آپارات
تنها مشکل اینجا بود که «جولز» و «جولی» در حقیقت برادر و خواهر نبودند و مسئولان تلویزیون ایران، خود تصمیم به اعمال تغییر در داستان و تبدیل کردن یک پسربچه‌ی چینی و دختربچه‌ی انگلیسی به برادر و خواهر دوقلو گرفته بودند. البته در نسخه‌ی اصلی هم به آن‌ها «دوقلوها» می‌گفتند و حتی خود آن‌ها هم تا مدت‌ها فکر می‌کردند برادر و خواهر واقعی هستند و «کاپیتان تورنیه» که آن‌ها را بزرگ کرده، پدرشان محسوب می‌شود. ولی در تلویزیون ایران ترجیح داده شد تا انتها همه‌چیز به همین شکل باقی بماند!
در ایران دو مجموعه با نام «افسانه سه برادر» پخش شد که اولی یک نمایش عروسکی بود و با استقبال بالایی که به همراه داشت، چند سال بعد راه را برای پخش دیگری باز کرد که حالت انیمه داشت؛ مجموعه‌هایی که هر دو برگرفته از «داستان عاشقانه سه پادشاهی» (Roma ce of he Th ee Ki gdoms) بودند؛ یک رمان تاریخی چینی که ماجراهای سالهای پایانی سلسله «هان» را روایت می‌کند و تا امروز تعداد بی‌شماری فیلم، سریال، انیمه و بازی ویدیویی براساس آن ساخته شده است، از جمله مجموعه بازی‌های Dy as y Wa io s.
دانلود ویدیو از آپارات
افسانه سه برادر به‌عنوان یکی از کارتون های نوستالژیک فهرست ما، براساس مانگایی به نام Sa gokushi تولید شده بود که محبوبیت زیادی در ژاپن داشت و از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۷ منتشر می‌شد. این انیمه داستان «لیو بی»، «گوان یو» و «جانگ فی» را روایت می‌کرد که برای دستیابی به عدالت می‌جنگیدند و دشمنانی چون «سائو سائو» داشتند؛ دشمنانی که شخصیت‌پردازی خیلی خوبی داشتند و جذابیت انیمه را چندین و چند برابر می‌کردند.
کتاب‌های تن تن اثر هرژه، نویسنده و کارتونیست بلژیکی از دهه‌ها قبل جزو محبوب‌ترین آثار کودکان در ایران بوده‌اند و بیش از ۲۰ جلد کتاب این مجموعه بین نسل‌های مختلف خانواده‌ها دست به‌دست شده و می‌شوند؛ کتاب‌هایی که اقتباس‌های مختلفی از آن‌ها صورت گرفته؛ از جمله دو مجموعه انیمیشن که یکی از آن‌ها به نام ماجراهای تن تن در دهه ۷۰ به محبوبیت بالایی در ایران رسید.
دانلود ویدیو از آپارات
این مجموعه‌ی ۳۹ قسمتی هر بار به سراغ ماجراهایی با حضور تن تن و «میلو»، سگ سفیدرنگ او می‌رفت و سایر شخصیت‌ها مثل «کاپیتان هادوک» هم نقش پررنگی در داستان‌های آن داشتند. طراحی بصری شخصیت‌ها هم واقعاً عالی کار شده و کاملاً مشابه طراحی آن‌ها در کتاب‌های تن تن بود و حس زنده شدن همان تصاویر را در قالب کارتونی می‌داد.
با وجود شباهت بالای این اثر به کتاب‌ها، بعضی موارد دستخوش تغییر شده بودند؛ از کاهش میزان خشونت تا عدم نمایش اعتیاد کاپیتان هادوک به نوشیدنی‌ها در حد کتاب! همچنین سه مورد از داستان‌ها هم در این مجموعه حضور نداشتند: «تن تن در شوروی» (در ایران معروف به «تن تن در سرزمین شوراها») به خاطر نمایش نامناسب روس‌ها، «تن تن در کنگو» به خاطر المان‌هایی با حال و هوای نژادپرستانه و آزار حیوانات، و همین‌طور «تن تن و هنر الفبا» به خاطر ناتمام بودن کتاب.
یکی از متفاوت‌ترین و شاید بتوان گفت پیشروترین کارتون‌های دهه ۷۰ تلویزیون ایران، کوتلاس بود؛ مجموعه‌ای که البته به خاطر حذفیات فراوان و تکه پاره شدن‌های پشت سر هم، خاطرات پراکنده‌ای را برای مخاطبان خود به‌جای گذاشته ولی همان خاطرات هم به قدری جذاب هستند که همچنان بعد از سال‌ها می‌توان از یادآوری آن‌ها لذت برد.
دانلود ویدیو از آپارات
کوتلاس در ابتدا در قالب یک شخصیت کمیکی در آثار ادواردو پلگرین مارتینز ملقب به Calpu io معرفی شد و بعد از حضور در کمیک‌ها و روزنامه‌ها، تعدادی انیمیشن هم در فاصله‌ی سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ براساس ماجراهای او ساخته شد؛ انیمیشن‌هایی با طراحی منحصربه‌فرد که انسان‌ها در آن‌ها حالت خطی و بسیار ساده‌ای بدون هیچ جزئیاتی در چهره داشتند و بااین‌حال داستان‌هایی تاریک و پُر از خشونت در آن‌ها روایت می‌شد که فضایی خاص را رقم می‌زد.
به نظر می‌رسد کوتلاس با وجود ویژگی‌های جالب خود، به جز اسپانیا و ایران و اندک کشورهای دیگر، در سایر نقاط دنیا مخاطبان زیادی نداشته و احتمالاً اکثر مردم حتی اطلاعی هم از وجود چنین اثری ندارند؛ انیمیشنی که بعید است یک بار موسیقی زیبای آن را بشنوید و بتوانید فراموشش کنید.
شهر آجیلی همان‌طور که از نام آن نیز می‌توان حدس زد، شهری در مورد آجیل‌ها بود! یعنی آجیل‌ها در آن به‌جای اینکه خوراکی‌هایی خوشمزه برای انسان‌ها محسوب شوند، دارای شخصیت و کار و زندگی بودند و روزهای خوشی را سپری می‌کردند. البته میوه‌ها و سبزیجاتی مثل پیاز و هویج هم درکنار آن‌ها به زندگی مشغول بودند و همه‌چیز فقط در آجیل خلاصه نمی‌شد.
دانلود ویدیو از آپارات
این اثر که برگرفته از یک مجموعه نمایش عروسکی قدیمی در ژاپن به نام Chi o i Mu a To Ku umi No Ki بود، ماجراهای بچه‌آجیل‌هایی را روایت می‌کرد که هر بار درگیر مسائل و مشکلاتی می‌شدند که در خیلی از آن‌ها پای شخصیت‌هایی مثل یک موش و موش کور درمیان بود؛ موجوداتی که نقشه‌های آن‌ها همیشه به بن‌بست می‌رسید و آجیل‌ها و سبزیجات پیروز میدان می‌شدند.
وقتی در مورد تغییر تیتراژ (یا آهنگ آن) در کارتون های قدیمی تلویزیون صحبت می‌کنیم، با نمونه‌ی متفاوتی مثل میو میو عوض میشه هم روبه‌رو می‌شویم که در آن شاهد استفاده از یک موسیقی جذاب با شعری فارسی بودیم که مخاطبان این اثر همچنان بعد از سال‌ها بخش‌هایی از آن را در ذهن دارند.
دانلود ویدیو از آپارات
میو میو عوض میشه که در ژاپن با نامهای Poko ya و Rocky Racka شناخته می‌شد، در فاصله‌ی سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶ در قالب ۱۷۰ قسمت پخش شده بود که البته این تعداد در ایران خیلی کمتر بود. شخصیت اصلی ماجرا هم موجودی به نام «پوکونیان» یا میو میو بود؛ ترکیبی از گربه و راکون که درکنار دختربچه‌ای به نام «ایمی» به ماجراجویی می‌پرداخت. میو میو قدرت‌های جادویی عجیبی داشت و می‌توانست شکل و شمایل خود را به هر چیزی تغییر دهد و مشکلات را حل کند.
دانلود ویدیو از آپارات
یکی از دلایل تولید و معروف شدن این انیمه در ژاپن، به محبوبیت بالای حیوانی به نام سگ-راکون ژاپنی یا تانوکی در آن دوران برمی‌گشت؛ حیوانی از خانواده‌ی سگ‌سانان که البته بیشتر به روباه‌ها نزدیک است تا سگ‌ها و راکون‌ها. این محبوبیت باعث شده بود برای مثال «ماریو» هم در بازی Supe Ma io B os 3 لباس مخصوص تانوکی را به‌دست آورد و انیمه پوکونیان نیز در چنین شرایطی به شهرت رسید.
«اتوبوس مدرسه جادویی» کتابی از جوانا کول با طراحی‌های بروس دگن بود که در سال ۱۹۸۶ منتشر شده و به محبوبیت بالایی رسید؛ کتابی که بعدها جلدهای دیگری هم از آن وارد بازار شد و داستان معلمی عجیب و مرموز به نام «خانم فریزل» را روایت می‌کرد که با اتوبوسی جادویی، شاگردان کلاس خود را به دنیاهایی جالب و جذاب می‌برد تا آن‌ها را به شکل مستقیم با مفاهیم علمی آشنا کند. از این مجموعه کتاب اقتباس‌هایی در دنیای انیمیشن صورت گرفت که یکی از آن‌ها را در دهه ۷۰ از تلویزیون ایران دنبال می‌کردیم.
دانلود ویدیو از آپارات
مهین برزویی در این کارتون تماشایی به‌جای خانم فریزل صحبت می‌کرد و خیلی هم خوب صداپیشگی این شخصیت منحصربه‌فرد را انجام داده بود؛ شخصیتی که قرار است در آینده شاهد ایفای نقش الیزابت بنکس به‌جای او در فیلم سینمایی اتوبوس مدرسه جادویی باشیم.
یکی از آخرین مجموعه کارتون‌هایی که در دهه ۷۰ از تلویزیون ایران پخش شد، جنگ درندگان بود و درحالی‌که سری اصلی تبدیل‌شوندگان یا ترنسفورمرز در نقاط مختلف دنیا محبوبیت بالایی داشت، در ایران به‌جای پخش آن به سراغ این نسخه‌ی فرعی رفته بودند؛ سریالی با گرافیک کامپیوتری سه‌بعدی که ماجراهای آن صدها سال بعد از اتفاقات نسخه‌ی اصلی رخ می‌داد و این بار ربات‌ها در دو گروه Maximalها و P edaco ها به نبرد با یکدیگر می‌پرداختند، آن هم در قالب حیواناتی متنوع به‌جای ماشین‌های نسخه‌ی اصلی.
دانلود ویدیو از آپارات
رهبر نیروهای مثبت ماجرا که بازماندگان Au obo های قبلی بودند، نامی کم‌وبیش مشابه قهرمان این مجموعه یعنی اپتیموس پرایم (Op imus P ime) داشت که با یک تغییر کوچک به اپتیموس پرایمال (Op imus P imal) تبدیل شده بود؛ رباتی که در حالت حیوانی خود به گوریل تبدیل می‌شد و درکنار ربات‌های دیگری به شکل‌های یوزپلنگ، کرگدن و… به نبرد با شخصیت‌های خبیث ماجرا می‌رفت که رهبر آن‌ها مثل دشمن معروف این مجموعه با نام مگاترون (Mega o ) شناخته می‌شد و این بار در قالب معروف‌ترین دایناسور گوشتخوار یعنی تی-رکس قرار گرفته بود.
شاید امروز گرافیک جنگ درندگان خیلی جالب نباشد و حتی خنده‌دار هم به نظر برسد، ولی در زمان خود جذابیت‌های زیادی برای مخاطبان داشت. این نوع ترنسفورمرها قرار است سال آینده در جدیدترین فیلم سینمایی این مجموعه یعنی T a sfo me s: Rise of he Beas s نیز حضور پیدا کنند.
فهرست بهترین کارتون های قدیمی و نوستالژیک را با کارتون افسانه زورو به پایان می‌رسانیم؛ یکی از ده‌ها اقتباسی که از شخصیت محبوب زورو، مخلوق جانستون مک‌کالی، نویسنده‌ی آمریکایی در دهه‌های گذشته تولید شده و توانست در ایران با استقبال بالایی همراه شود.
دانلود ویدیو از آپارات
«دون دیه‌گو وگا» قهرمان قصه که لقب زورو را برای شخصیت مبارز خود انتخاب کرده بود، درکنار «زوروی کوچک» به مقابله با افرادی می‌رفت که زندگی را برای مردم سخت کرده بودند؛ از جمله «گروهبان گارسیا» که سال‌ها بعد از شهرت خود بین ایرانی‌ها به خاطر سریال زورو (که در دهه‌ی ۱۳۵۰ از تلویزیون پخش می‌شد)، این بار در قالب شخصیتی کارتونی بازگشته و باز هم لحظات خنده‌داری را مقابل زورو به مخاطبان هدیه می‌داد.
کارتون افسانه زورو که با المان‌های اغراق‌آمیزی به سبک خیلی از انیمه‌ها همراه بود، یکی از آخرین کارتون‌های جذاب دهه ۷۰ محسوب می‌شد؛ دهه‌ای پُر از آثار دوست‌داشتنی و تماشایی که شاید حس و حال کارتون‌های آن دیگر تکرار نشود.
در اینجا مروری داشتیم بر به‌یادماندنی‌ترین کارتون های قدیمی تلویزیون و مجموعه‌هایی که خیلی از آن‌ها تا ابد جایگاه مخصوص خود را در ذهن مخاطبان حفظ خواهند کرد. شما چه خاطراتی با این کارتون های نوستالژیک دارید؟ کدام کارتون‌ها را بیشتر دوست داشتید و کدام موارد از نظر شما داستان و شخصیت‌های بهتری داشتند؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
در این مجموعه مطالب سعی کرده ایم به صورت سریالی، در روزهای فرد، گزیده ای از این کارتون های خاطره انگیز دوران دهه شصت را برایتان زنده کنیم. امیدواریم مورد استقبالتان قرار بگیرد.
عنوان : کارتون های دهه شصت
بهترین کارتون های قدیمی و نوستالژیک | کارتون های دهه ۶۰ و ۷۰
کارتون های دهه ۶۰ و ۷۰ بینندگان پرشماری داشتند و حتی پس از گذشت سال‌ها، هنوز هم یاد و خاطره‌ی آن‌ها از ذهن مخاطبان خارج نشده است. در این مقاله سری زده‌ایم به ۷۵ تا از محبوب‌ترین کارتون های قدیمی و نوستالژیک تلویزیون.
کارتون‌ها را می‌توان یکی از مهم‌ترین المان‌ها در سرگرم کردن کودکان دانست. آثاری که کودکان وقت زیادی از خود را صرف تماشای آن‌ها می‌کنند و به شکلی در آن‌ها غرق می‌شوند که گویا وارد دنیای دیگری شده‌اند. این روزها به‌لطف فضای مجازی و امکان تماشای جدیدترین انیمیشن‌های روز، تأثیر تلویزیون از این نظر به‌شدت کمتر از قبل شده ولی روزگاری بود که تنها دو راه برای دنبال کردن کارتون‌های جذاب داشتیم؛ گشتن در بازار نوارهای ویدیو (که در آن دوران مصیبت‌های خاص خود را داشت) و تماشای کارتون از تلویزیون.
دهه‌های ۶۰ و ۷۰ از نظر تعداد کارتون‌های ماندگار پخش شده از تلویزیون در تاریخ ایران بی‌سابقه هستند؛ دورانی که انواع و اقسام کارتون‌های جذاب و رنگارنگ (و گاهی اوقات غمناک!) از تلویزیون پخش می‌شد و این آثار به قدری کودکان را درگیر خود می‌کردند که همچنان پس از گذشت سال‌ها، یاد و خاطره‌ی آن‌ها همراه کودکان دیروز یا جوانان و بزرگسالان امروز باقی مانده است؛ کارتون‌هایی از کشورهای مختلف و در سبک‌های متنوع که بعضی از آن‌ها اولین آشنایی مخاطبان خود را با رمان‌های بزرگ دنیا رقم زدند و بعضی دیگر نیز موسیقی‌های به‌شدت زیبایی داشتند که هنوز هم از ذهن مخاطبان پاک نشده است.
در اینجا قصد داریم به سراغ بهترین کارتون های قدیمی دهه شصت و هفتاد برویم؛ آثاری که اگر بخواهیم تمام آن‌ها را فهرست کنیم، صدها مورد را شامل می‌شوند و بنابراین تصمیم گرفتیم فهرستی از ۷۵ کارتون نوستالژیک و قدیمی تلویزیون در آن دوران ترتیب داده و تیتراژ هرکدام را هم درکنار اطلاعات مربوط‌به آن قرار دهیم.
با زومجی همراه باشید تا سری بزنیم به روزهای گذشته و یادی کنیم از کارتون های نوستالژیک و دوست‌داشتنی آن دوران.
۷۵ کارتون قدیمی دهه شصت و هفتاد
۷۵- کارتون لونی تونز (باگز بانی) – Loo ey Tu es
کارتون لونی تونز را می‌توان یکی از عظیم‌ترین مجموعه انیمیشن‌های تاریخ دانست که کار خود را از سال ۱۹۳۰ آغاز کرد و بعدها در دهه‌های مختلف شکل و شمایل متفاوتی پیدا کرده و در هر دوره با معرفی شخصیت‌های جدید، به طرفداران بیشتری رسید. در ایران هم از سال‌ها قبل شاهد پخش قسمت‌های بی‌شماری از این مجموعه بوده‌ایم، مخصوصاً قسمت‌های مربوط‌به دوران ۱۹۴۴ تا ۱۹۶۴.
دانلود ویدیو از آپارات
تعداد زیادی از شخصیت‌های محبوب کارتونی از معروف‌ترین خرگوش دنیا یعنی کارتون باگز بانی و اردک عصبانی و بامزه‌ای مثل دافی داک گرفته تا قناری کوچک و گربه دست و پا چلفتی یعنی «توییتی» و «سیلوستر»، متعلق به همین مجموعه هستند و تلویزیون ایران هم در بعضی دوره‌ها به‌طور مرتب و بعضی وقت‌ها هم به شکل پراکنده به سراغ نمایش آن رفته است. شاید بتوان بیشترین نمایش‌های انیمیشن لونی تونز در ایران را هم به «کایوت» و «رودرانر» نسبت داد؛ زوج جذابی که در دل صحراهای آمریکا برخوردهای جالبی هم با دارند و کایوت بیچاره بارها و بارها در راه رسیدن به غذای لذیذ خود (که در ایران با نام «میگ میگ» هم شناخته می‌شود!) به فجیع‌ترین شکل ممکن آسیب می‌بیند.
کارتون سریال لونی تونز تا چند سال دیگر وارد دومین قرن از حیات خود می‌شود و هنوز هم بعد از این همه سال، جذابیت‌هایش را کم‌وبیش حفظ کرده و هم مجموعه کارتون‌های مخصوص خود را دارد و هم اثری مثل Space Jam: A New Legacy که به‌تازگی با حضور این شخصیت‌های دوست‌داشتنی درکنار لبران جیمز اکران شده است.
۷۴- کارتون ملوان زبل – Popeye
«پاپای» نه‌تنها جزو محبوب‌ترین شخصیت‌های کارتونی تلویزیون ایران محسوب می‌شده، بلکه از نظر تاریخی هم از قدیمی‌ترین‌ها به حساب می‌آید؛ ملوانی که الزی کریسلر سیگر، هنرمند و کارتونیست آمریکایی او را در سال ۱۹۲۹ برای حضور در مجموعه‌ای کمیک طراحی کرد و خیلی زود به علت محبوبیت بالای خود توسط مکس فلایشر، انیماتور مطرح آمریکایی وارد دنیای انیمیشن شد.
دانلود ویدیو از آپارات
این ملوان خسته و عصبانی، معمولاً کاری به کار کسی نداشت و تنها می‌خواست روزهای خود را درکنار معشوقه‌اش «آلیو» سپری کند، ولی رقیب عشقی قوی‌هیکلی به نام «بلوتو» داشت که همیشه مزاحم او می‌شد و کار را خراب می‌کرد. در اینجا بود که ملوان زبل به سراغ یک قوطی اسفناج رفته و با بلعیدن تمام محتویات آن، ناگهان تبدیل به یک قهرمان قدرتمند شده و با بازوهایی درشت به سراغ بلوتو می‌رفت و حسابش را می‌رسید. همین قضیه هم باعث شده بود در ایران (و احتمالاً سایر نقاط دنیا) اسفناج برای کودکان به سمبلی برای قدرت تبدیل شود!
پاپای با آن پیپ و دهان کج خود تا سال‌ها جزو معروف‌ترین شخصیت‌های کارتونی دنیا بود و تعداد زیادی انیمیشن از خود به‌جای گذاشت و حتی بعدها در سال ۱۹۸۰، رابرت آلتمن هم به سراغ کارگردانی فیلمی براساس این شخصیت با بازی رابین ویلیامز و شلی دووال رفت.
۷۳- کارتون تام و جری – Tom a d Je y
درحالی بیش از ۸۰ سال از معرفی معروف‌ترین موش و گربه دنیا می‌گذرد که آن‌ها هنوز هم با محبوبیت زیادی همراه هستند و همین امسال یک فیلم سینمایی هم داشتند. در تلویزیون ایران هم از دهه‌ها قبل شاهد پخش نسخه‌های مختلفی از این مجموعه بوده‌ایم و کودکان هر نسل (و همین‌طور بزرگ‌ترها) خاطرات زیادی از شیطنت‌های این موش و گربه دارند.
دانلود ویدیو از آپارات
کارتون های نوستالژیک تام و جری را می‌توان به دوره‌های مختلفی تقسیم کرد که ما هم از اکثر این دوره‌ها نمونه‌هایی را در تلویزیون دیده‌ایم. از اولین سری آن، محصول ویلیام هانا و جوزف باربرا که در فاصله‌ی ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۸ پخش می‌شد و خود شامل چند زیرمجموعه‌ی مختلف با طراحی‌های متنوع بود (مخصوصاً در مورد تام که طراحی اولیه‌ی متفاوتی داشت)، تا سری‌های بعدی که در دهه‌های پس از آن ساخته شدند و هر بار دستخوش تغییراتی می‌شدند و شخصیت‌های جدیدی هم از راه می‌رسیدند.
دراین‌میان مجموعه‌ای مثل Tom a d Je y Kids نیز در دهه ۱۹۹۰ تولید شد که تام و جری در آن سن و سال کمتری داشتند و بچه‌های دهه ۷۰ ایران هم در مقطعی فرصت تماشای این سری را پیدا کردند. بعدها مجموعه‌های جدیدتری هم با حضور این موش و گربه محبوب تولید شدند که بعضی از آن‌ها هم در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ از تلویزیون پخش شد، ولی همچنان محبوب‌ترین دوران این مجموعه را کارتون های قدیمی آن تشکیل می‌دهد؛ قسمت‌های جذابی که حتی پس از ده‌ها بار دیدن هم تازگی خود را از دست نمی‌دهند.
۷۲- کارتون دارکوب زبل – The Woody Woodpecke Show
خیلی از کودکان ایرانی اولین‌بار پرنده‌ای به نام دارکوب را با کمک کارتون دارکوب زبله شناختند؛ شخصیتی بیش‌فعال با نام اصلی «وودی وودپکر» که والتر لانتز و بن هاردوی او را در سال ۱۹۴۰ طراحی کردند، در انیمیشنی کوتاه به نام K ock K ock. بعدها هم انیمیشن‌های کوتاه زیادی با حضور او تولید شد، ولی این سریال انیمیشنی وودی وودپکر در دهه ۱۹۵۰ بود که محبوبیت این دارکوب را بیش‌ازپیش افزایش داد و او را به رقیبی برای شخصیت‌های معروف لونی تونز تبدیل کرد.
دانلود ویدیو از آپارات
کارتون های دارکوب زبل که در دهه‌های مختلف از تلویزیون ایران پخش شدند، شامل تعداد زیادی از همان انیمیشن‌های کوتاه سینمایی درکنار موارد جدید می‌شدند و بازه‌ی زمانی بسیار طولانی‌ای را هم به خود اختصاص دادند؛ به‌طوری‌که از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۷۷، بیش از ۱۰۰ قسمت از آن پخش شد و بعدها نسخه‌های دیگری هم براساس این شخصیت دیوانه ساخته شد که البته هیچ‌کدام به شهرت این مجموعه‌ی ۲۰ ساله نرسیدند.
۷۱- کارتون معاون کلانتر – Depu y Dawg
معاون کلانتر از آن دست کارتون های نوستالژیک است که نسل‌های مختلف با آن خاطره دارند و در طول دهه‌های ۶۰ و ۷۰ بارها از تلویزیون ایران پخش شده بود. شرکت «تری‌تونز» به‌عنوان یکی از استودیوهای قدیمی انیمیشن‌سازی، این کارتون را در قالب قسمت‌هایی کوتاه در فاصله‌ی سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۴ آماده کرد که در مجموع سه فصل و ۱۰۴ قسمت را شامل می‌شد.
دانلود ویدیو از آپارات
شخصیت اصلی قصه با صدای ایرج رضایی، معاون کلانتری در قالب یک سگ بود که در قسمت‌های ابتدایی در فلوریدا حضور داشت و سپس در ایالت‌های دیگری مثل می‌سی‌سی‌پی و تنسی به ایفای وظیفه می‌پرداخت. شخصیت‌های دیگری مثل «ماسکی» با صدای مینو غزنوی هم معاون کلانتر را در ماجراهای مختلف همراهی می‌کردند و به صحنه‌های اکشن درکنار طنز خاص این کارتون انرژی می‌دادند.
بعدها آثار دیگری هم با حضور معاون کلانتر تولید شد، ولی این شخصیت در ایران همچنان با همین مجموعه کارتون قدیمی شناخته می‌شود.
۷۰- کارتون لولک و بولک – Bolek a d Lolek
از میان محبوب‌ترین برادران کارتونی بین ایرانی‌ها، می‌توان لولک و بولک را نام برد؛ دو برابر بازیگوشی که در طول ۱۱ فصل و بیش از ۱۷۰ قسمت به انجام شیرین‌کاری‌های مختلف و خلق لحظات خنده‌دار می‌پرداختند.
دانلود ویدیو از آپارات
برادر بزرگ‌تر یعنی بولک درکنار برادر کوچک‌تر خود لولک به قدری در فاصله‌ی سالهای ۱۹۶۲ تا ۱۹۸۶ در کشور لهستان محبوب شده بودند که آثار مختلفی مثل مجسمه‌های آن‌ها در نقاطی چون شهر بیلسکو-بیاوا ساخته شده و به‌نوعی می‌توان آن‌ها را از صادرات فرهنگی این کشور دانست. البته این دو در کارتون‌های خود تنها نبودند و بعد از مدتی دخترکی به نام «تولا» هم به آن‌ها اضافه شد تا پس از آن شاهد ماجراجویی‌های سه‌نفره‌ی این کودکان در دل طبیعت باشیم.
درکنار کارتون بولک و لولک انیمیشن لهستانی دیگری هم در آن سال‌ها از تلویزیون ایران پخش می‌شد که روایتگر ماجراهای سگی به نام «رکسیو» (Reksio) بود؛ انیمیشنی که از نظر بصری شباهت زیادی به لولک و بولک داشت و علت آن هم یکی بودن استودیوی سازنده‌ی هر دو اثر بود.
۶۹- کارتون ماجراهای تنسی تاکسیدو و چاملی – Te essee Tuxedo a d His Tales
این کارتون قدیمی داستان پنگوئنی به نام تنسی تاکسیدو و یک گراز دریایی به نام چاملی را روایت می‌کرد که درون باغ وحش مگاپلیس درکنار حیوانات دیگر زندگی می‌کردند، ولی آرام و قرار نداشتند و هر بار با فرار از باغ وحش، ماجراهای جالبی را رقم می‌زدند. هر وقت هم اوضاع به جایی می‌رسید که راه‌حلی وجود نداشت، به سراغ فردی به نام «آقای ووپی» می‌رفتند؛ پروفسوری که راه‌حل همه‌ی مشکلات را می‌دانست و با راهنمایی‌های خود به این پنگوئن و گراز دریایی کمک می‌کرد.
دانلود ویدیو از آپارات
ماجراهای تنسی تاکسیدو به‌عنوان یکی از کارتون های نوستالژیک که در دهه‌های مختلف از تلویزیون ایران پخش شد، با دوبله‌های خیلی خوبی همراه بود و پنگوئن قصه که نام خود را از پاپیونش گرفته بود (تاکسیدو نام نوعی پوشش رسمی به همراه پاپیون است) توسط مهدی آژیر و چاملی هم به وسیله‌ی ظفر گرایی دوبله شده بودند و شهروز ملک‌آرایی هم با آن صدای منحصربه‌فرد، کار دوبله‌ی آقای ووپی را برعهده داشت.
۶۸- کارتون پلنگ صورتی – Pi k Pa he
اولین اثری که با نام پلنگ صورتی ساخته شد، فیلمی به همین نام محصول ۱۹۶۳ بود؛ فیلمی با بازی پیتر سلرز در نقش «بازرس کلوزو» که به ماجراهای یک الماس صورتی‌رنگ به نام پلنگ صورتی مربوط می‌شد. برای اولین‌بار در تیتراژ این فیلم بود که با شخصیت پلنگ صورتی آشنا می‌شدیم و او را در قالب حیوانی انیمیشنی می‌دیدیم که نسبت به اسامی تیتراژ و اتفاقات آن واکنش‌هایی نشان می‌داد.
دانلود ویدیو از آپارات
استقبال مخاطبان از این شخصیت باعث شد که یک سال بعد، انیمیشن کوتاهی براساس آن ساخته شود و به این ترتیب پلنگ صورتی با اولین قسمت از انیمیشن‌های خود به نام The Pi k Phi k، نه‌تنها به موفقیت زیادی در جلب نظر مردم رسید بلکه جایزه‌ی اسکار بهترین انیمیشن کوتاه را هم از آنِ خود کرد. در همین قسمت اول پلنگ صورتی، با شخصیت دیگری به نام «مرد کوچک» (The Li le Ma ) هم آشنا می‌شدیم که فردی سبیلو و عصبانی با دماغی بزرگ بود و بعدها در قسمت‌های متعددی از این مجموعه حضور پیدا کرد تا پلنگ صورتی انواع و اقسام بلاها را سر او بیاورد!
کودکان ایرانی در دهه‌های مختلف خاطرات زیادی با پلنگ صورتی دارند و این مجموعه توانسته در تمام این سال‌ها نظر بزرگسالان را هم به همان نسبت جلب کند؛ مجموعه‌ای که نمی‌توان به آن اشاره کرده و یادی از موسیقی شنیدنی آن، اثر هنری مانچینی نکرد.
۶۷- کارتون پروفسور بالتازار – P ofesso Bal haza
بعید است کسی کارتون پروفسور بالتازار را دیده باشد و آن را فراموش کرده باشد؛ یکی از آن کارتون های قدیمی متفاوت که همه‌چیز آن حالتی عجیب و غریب داشت. از شخصیت اصلی که پروفسوری کوتاه‌قامت با ریشی بلند و سری کم‌مو بود، تا جلوه‌های صوتی و تصویری آن که حالتی بسیار شلوغ و آشفته داشتند و اتمسفری خاص را برای این اثر جذاب فراهم می‌کردند.
دانلود ویدیو از آپارات
در هر قسمت از مجموعه‌ی پروفسور بالتازار شاهد اختراع چیز جدیدی بودیم و او بعد از حرکت دادن تعدادی اهرم و راه‌اندازی ماشین‌های پیچیده، به دستاوردی عجیب می‌رسید و راوی مجموعه با صدای شنیدنی مرحوم امیرهوشنگ قطعه‌ای هم کمک بزرگی به تماشایی‌تر شدن آن می‌کرد.
زلاتکو گرگیچ، خالق پروفسور بالتازار که به افتخارات زیادی رسیده بود، بعدها در سال ۱۹۷۹ بابت ساخت انیمیشن کوتاه D eam Doll نامزد جایزه‌ی اسکار هم شد. او با پروفسور بالتازار کاری کرد که تا سال‌ها بعد از پخش از این مجموعه، استفاده از اصطلاح پروفسور بالتازار برای افرادی که قصد انجام کاری هوشمندانه را داشتند به کار می‌رفت، البته خیلی اوقات به شکل طعنه‌آمیز!
۶۶- کارتون سفرهای گالیور – The Adve u es of Gullive
رمان سفرهای گالیور نوشته‌ی جاناتان سوییفت در زمان خود سروصدای زیادی به پا کرد و او توانست با مواجه کردن شخصیت اصلی داستان خود با آدم کوچولو‌ها (و البته در بخش‌های دیگری از قصه، با موجوداتی دیگر مثل آدم‌های غول‌پیکر) به ارائه‌ی داستانی جذاب و خواندنی بپردازد. شرکت هانا باربرا هم در سال ۱۹۶۸ اقتباسی کارتونی از این رمان تولید کرد که در زمان پخش خود در ایران مخاطبان بی‌شماری داشت.
دانلود ویدیو از آپارات
گذشته از ماجراهای جذاب گالیور و سگ او «تَگ» درکنار لیلی‌پوتی‌های کوچک، از هنر دوبله این مجموعه نیز نباید گذشت که درکنار شهاب عسگری (گالیور)، شهروز ملک‌آرایی («کاپیتان لینچ» که در ایران لیچ نامیده می‌شد) و مینو غزنوی («فلرتیشیا»)، این «گلام» با صدای فوق‌العاده‌ی استاد اکبر منانی بود که یکی از متفاوت‌ترین شخصیت‌های مجموعه را دوبله کرده و جمله‌ی معروف «من می‌دونم…» را برای این شخصیت منفی‌نگر به قدری جالب به کار می‌برد که تا سال‌ها بعد جایگاه خود را در ادبیات عامه حفظ کرده بود؛ دوبله‌ای که استاد منانی آن را از روی نحوه‌ی صحبت‌های یک گدا الهام گرفته بود.
۶۵- کارتون مورچه و مورچه خوار – The A a d he Aa dva k
شاید اغراق نباشد اگر بگوییم اکثر کودکان ایرانی در دهه‌های قبل، اولین‌بار با موجودی به نام مورچه خوار آبی ازطریق این کارتون بامزه آشنا شدند. کارتونی که در حقیقت نه یک مجموعه‌ی تلویزیونی معمولی، بلکه ترکیبی از ۱۷ انیمیشن کوتاه سینمایی بوده که در فاصله‌ی سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۱ در فرانسه پخش شدند. بعدها هم مجموعه‌هایی مثل Pi k Pa he a d Pals و The New Pi k Pa he Show از راه رسیدند که ترکیبی از قسمت‌های مخصوص پلنگ صورتی درکنار قسمت‌هایی از مورچه و مورچه‌خوار بودند و آن‌ها توانستند با استفاده از این فرصت به محبوبیت بیشتری برسند.
دانلود ویدیو از آپارات
هر کسی می‌تواند تنها با خواندن نام این اثر، محتوای آن را حدس بزند و متوجه شود که در آن با تلاش یک مورچه‌خوار برای به چنگ آوردن یک مورچه مواجه خواهد شد! مورچه‌خواری آبی‌رنگ (با صداپیشگی فوق‌العاده‌ی مرحوم مهدی آرین‌نژاد) که دست از سر مورچه‌ی قرمزِ داستان (با صدای شنیدنی مرحوم حسن عباسی) برنمی‌داشت و صحبت‌های مورچه‌خوار هم تا مدت‌ها بر سر زبان‌ها بود؛ از «سلام و صبح‌بخیر» او به یک سوسیس در حال حرکت که در حقیقت توسط مورچه تکان می‌خورد، تا «سوراخ فوری» و موارد دیگری که لحظات خنده‌داری را فراهم می‌کردند.
۶۴- کارتون هاچ زنبور عسل – The Adve u es of Hu ch he Ho eybee
تم خیلی از کارتون های نوستالژیک دهه‌های ۶۰ و ۷۰ به جستجوی شخصیت اصلی برای پیدا کردن مادرش اختصاص داشت و هاچ نیز جزو این شخصیت‌های بخت‌برگشته بود؛ فرزند یک ملکه‌ی زنبورهای عسل که در دوران کودکی شاهد حمله‌ی واسپ ها (زنبورهای بی‌عسل) به کندوی خود بوده و بعد از آواره شدن، باید به جستجوی مادرش می‌پرداخت.
دانلود ویدیو از آپارات
هاچ با صداپیشگی به‌یادماندنی ناهید امیریان یکی از مظلوم‌ترین شخصیت‌های کارتون های قدیمی تلویزیون بود و انواع و اقسام مصیبت‌ها را تحمل می‌کرد تا به هدف خود برسد و در این راه با شخصیت‌های دیگری همراه می‌شد که بعضی از آن‌ها سرنوشت خوبی نداشتند و یکی از آن‌ها به نام «آیا» هم بعدها خواهر هاچ از آب درآمد.
بعدها دنباله‌ای برای این مجموعه با نام New Ho eybee Hu ch هم تولید شد و همچنین در سال ۱۹۸۹ کار به بازسازی مجموعه‌ی اصلی هم رسید که البته با تغییرات زیادی نسبت به نسخه‌ی اولیه همراه بود.
۶۳- کارتون آقای خط – La Li ea
مجموعه انیمیشن‌های کوتاه «خط» که در ایران به آقای خط معروف است را می‌توان جزو خلاقانه‌ترین آثار انیمیشنی تاریخ دانست؛ داستان‌هایی کوتاه و جذاب که در قالب قسمت‌های چند دقیقه‌ای پخش می‌شد و با طراحی بسیار ساده‌ی خود، لحظاتی مفرح و بامزه را رقم می‌زد.
دانلود ویدیو از آپارات
اوسوالدو کاواندولی ملقب به «کاوا» (Cava)، کارتونیستی ایتالیایی بود که اولین‌بار شخصیت خط را به تعدادی از آژانس‌های تبلیغاتی ایتالیا معرفی کرد تا از این شخصیت در تبلیغات شرکت‌ها استفاده کنند. درنهایت هم شرکت لاگوستینا، تولید کننده‌ی وسایل آشپزخانه از این ایده استقبال کرده و با کاواندولی قرارداد بست.
بعد از پخش چند قسمت از آقای خط با اسپانسری لاگوستینا، طراح این شخصیت تصمیم گرفت مخلوق جذاب خود را از زیر سایه‌ی این شرکت خارج کرده و یک سری انیمیشن کوتاه برای او طراحی کند که سال‌ها بعد در ایران هم پخش شدند؛ انیمیشن‌هایی که در آن‌ها شاهد ارتباطی جالب بین این شخصیت و طراح او هستیم و هر بار مصیبت‌هایی بر سر این موجود بیچاره آمده و شکایت‌ها و البته مسخره‌بازی‌های او باعث می‌شود لحظاتی خنده‌دار شکل بگیرد که مشابه آن‌ها را در کمتر اثری دیده‌ایم.
۶۲- کارتون بامزی – Bamse: The Wo ld’s S o ges Bea
قوی‌ترین خرس جهان، لقبی بود که در کارتون بامزی به یک خرس کوچک داده شده بود؛ شخصیتی که هر بار با خوردن عسل مخصوصی که توسط مادربزرگش به او هدیه داده شده بود، قدرت گرفته و ماجراهایی را رقم می‌زد.
دانلود ویدیو از آپارات
رون اندرسون شخصیت بامزی را در سال ۱۹۶۶ خلق کرد و مجموعه انیمیشن و کمیک‌هایی را براساس آن تدارک دید ولی اثری که ما در تلویزیون دیدیم، محصول سال ۱۹۷۲ بود و برخلاف نسخه‌ی سیاه و سفید اولیه، این یکی رنگی شده و شکل و شمایل بهتری داشت. در کارتون بامزی با شخصیت‌های دیگری هم مواجه می‌شدیم که جالب‌ترینِ آن‌ها «شِلمان» نام داشت؛ لاک‌پشتی اندیشمند که با طراحی ابزار مختلف قدرت تفکر خود را نشان می‌داد و درعین‌حال صدای خاصی هم داشت که توسط مرحوم اصغر افضلی زیر نظر ژاله علو دوبله شده بود.
۶۱- کارتون یوگی و دوستان – Yogi’s Ga g
شخصیت یوگی کار خود را با حضور جانبی در مجموعه انیمیشن نمایش هاکلبری هاند (The Hucklebe y Hou d Show) در سال ۱۹۵۸ آغاز کرد و سپس به تدریج با محبوب‌تر شدن، تبدیل به یکی از ماندگارترین شخصیت‌های شرکت هانا باربرا شد و کار به جایی رسید که انیمیشن‌های مخصوص خود را به‌دست آورد.
دانلود ویدیو از آپارات
در ایران آثار مختلفی از دنیای یوگی پخش شده که معروف‌ترینِ آن‌ها یوگی و دوستان بوده؛ مجموعه‌ای که در بازه‌های زمانی مختلف و دهه‌های متوالی از تلویزیون پخش شد تا کودکان شاهد ماجراجویی‌های جذاب یوگی و همراهانش با کشتی پرنده‌ی آن‌ها باشند. صداپیشگی این شخصیت محبوب را هم ناصر طهماسب به‌عنوان یکی از اساتید دوبله برعهده داشت و به قدری زیبا این کار را انجام داد که هرگز از یاد و خاطره‌ی دوست‌داران این انیمیشن پاک نخواهد شد.
۶۰- کارتون بارباپاپا – Ba bapapa
بارباپاپا کتاب مصوری برای کودکان بود که یک زوج فرانسوی-آمریکایی به نامهای آنت تایسون و تیلوس تیلور در سال ۱۹۷۰ در فرانسه منتشر کردند و خیلی زود با استقبال گسترده‌ای مواجه شدند؛ کتابی که مخاطبان در آن با خانواده‌ی بارباپاپا همراه می‌شدند و ماجراهای اعضای این خانواده را دنبال می‌کردند؛ موجوداتی عجیب و غریب با قابلیت تغییر شکل که هرکدام رنگ مخصوص خود را داشتند و بعد از تغییر شکل هم به خاطر این رنگ متفاوت، از سایر اعضای خانواده قابل تشخیص بودند.
دانلود ویدیو از آپارات
علت انتخاب این اسم برای کتاب و موجودات آن هم جالب بود. روزی تیلور به همراه همسرش در حال قدم زدن در پارک لوکزامبورگ واقع در پاریس بودند که او صدای کودکی را می‌شنود که در حال خواهش از والدین خود برای تهیه‌ی چیزی به نام «بابابابا» است! تیلور از همسر فرانسوی خود معنای این کلمه را می‌پرسد و متوجه می‌شود که منظور کودک بارباپاپا بوده، یعنی پشمک! و به این ترتیب این اسم را روی مخلوق‌های جالب خود می‌گذارد و بعدها هم با ساخته شدن کارتونی براساس آن‌ها، شهرت خانواده‌ی بارباپاپا بیشتر می‌شود و کودکان ایرانی نیز در دهه ۶۰ خاطرات خوشی با بارباپاپا، بارباماما و فرزندان آن‌ها پیدا می‌کنند.
۵۹- کارتون هایدی دختر آلپ – Heidi, Gi l of he Alps
شرکت نیپون پیش از تغییرات ساختاری خود، با نام Zuiyo Eizo فعالیت می‌کرد و یکی از آثار آن دورانِ شرکت که در ایران هم محبوب بود، ماجراهای هایدی را روایت می‌کرد؛ شخصیتی که بعضی از کودکان پیش از دیدن این انیمه هم ازطریق کتاب هایدی اثر یوهانا اشپیری، نویسنده‌ی سوئیسی با او آشنا شده بودند.
دانلود ویدیو از آپارات
هایدی با صدای مژگان عظیمی، دخترکی بود که بعد از مرگ پدر و مادرش به همراه خاله‌اش در یک دهکده‌ی زیبا زندگی می‌کرد و ماجراهای مختلفی را درکنار سایر شخصیت‌ها و حیوانات دهکده می‌گذراند. این انیمه یکی از اولین آثار مجموعه‌ی «تئاتر شاهکار جهان» (Wo ld Mas e piece Thea e ) بود؛ مجموعه‌ای شامل انیمه‌های متعدد که ژاپنی‌ها در آن به سراغ اقتباس از رمان‌های معروف دنیا می‌رفتند تا مخاطبان کودک و نوجوان را از این طریق با کتاب‌های نویسندگان بزرگ آشنا کنند. بخش زیادی از انیمه‌های نمایش داده شده از تلویزیون ایران در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ نیز زیرمجموعه‌ی تئاتر شاهکار جهان بودند و خیلی از کودکان اولین‌بار به این شکل با داستان‌های معروف آشنا شدند.
۵۸- کارتون چوبین – Hoshi o Ko Chobi
چوبین یکی از عجیب‌ترین شخصیت‌های کارتون های نوستالژیک در ایران بود؛ موجودی کوچک که با سفینه‌ای فضایی وارد زمین می‌شد و بعد از ترکیدن حبابی که درون آن قرار داشت، به سراغ یک دختر و پدربزرگش که کلبه‌ای در آن نزدیکی داشتند می‌رفت و با زبانی ناشناخته شروع به صحبت می‌کرد. چوبین وقتی متوجه می‌شد که انسان‌ها زبان او را نمی‌فهمند، با زدن دکمه‌ای روی دستبند مخصوص خود کاری می‌کرد که صحبت‌هایش برای آن‌ها قابل فهم شود و خیلی زود هم رابطه‌ای صمیمانه بین آن‌ها شکل می‌گرفت.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار شخصیت‌های مختلف قصه که اکثراً حیواناتی سخنگو بودند و یکی از آن‌ها هم جغدی بود که بارها بر زمین می‌افتاد و هر دفعه هم می‌گفت: «یه خبر بد!»، این شخصیت خبیث ماجرا بود که مخاطبان کودک سریال را جذب خود می‌کرد؛ شخصیتی غول‌پیکر و مرموز به نام «برونکا» که با خفاش‌های خود و البته بینی بزرگش شناخته می‌شد و مبارزات سختی هم با چوبین داشت.
خنده‌دارترین نکته در مورد چوبین به قسمت پایانی آن مربوط می‌شد؛ جایی که او بالاخره مادرش را پیدا می‌کرد و به زادگاهش برمی‌گشت، ولی مخاطبان ایرانی تصویری از این مادر نمی‌دیدند و مجبور بودند خودشان شکل و شمایل او را در ذهن مجسم کنند؛ موضوعی که سال‌ها بعد با دیدن تصاویر مادر چوبین و نوع پوشش او، علت آن را متوجه شدیم!
۵۷- کارتون ویکی وایکینگ – Vicky he Viki g
در دورانی که وایکینگ‌ها هنوز به‌لطف سریال‌ها و بازی‌های ویدیویی به محبوبیت امروز نرسیده بودند، کارتون ویکی وایکینگ باعث شد کودکان ایرانی با آن‌ها بیشتر آشنا شوند. این کارتون برگرفته از کتاب Vicke Viki g اثر رونر یانسن، نویسنده‌ی سوئدی، به سراغ ماجراهای ویکی، فرزند یک وایکینگ بزرگ به نام «هالوار» می‌رفت که رهبر وایکینگ‌های دهکده‌ی «فلیک» محسوب می‌شد؛ جنگجویانی که همواره با دشمنان خود در نبرد بودند.
دانلود ویدیو از آپارات
برخلاف سایر وایکینگ‌ها که افرادی شجاع با نیروی بدنی بالا بودند، ویکی خیلی اهل جنگ و نبرد مستقیم نبود و بیشتر از قدرت مغز خود برای حل مشکلات استفاده می‌کرد. او هر بار با ارائه‌ی راه‌حل‌های جالبی به پدر خود و سایر اعضای گروه، آن‌ها را به پیروزی می‌رساند و این درس را به کودکان مخاطب مجموعه می‌داد که فقط زور بازو کافی نیست و ذهن هم باید قوی کار کند.
۵۶- کارتون گوریل انگوری – The G ea G ape Ape Show
یکی دیگر از محبوب‌ترین محصولات شرکت هانا باربرا در کشورهای مختلف از جمله ایران، گوریل انگوری بود؛ مجموعه‌ای آن‌قدر پر طرفدار که حتی یکی از وسایل تفریح شهربازی تهران هم با شکل و شمایل آن ساخته شده بود.
دانلود ویدیو از آپارات
در این کارتون به‌یادماندنی، ماجراهای یک گوریل عظیم‌الجثه و بنفش‌رنگ را دنبال می‌کردیم که برخلاف ابعاد بزرگ خود، رفتار کودکانه‌ای داشت و سگی به نام «بیگل بیگل» او را همراهی می‌کرد که توسط گوریل انگوری، «بیگلی بیگلی» صدا زده می‌شد. این دو دوستِ کاملاً متفاوت، در ماجراجویی‌های خود با ماشین زردرنگ کوچکی از این طرف به آن طرف می‌رفتند و به علت ابعاد کوچک ماشین، گوریل انگوری بر بالای سقف آن می‌نشست و عجیب اینکه ماشین هم خراب نمی‌شد!
اصغر افضلی که او را بیش از هر چیز با دوبله‌های وودی آلن می‌شناسیم، در اینجا به زیبایی به‌جای بیگلی بیگلی صحبت می‌کرد و صادق ماهرو هم چنان ماهرانه عبارت‌های کوتاه گوریل انگوری مثل «انگوری! انگوری!» را بر زبان می‌آورد که نمی‌توانیم فرد دیگری را به‌جای او در این نقش تصور کنیم.
۵۵- کارتون پسر شجاع – Do Chuck Mo oga a i
در دوران پخش کارتون پسر شجاع، کمتر مجموعه‌ای را می‌شد پیدا کرد که به اندازه‌ی آن پُرطرفدار باشد؛ مجموعه‌ای که یک سگ آبی به همراه دوستان خود در آن به سراغ ماجراهای مختلفی می‌رفتند و هم کودکان را سرگرم می‌کردند و هم در مقابل شخصیت‌های منفی قصه مثل شیپورچی (با نام «راپا» در نسخه‌ی اصلی) به آن‌ها درس زندگی می‌دادند.
دانلود ویدیو از آپارات
قهرمان داستان (که تا جایی با صدای نادره سالارپور همراه بود و از جایی به بعد هم مهوش افشاری) که در نسخه‌ی اصلی «چاک» نام داشت، به سبک خیلی از کارتون های قدیمی با تغییر نام روبه‌رو شده بود و البته اسم خاصی هم برای او نگذاشته بودند و تنها لقب پسر شجاع را به او داده بودند. و عجیب‌تر اینکه پدر او هم با نام «پدر پسر شجاع» شناخته می‌شد و همین قضیه تا سال‌ها بعد به سوژه‌ای برای شوخی و خنده تبدیل شده بود؛ شخصیتی که او هم در نسخه‌ی اصلی اسم مخصوص خود را داشت، آن هم اسمی عجیب یعنی A is o le یا ارسطو، فیلسوف معروف یونانی!
۵۴- کارتون ایکیوسان – Ikkyu-sa
کارتون ایکیوسان برخلاف ظاهر خود، نه کاملاً ساختگی بلکه تا حدودی برگرفته از یک شخصیت واقعی بوده است؛ فردی به نام «ایکیو» که یک راهب بودایی و درعین‌حال شاعر بوده و در فاصله‌ی سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۴۸۱ میلادی در ژاپن زندگی می‌کرده است.
دانلود ویدیو از آپارات
این کارتون زیبا ماجراهای دوران کودکی ایکیو را در یک آنکوکوجی (معابد مخصوص بودایی‌ها) روایت می‌کرد؛ پسرکی که فرزند «امپراتور گو-کوماتسو» بود و مادرش نیز به دلایل سیاسی و اوضاع خاص ژاپن او را در پنج سالگی ترک کرده بود و تنها گاهی اوقات می‌توانست با او در ارتباط باشد؛ موضوعی که برای خیلی از بینندگان این کارتون در آن سال‌ها علامت سؤال بزرگی بود.
مهم‌ترین ویژگی ایکی یوسان (با صدای زیبای فریبا شاهین‌مقدم)، قدرت ذهنی بالای او بود و اصل و اساس مجموعه باتوجه‌به همین قضیه شکل گرفته و در هر قسمت شاهد حل معما یا برطرف کردن مشکلی توسط او بودیم؛ موضوعی که با سکانسی جالب از تمرکز ایکیوسان همراه می‌شد و تأثیر آن روی مخاطبان باعث شده بود که هم به افراد باهوش ایکیو-سان گفته شود (البته خیلی اوقات به طعنه) و هم سکانس تفکر او بین بچه‌ها محبوب شده و خیلی‌ها ادای آن را درمی‌آوردند!
۵۳- کارتون نیک و نیکو – Maya he Ho ey Bee
تماشای مصیبت‌های هاچ برای کودکان ایرانی کافی نبود و آن‌ها مدتی بعد شاهد پخش مجموعه انیمه دیگری به نام نیک و نیکو بودند که در حقیقت «مایا، زنبور عسل» نام داشت. به هر حال در آن دوران تغییر اسامی شخصیت‌ها جزو هنرهای والای مسئولان تلویزیون محسوب می‌شد و بی‌دلیل دست به انجام این کار می‌زدند.
دانلود ویدیو از آپارات
مریم شیرزاد و شیوا گورانی به ترتیب صداپیشگی نیکو و نیک (در نسخه‌ی اصلی «ویلی») را در این مجموعه‌ی برگرفته از کتاب «ماجراهای مایای زنبور عسل» اثر والدمار بونسلز، نویسنده‌ی آلمانی برعهده داشتند و موفق شده بودند به خوبی به این دو شخصیت جان بدهند. کارتون نیک و نیکو به اندازه‌ی هاچ، زنبور عسل تلخ و سیاه نبود و صحنه‌های شاد و بامزه‌ای هم با حضور بعضی شخصیت‌های فرعی داشت، ولی اتفاقات ناراحت‌کننده هم کم نداشت و مثلاً زنبورهای سرخ در نقش شخصیت‌های خبیث به سراغ مایا آمده و با اسیر کردن او، بلاهای بدی بر سرش می‌آوردند و البته طبق انتظار، پایان خوشی در انتظار او و دوستانش بود.
۵۲- کارتون سندباد – A abia Nigh s: Si bad’s Adve u es
داستان «سندباد بحری» جزو معروف‌ترین قصه‌های مشرق‌زمین محسوب می‌شود؛ داستانی که از ابتدا جزئی از «هزار و یک شب» (در بعضی ترجمه‌های انگلیسی: «شب‌های عربی») نبوده و بعدها به آن اضافه شد. فیلم‌ها، سریال‌ها و انیمیشن‌های بسیار زیادی براساس این داستان ساخته شده که در ایران کمتر اثری به پای محبوبیت ماجراهای سندباد از شرکت نیپون می‌رسد.
دانلود ویدیو از آپارات
سندباد، پسرک ماجراجوی قصه در این اثر با مرد جوان و دلاوری به نام علی بابا و پیرمردی دانا به نام «علاءالدین» همراه می‌شد و در هر قسمت با اتفاقاتی جدید مواجه شده و درگیری‌هایی با انسان‌ها و موجودات تخیلی در شکل و شمایل‌های مختلف پیدا می‌کرد. دراین‌میان یک مرغ مینا به نام «شیلا» («شیرا» در نسخه‌ی اصلی) نیز همیشه همراه سندباد بود و درنهایت مشخص می‌شد که او شاهزاده خانمی بوده که در اثر یک طلسم به پرنده‌ای سیاه تبدیل شده است.
کارتون ماجراهای سندباد هم از جمله آثاری بود که دوبله‌های درخشانی داشت و از ناصر ممدوح به‌عنوان راوی ماجراها تا ناهید امیریان (سندباد)، مهدی آژیر (شیلا) و ظفر گرایی (علی بابا) در آن صداپیشگی کرده بودند و البته به سبک خیلی از کارتون های قدیمی تلویزیون، حذفیاتی هم در بخش‌های مختلف خود داشت.
۵۱- کارتون گامبا – Adve u es of Gamba
ماجراهای گامبا اولین‌بار در قالب یک رمان کودک در سال ۱۹۷۲ مطرح شد و سه سال بعد نوبت به سریال انیمه‌ی آن رسید تا داستان تعدادی موش را در سفری پُر ماجرا روایت کند؛ داستانی که گامبا و دوستانش در آن کار سختی در پیش داشتند و باید با ورود به جزیره‌ی شیطان، به نبرد با دار و دسته‌ی راسوی سفید می‌رفتند.
دانلود ویدیو از آپارات
راسوی سفید به‌عنوان شخصیت خبیث قصه، ظاهری ترسناک و شیطانی داشت و در آن سالهای تلویزیون، کمتر شخصیت منفی‌ای می‌توانست به اندازه‌ی او باعث ترس کودکان شود. خشونت ماجراهای گامبا هم در حد نسبتاً بالایی قرار داشت و کمتر اثری در آن دوران از این نظر به پای آن می‌رسید.
بعدها تعدادی انیمه‌ی سینمایی هم براساس ماجراهای گامبا تولید شد که برخلاف سریال آن، جایی در تلویزیون ایران نداشتند.
۵۰- کارتون هاکلبری فین – Adve u es of Hucklebe y Fi
یکی از معروف‌ترین آثار مارک تواین، نویسنده‌ی مطرح آمریکایی را می‌توان کتاب ماجراهای هاکلبری فین دانست که البته خود دنباله‌ای بر کتاب «ماجراهای تام سایر» است. ژاپنی‌ها در دهه ۱۹۷۰ تصمیم گرفتند مثل خیلی دیگر از اقتباس‌های انیمه‌ای خود، به سراغ تولید اثری برپایه‌ی یک کتاب معروف دیگر بروند و ماجراهای «هاک» و دوستان او را در نزدیکی رود می‌سی‌سی‌پی روایت کردند.
دانلود ویدیو از آپارات
از نکات جالب در کارتون هاکلبری فین، حضور برده‌ای سیاه‌پوست به نام «جیم» بود که از دست ارباب خود فرار کرده و با هاک همراه می‌شد؛ موضوعی که مشابه آن را کمتر در میان کارتون های قدیمی سراغ داشتیم و یکی از اولین مواردی بود که باعث آشنایی کودکان با حال و هوای قرن نوزدهم و وضعیت برده‌داری در آن سال‌ها می‌شد.
۴۹- کارتون پینوکیو – Adve u es of Pi occhio
کارلو کلودی، نویسنده‌ی ایتالیایی در سال ۱۸۸۳ با خلق «پینوکیو» به یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های داستان‌های کودکان جان داد و کاری کرد که بعدها انواع و اقسام اقتباس‌ها را از آن در دنیای فیلم و انیمیشن ببینیم. در سطح جهان می‌توان از انیمیشن پینوکیوی والت دیزنی (محصول ۱۹۴۰) به‌عنوان محبوب‌ترین اقتباس از این عروسک چوبی یاد کرد، ولی در ایران اوضاع متفاوت بوده و یک انیمه مقام اول را در اختیار دارد.
دانلود ویدیو از آپارات
ماجراهای پینوکیو یا Piccoli o o Boke سرگذشت این عروسک را از زمان ساخته شدن توسط «پدر ژپتو» روایت می‌کرد و در طول داستان، دو شخصیت منفی به نامهای «گربه نره» و «روباه مکار» را در مقابل پینوکیو قرار می‌داد تا او را از راه به در کرده و جلوی رسیدن این پسرک چوبی به کمال را بگیرند (انتخاب اسم گربه نره برای یک شخصیت کارتونی هم از آن کارهای عجیبی است که فقط از مسئولان تلویزیون ما برمی‌آید!). دراین‌میان «پری مهربان» و جوجه اردکی به نام «جینا» هم جزو دوستان پینوکیو بودند و گاهی اوقات به او کمک‌هایی می‌کردند.
این کارتون خاطره‌انگیز با دوبله‌های خیلی خوبی همراه بود و از نادره سالارپور (پینوکیو) و ناهید امیریان (جینا) تا کنعان کیانی (گربه نره) در آن به زیبایی صداپیشگی کرده بودند و گل سرسبد ماجرا هم از آنِ مرحوم مرتضی احمدی در نقش روباه مکار بود.
بازی محلی پینوکیو
بچه‌های دهه ۶۰ به خوبی به یاد دارند که بازی محلی به نام پینوکیو را با دوستان خود انجام می‌دادند. در این بازی بازیکنان به شکل دایره شکل درکنار یکدیگر می‌نشستند و یک پای خود را دراز می‌کردند و با خواندن شعر زیر پای خود را جا‌به‌جا می‌کردند و سعی می‌کردند به هم برخورد نکنند. شعر بازی محلی پینوکیو از قرار زیر است:
۴۸- کارتون زبل خان – Pampali i Lowca Zwie za
استودیوی سازنده‌ی کارتون لولک و بولک، چند سال بعد از آن به سراغ تولید اثر دیگری رفت که تفاوت‌های زیادی با لولک و بولک داشت؛ کارتونی با حضور یک شکارچی به نام «پامپالینی» که با سفر به آفریقا سعی در شکار حیوانات مختلف داشت و هر بار هم شکست سختی می‌خورد.
دانلود ویدیو از آپارات
این شکارچی نگون‌بخت که در ایران به زبل خان معروف شده بود، در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ با صدای خاص و منحصربه‌فرد اکبر منانی طرفداران زیادی پیدا کرده بود و خیلی‌ها به تماشای ماجراهای خنده‌دار او و درگیری‌اش با حیواناتی چون شیر و میمون می‌نشستند. گذشته از عادت همیشگی زبل خان به پاک کردن عرق خود با دستمالی پارچه‌ای، شعار او هم در آن دوران خیلی معروف شده بود: «زبل خان اینجا، زبل خان اونجا، زبل خان همه‌جا!»
۴۷- کارتون رامکال – Rascal he Raccoo
انیمه «راسکال راکون» که به دلایل ناشناخته‌ای در ایران با نام رامکال به نمایش درآمد، اقتباسی بود از رمان «راسکال: شرح حالی از یک دوران بهتر» (Rascal: A Memoi of a Be e E a) که در سال ۱۹۶۳ توسط استرلینگ نورث، نویسنده‌ی آمریکایی به شکل زندگی‌نامه نوشته شده بود.
خیلی از بچه‌های ایرانی اولین‌بار با کمک همین انیمه بود که با حیوانی به نام راکون آشنا شدند؛ موجودی بازیگوش که پسری به نام استرلینگ بعد از پیدا کردنش قصد نگه‌داری و تربیت او را داشت، ولی به خاطر ذات وحشی و رام‌نشدنی این راکون، با دشواری‌های زیادی روبه‌رو بود.
دانلود ویدیو از آپارات
از حواشی جالب در مورد این مجموعه می‌توان به تأثیرات عظیم آن روی ژاپنی‌ها اشاره کرد. ژاپنی‌ها با تماشای رامکال یا راسکال عاشق راکون شدند و واردات این حیوان به ژاپن به شکل سرسام‌آوری بالا رفت و باعث شد بعد از مدتی تمام استان‌های کشور پُر از راکون شوند، آن هم به‌عنوان گونه‌ای مهاجم (یعنی حیواناتی که متعلق به منطقه‌ی موردنظر نیستند، ولی به دلایلی وارد آن می‌شوند و نظم طبیعت و حیات وحش آن‌جا را به هم می‌زنند). بعدها خیلی از ژاپنی‌ها که از دست راکون‌های خود کلافه شده بودند، آن‌ها را در طبیعت رها کردند و اوضاع به قدری وخیم شد که از تاریخی به بعد واردات این حیوان ممنوع شد. حتی کار به جایی رسید که طبق بعضی آمارها، حدود ۸۰٪ معابد ژاپنی از جمله معبد «بیودو-این» به خاطر حمله‌ی راکون‌ها و خرابکاری آن‌ها با آسیب‌هایی مواجه شده‌اند!
۴۶- کارتون بچه های کوه تاراک – Mo a ch: The Big Bea of Tallac
مخاطبان تلویزیونِ آن سال‌ها شاید الآن اسم این مجموعه را به یاد نداشته باشند، ولی احتمالاً با شنیدن نام «جکی» و «جیل»، خاطراتی برای آن‌ها زنده می‌شود؛ دو توله خرسی که در کارتون بچه‌های کوه تاراک با کمک حرکات بامزه و بازیگوشی‌های خود در دل بینندگان جا باز کرده بودند.
دانلود ویدیو از آپارات
این اثر نیپون که اقتباسی از یکی از کتاب‌های ارنست تامپسون ستون، نویسنده‌ی انگلیسی بود، ماجراهای پسر سرخ‌پوستی را روایت می‌کرد که با پیدا کردن دو توله خرس در طبیعت به فکر نگه‌داری و بزرگ کردن آن‌ها می‌افتاد و در این راه با اتفاقات مختلفی روبه‌رو می‌شد و درنهایت هم پس از ۲۶ قسمت، این خرس‌ها با جدا شدن از انسان‌ها به دل طبیعت برمی‌گشتند، آن هم در صحنه‌ای پُر سوز و گداز.
۴۵- کارتون باخانمان – The S o y of Pe i e
باخانمان هم از آن نام‌هایی است که شاید خیلی از افرادی که دوران کودکی خود را در دهه ۷۰ سپری کرده‌اند، با شنیدن آن به یاد چیز خاصی نیفتند ولی کافی است اسم «پرین» و «پاریکال» را بشنوند تا خاطرات این مجموعه انیمه‌ی شرکت نیپون برای آن‌ها زنده شود.
باخانمان اقتباسی بود از رمان Nobody’s Gi l اثر هکتور مالو، نویسنده‌ی فرانسوی که البته پیش از نمایش از تلویزیون هم به خاطر کتاب خود بین بعضی از خوانندگان شناخته شده بود. داستان آن هم در ارتباط با زندگی دختری به نام پرین بود که پدر فرانسوی و مادر انگلیسی-هندی خود را در اثر دو اتفاق مختلف از دست می‌دهد و به محل زندگی پدربزرگش می‌رود و در این راه با ماجراهای مختلفی روبه‌رو می‌شود که الاغ او یعنی پاریکال و سگش «بارون» نیز در این ماجراها نقش دارند.
دانلود ویدیو از آپارات
باخانمان نیز از آن دست کارتون های نوستالژیک بود که غم و غصه‌ی زیادی را نصیب بینندگان خود می‌کرد و درعین‌حال به خاطر داستان جذابی که داشت، رها کردن آن کار ساده‌ای نبود. نکته‌ی جالب در مورد تیتراژ آن هم به استفاده از آهنگ «غذاخوری تام» (Tom’s Di e ) برمی‌گشت که مسئولان پخش کارتون در ایران، آن را با حذف صدای خواننده‌اش سوزان وگا برای باخانمان انتخاب کرده بودند!
۴۴- کارتون پت و مت – Pa a d Ma
پت و مت یک مجموعه انیمیشن استاپ‌موشن به سبک کمدی بزن‌بکوب (اسلپ‌استیک) بود که شخصیت‌های آن اولین‌بار توسط لوبومیر بنش و ولادیمیر ییرانک در یک انیمیشن سینمایی کوتاه به نام Ku aci در سال ۱۹۷۶ معرفی شدند و سه سال بعد مجموعه‌ای براساس ماجراهای آن‌ها ساخته شد.
این دو شخصیت نمادی هستند از دو فرد خنگ که درعین‌حال مهارت‌هایی هم دارند؛ دو تعمیرکاری که هر بار به خاطر اشتباهات احمقانه‌ی خود دست به خرابکاری می‌زنند و تا مدتی به‌جای رفع اشتباه، اوضاع را بدتر هم می‌کنند ولی درنهایت به شکلی عجیب، مشکل را جبران کرده و از ماجراهای پیش‌آمده سربلند بیرون می‌آیند.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار لحظات خنده‌دار و البته گاهی اوقات اعصاب‌خوردکن این مجموعه، موسیقی معروف آن هم در ذهن و خاطره‌ی مخاطبان ثبت شده است؛ موسیقی‌ای اثر پتر اسکومال که نمادی از یک دوران خاطره‌انگیز برنامه‌های تلویزیونی است و هنوز هم می‌توان آن را روی ویدیوهایی از خرابکاری افراد در دنیای واقعی شنید و خود عبارت پت و مت نیز همچنان به‌عنوان یک اصطلاح برای اشاره به گند زدن‌های دو نفره به کار می‌رود.
برخلاف تصور خیلی‌ها، پت و مت نه‌تنها در همان قسمت‌های قدیمی تلویزیون خلاصه نشده، بلکه داستان‌های آن تا همین اواخر هم ادامه داشته و در سال ۲۰۲۰ مجموعه‌ی «ماجراهای پت و مت» (Pa a d Ma Adve u es) پخش شد.
۴۳- کارتون بنر، سنجاب کوچولو – Ba e ail: The S o y of G ay Squi el
کارتون بنر با نام کامل «بنرتیل: داستان سنجاب خاکستری» یکی دیگر از ده‌ها اثر شرکت نیپون بود که در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ از تلویزیون پخش شدند. این انیمه‌ی ۲۶ قسمتی که براساس کتاب بنرتیل اثر ارنست تامپسون ستون تولید شده بود، داستان بچه سنجاب یتیمی را روایت می‌کرد که توسط یک گربه بزرگ شده و بعدها با سایر سنجاب‌ها آشنا می‌شد و به ماجراجویی در دل جنگل می‌پرداخت.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار بنر با صدای ناهید امیریان، یکی از جالب‌ترین شخصیت‌های این اثر جغد پیری به نام «عمو جغد شاخدار» بود که در ابتدا قصد داشت بنر را شکار کرده و بخورد، ولی سپس با او دوست می‌شد و یکی از تأثیرگذارترین لحظات تلویزیونی آن سال‌ها هم در ارتباط با همین جغد رقم می‌خورد؛ شخصیتی که صدای تورج نصر، دوبلور باسابقه‌ی کشورمان در محبوب شدنش بی‌تأثیر نبود.
۴۲- کارتون آن شرلی با موهای قرمز – A e of G ee Gables
شرکت نیپون در یکی از ده‌ها اقتباس انیمه‌ای خود، به سراغ کتاب رمان «آن در گرین گیلبز» اثر لوسی ماد مونتگومری رفت؛ کتابی موفق محصول ۱۹۰۸ که داستان دخترکی یتیم با موهای قرمز را روایت می‌کرد که با ماجراهای تلخ و شیرین بسیاری روبه‌رو می‌شد.
دانلود ویدیو از آپارات
این انیمه‌ی ۵۰ قسمتی در ژاپن و کشورهای دیگر به موفقیت زیادی رسید و در ایران هم طرفداران فراوانی داشت؛ مخاطبانی که هم از خود داستان لذت می‌بردند و هم عاشق تیتراژ ابتدایی آن بودند؛ تیتراژی که به سبک خیلی دیگر از کارتون های قدیمی تلویزیون تفاوت‌های زیادی با نسخه‌ی اصلی داشت ولی این بار برخلاف موارد دیگر، این تفاوت‌ها به سود آن شده بود و یکی از خاطره‌انگیزترین تیتراژهای تاریخ تلویزیون ایران را شاهد بودیم.
دانلود ویدیو از آپارات
این تیتراژ با آهنگ «نجوای بی‌پروا» (Ca eless Whispe ) پخش می‌شد که جرج مایکل، خواننده و آهنگساز مشهور با کمک آن به موفقیت چشمگیری رسیده بود و البته در اینجا به‌جای آهنگ اصلی، کاوری از آن را می‌شنیدیم که اثر ریچارد کلیدرمن بود. خود این آهنگ زیبا به کنار، صدای کم‌نظیر استاد نصرالله مدقالچی نیز با آن همراه می‌شد که دکلمه‌ای شاعرانه را با جمله‌ی «آنه! تکرار غریبانه‌ی روزهایت چگونه گذشت…» شروع می‌کرد و به این ترتیب یکی از زیباترین تیتراژهای کارتون های نوستالژیک تلویزیون شکل می‌گرفت.
۴۱- کارتون دختری به نام نل – Nell he Wa de i g Gi l
یکی دیگر از انیمه‌های اقتباسی آن سال‌ها، دختری به نام نل یا «نل، دختر سرگردان» بود که برداشتی از رمان «مغازه عتیقه‌فروشی» (The Old Cu iosi y Shop) محسوب می‌شد؛ اثری از چارلز دیکنز، نویسنده‌ی مطرح انگلیسی.
دانلود ویدیو از آپارات
نل (با صدای ناهید امیریان) با پدربزرگ خود «آقای ترنت» زندگی می‌کرد که مغازه‌ای در لندن داشت ولی در اثر مشکلاتی دچار ورشکستگی شده و تصمیم می‌گرفت همراه نوه‌اش آن‌جا را رها کرده و عازم سفری پر ماجرا برای پیدا کردن مادر نل شوند؛ چرا که این دخترک هم مثل خیلی دیگر از شخصیت‌های کارتون های نوستالژیک تلویزیون خبری از مادر خود نداشت.
دختری به نام نل لحظات غم‌انگیز زیادی داشت و در مجموع اثری بود که در طول ۲۶ قسمت، مصیبت‌های زیادی را بر سر نل و پدربزرگش روانه می‌کرد و بااین‌حال مخاطبان زیادی هم داشت که از تماشای آن لذت می‌بردند.
۴۰- کارتون سفرهای مارکو پولو – Ma co Polo o Bouke
مارکو پولو را می‌توان معروف‌ترین جهانگرد تاریخ دانست؛ تاجری ایتالیایی که در جوانی همراه پدر و عموی خود عازم شرق آسیا شد و از کشورهای زیادی از جمله ایران عبور کرد و بعدها هم خاطرات او در قالب کتاب سفرهای مارکو پولو به شهرت زیادی رسید. آثار مختلفی براساس ماجراهای این شخصیت ساخته شده که یکی از آن‌ها هم انیمه‌ای ترکیبی بوده است.
دانلود ویدیو از آپارات
این اثر شرکت مدهاوس به شکل جالبی بخش‌های کارتونی و تصاویر واقعی را با یکدیگر ترکیب کرده و مخلوطی متفاوت ارائه داده بود و در بخش‌های مختلف آن شاهد روایت داستانی جذاب درکنار اشاره به بناهای تاریخی و موقعیت‌های جغرافیایی مختلف بودیم؛ موضوعی که باعث می‌شد کم‌وبیش با یک اثر آموزشی طرف باشیم.
۳۹- کارتون دهکده حیوانات – Misha he Li le Bea
هر دوره از مسابقات المپیک نمادها و سمبل‌هایی دارد که حال و هوای کشور میزبان را نشان می‌دهند و المپیک ۱۹۸۰ نیز چنین وضعیتی داشت؛ المپیکی که در شهر مسکو برگزار می‌شد و از آنجایی که روسیه (در آن دوران شوروی) از قدیم با خرس‌های خود شناخته می‌شده، نماد این المپیک هم یک خرس قهوه‌ای به نام «میشا» (Misha) بود. میشا خیلی زود به محبوبیت بالایی رسید و اسباب‌بازی‌ها و عروسک‌های آن وارد بازار شدند و حتی کار به جایی رسید که انیمه‌ای هم با الهام از این شخصیت توسط ژاپنی‌ها تولید شد.
دانلود ویدیو از آپارات
این انیمه که «میشا، خرس کوچک» نام داشت و در ایران دهکده حیوانات نام گرفته بود، ماجراهای میشا و خانواده‌اش را روایت می‌کرد که وارد دهکده‌ای جدید می‌شدند و بعد از آشنایی با حیوانات آن‌جا، زندگی تازه‌ی خود را آغاز می‌کردند. درکنار شخصیت‌های مثبت ماجرا، تعدادی شخصیت منفی (البته نه خیلی تاریک و سیاه) هم در آن حضور داشتند که در قالب حیواناتی مثل ببر و روباه به نمایش درآمده بودند و یکی از معروف‌ترین‌ها هم «دراگو» بود که شاید هنوز اسم او را به یاد داشته باشید.
۳۸- کارتون ماجراهای تام سایر – The Adve u es of Tom Sawye
ماجراهای تام سایر قبل از ماجراهای هاکلبری فین توسط مارک تواین نوشته شده و حتی شخصیت هاکلبری فین هم اولین‌بار در همین کتاب معرفی شده بود، ولی ترتیب تولید کارتون‌های آن‌ها برعکس بود و ژاپنی‌ها بعد از موفقیت ماجراهای هاکلبری فین، تصمیم به اقتباس اثر معروف دیگر تواین گرفتند.
دانلود ویدیو از آپارات
به علت تفاوت شرکت‌های تولید‌کننده‌ی این دو انیمه، طراحی هاک هم در آن با اثر قبلی متفاوت بود و در کل هم این مجموعه حس و حال متفاوت و شادتری نسبت به مجموعه‌ی قبلی داشت و در قالب ۴۹ قسمت، به ماجراجویی‌های تام و هاک درکنار سایر شخصیت‌های قصه مثل «عمه پالی» و «سید»، برادر تام می‌پرداخت.
۳۷- کارتون بلفی و لیلی بیت – The Li l’ Bi s
بلفی و لیلی‌بیت با اسم اصلی «بیت‌های کوچک» و همین‌طور اسم طولانی‌تر «کوتوله‌های شاد جنگل: بلفی و لیلی‌بیت» (Chee ful Dwa ves of he Fo es : Belfy a d Lillibi ) در زمان پخش طرفداران زیادی داشت و ماجراهای گروهی از انسان‌های کوچک را در یک دهکده‌ی زیبا روایت می‌کرد.
دانلود ویدیو از آپارات
«لیلابیت» نام دخترکی یتیم بود که با عموی خود زندگی می‌کرد و در بعضی نسخه‌های غیرژاپنی، نام او به بلفی تغییر پیدا کرده بود. پسرکی شجاع به نام «ویلی‌بیت» هم ماجراهای این انیمه را جلو می‌برد که در بعضی نقاط دنیا با نام لیلی‌بیت شناخته می‌شد. در تلویزیون ایران هم این دو شخصیت را با این نامهای ثانویه می‌شناختیم و داستان‌های آن‌ها را درکنار سایر شخصیت‌های قصه و حیواناتی مثل یک سنجاب پرنده و جوجه‌تیغی دنبال می‌کردیم و گاهی اوقات دوست داشتیم خودمان هم کوچک شویم و به میان آن‌ها رفته و این نوع از زندگی را هم تجربه کنیم.
۳۶- کارتون ماجراهای نیلز – The Wo de ful Adve u es of Nils
شرکت ژاپنی Pie o در اولین اثر خود به سراغ اقتباسی از کتاب «ماجراهای شگفت‌انگیز نیلز» اثر سلما لاگرلف، نویسنده‌ی سوئدی رفت و خیلی هم خوب از پسِ انجام این کار برآمد و انیمه‌ای زیبا را در قالب ۵۲ قسمت ارائه داد.
دانلود ویدیو از آپارات
نیلز پسر ۱۴ سالهای بود که در روستای محل زندگی خود، رعایت حال هیچ‌کسی را نمی‌کرد و به آزار و اذیت همه از جمله حیوانات می‌پرداخت، تا اینکه یک روز یک Tom e (موجودی از اساطیر شمال اروپا) را اسیر کرده و با اذیت کردن او باعث شد این موجود هم به خشم آمده و نیلز را کوچک کند؛ اتفاقی که باعث می‌شد حیوانات بتوانند انتقام مصیبت‌های قبلی خود را از او بگیرند. بعد از آن هم در اثر ماجراهایی، نیلز با دسته‌ای از غازها همراه می‌شد و به دل طبیعت زده و پس از پشت سر گذاشتن داستان‌هایی جذاب، به درک بهتری از زندگی و نحوه‌ی رفتار با سایر افراد و حیوانات می‌رسید.
۳۵- کارتون بل و سباستین – Belle a d Sebas ia
سسیل اوبری، نویسنده‌ی فرانسوی در سال ۱۹۶۶ رمانی را با نام بل و سباستین منتشر کرد که روایتگر ماجراهای پسرکی ۶ ساله به نام سباستین و سگ او بل بود؛ سگی از نژاد سگ‌های کوه پیرنه که در بخش‌هایی از فرانسه پرورش پیدا می‌کنند و معمولاً به نگهبانی از گله‌های دامداران می‌پردازند.
دانلود ویدیو از آپارات
محبوبیت این کتاب باعث شد بعدها اقتباس‌های مختلفی از آن در قالب انیمیشن و فیلم سینمایی شکل بگیرد که معروف‌ترین مورد در ایران، کارتون بل و سباستین بوده است. در اینجا هم مثل خیلی دیگر از آثار اقتباسی و غیراقتباسی ژاپنی، شخصیت اصلی ماجرا به مادر خود دسترسی نداشت و همراه پدربزرگش در کوه‌های پیرنه واقع در فرانسه زندگی می‌کرد؛ محیطی سرسبز و زیبا که در آن شاهد ماجراهای مختلفی در ارتباط با سباستین و بل بودیم و صداپیشگانی چون مینو غزنوی و صادق ماهرو هم کمک بزرگی به هرچه زیباتر شدن دنیای این انیمه می‌کردند.
۳۴- کارتون خانواده دکتر ارنست – The Swiss Family Robi so : Flo e of he Mys e ious Isla d
از گذشته داستان‌های زیادی در مورد گرفتار شدن افراد در جزیره‌ای دورافتاده داشته‌ایم و یکی از کارتون های نوستالژیک تلویزیون نیز چنین حال و هوایی داشت. ماجراهای این انیمه اقتباسی از داستان «خانواده سوئیسی رابینسون» (The Swiss Family Robi so ) اثر یوهان دافید ویس، نویسنده‌ی سوئیسی بوده و البته تغییرات عمده‌ای هم نسبت به آن داشته است. مثلاً در کتاب خبری از دختر خانواده نبود و درکنار پدر و مادر، چهار پسر در داستان حضور داشتند، ولی شخصیت اصلی انیمه دختری به نام «فلون» بود.
دانلود ویدیو از آپارات
خانواده دکتر ارنست هم مثل دیگر آثار این سبک به مواجه شدن شخصیت‌ها با سختی‌های حضور در یک جزیره‌ی مرموز می‌پردازد و تلاش آن‌ها برای راه‌اندازی یک زندگی مناسب در جزیره و درنهایت نجات از آن را روایت می‌کند. این تنها اقتباس ساخته‌شده از خانواده سوئیسی رابینسون نبوده و درکنار آثار مختلفی که در این دهه‌ها براساس آن ساخته شده، در آینده هم سریال آن از دیزنی پلاس پخش خواهد شد.
۳۳- کارتون بچه‌های مدرسه والت – The S o y of Cuo e, School of Love
بچه‌های مدرسه والت که اسم ژاپنی آن Ai o Gakko Cuo e Mo oga a i بود، نه فقط به خاطر داستان‌های جالب خود، بلکه عوامل دیگری مثل دوبله‌های درجه یک از طرف اساتیدی مانند بهرام زند، مینو غزنوی، مریم شیرزاد و… در ایران به محبوبیت بسیار بالایی رسید و موسیقی تیتراژ نسخه‌ی پخش شده از ایران هم به‌شدت محبوب شده بود؛ موسیقی‌ای که با تیتراژ اصلی متفاوت بود.
داستان این مجموعه در قرن نوزدهم و شهر تورین ایتالیا می‌گذشت و روایتگر ماجراهای پسری به نام «انریکو بوتینی» و دوستانش بود که با معلم جدیدی در مدرسه‌ی خود مواجه می‌شدند و به تدریج از او درس‌های زیادی در مورد زیبایی‌های زندگی می‌گرفتند.
دانلود ویدیو از آپارات
ماجراهای این اثر دوست‌داشتنی هم مثل خیلی دیگر از ساخته‌های ژاپنی پخش‌شده از تلویزیون ایران در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، برداشتی از یک رمان بود؛ رمان «قلب» (Hea ) اثر ادموندو دی آمیچیس، نویسنده‌ی ایتالیایی که در سال ۱۸۸۶ برای کودکان منتشر شد.
۳۲- کارتون سفرهای میتی کومان – Ma ga Mi o Komo
سفرهای میتی کومان از محبوب‌ترین کارتون های قدیمی تلویزیون بود و ماجراهای جذاب و شخصیت‌های دوست‌داشتنی آن باعث می‌شدند مخاطبان از ابتدا تا انتهای هر قسمت از سر جای خود تکان نخورند.
این مجموعه به‌نوعی براساس داستان یک شخصیت واقعی به نام توکوگاوا میتسوکونـی (با لقب «میتو کومون») ساخته شده بود؛ یک دایمیو که تأثیرات پررنگی در شکل‌گیری اوضاع سیاسی اوایل دوره‌ی «ادو» در ژاپن داشت (دایمیوها زمین‌دارانی بودند که قدرت زیادی در قرون ۱۰ تا ۱۹ میلادی در ژاپن داشتند. دوره‌ی ادو هم سالهای ۱۶۰۳ تا ۱۸۶۸ میلادی را دربرمی‌گیرد). البته این الهام‌گیری خیلی هم شدید نبود و سفرهای میتی کومان سعی کرده بود با اضافه کردن المان‌های فانتزی، حال و هوای خاص خود را پیدا کند و در هر قسمت به سراغ ماجراهایی در ارتباط با گسترش عدالت توسط میتی کومان و همراهان او برود.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار هنر جواد پزشکیان در دوبله‌ی شخصیت میتی کومان، شخصیت‌هایی مثل «تسوکه» (با اسم اصلی «ساساکی سوکه‌سومابورو» یا «سوکه-سان») و «کایکو» (با اسم اصلی «آتسومی کاکیونوشین» یا «کاکو-سان») در آن دوران به محبوبیت بالایی رسیدند که بخشی از آن را هم مدیون دوبله‌های فوق‌العاده‌ی خود بودند؛ محمد عبادی در نقش تسوکه و حسین باغی و ناصر نظامی، هرکدام در مقطعی در نقش کایکو. شخصیت «سگارو» (با نام اصلی «سوته‌مارو») با صدای جذاب شوکت حجت و سگ او «زُمبه» (با نام اصلی «دُنبی») که اردشیر منظم صداپیشگی جالب او را برعهده داشت هم طرفداران زیادی داشتند. عبارت «این علامت مخصوص حاکم بزرگه. هیچ می‌دونید با کی طرف هستید؟ مأمور مخصوص حاکم بزرگ، میتی کومان! احترام بگذارید.» نیز هیچ‌وقت از یاد و خاطره‌ی ایرانی‌ها فراموش نمی‌شود.
۳۱- کارتون مهاجران – Lucy-May of he Sou he Rai bow
درمیان کارتون های قدیمی تلویزیون که در ارتباط با مهاجرت و سفرهای سخت و طاقت‌فرسا بودند، کارتون مهاجران یکی از معروف‌ترین‌ها بود؛ اثری برگرفته از رمان «رنگین‌کمان جنوب» (Sou he Rai bow) نوشته‌ی فیلیس پدینگتون، نویسنده‌ی استرالیایی که ماجراهای مهاجرت دخترکی به نام «لوسی» (یا به‌طور کامل‌تر: «لوسی-مِی») به همراه خانواده‌اش از انگلیس به شهر ادلاید استرالیا را روایت می‌کرد.
دانلود ویدیو از آپارات
این انیمه ۵۰ قسمتی در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ از تلویزیون ایران پخش شد و به خوبی مشکلات مهاجرت به یک منطقه‌ی جدید و تلاش برای راه‌اندازی یک مزرعه را نمایش می‌داد و درعین‌حال پُر بود از صحنه‌هایی خاطره‌انگیز در مواجهه‌ی شخصیت‌های داستان با حیوانات استرالیایی مثل کوالاها؛ شخصیت‌هایی که دوبلورهای مطرحی چون ناهید امیریان، فریبا شاهین‌مقدم، مینو غزنوی، مهوش افشاری، اکبر مقدم و بدری نوراللهی به‌جای آن‌ها صحبت می‌کردند.
۳۰- کارتون کارآگاه گجت – I spec o Gadge
کارتون کارآگاه گجت در دوران نمایش خود از تلویزیون، جزو محبوب‌ترین‌ها بود و علت اصلی آن هم به شخصیت جالب و متفاوت گجت برمی‌گشت؛ کارآگاهی دست و پا چلفتی که با وجود هوش کم خود، به علت سایبورگ بودن به تجهیزات پیشرفته و درعین‌حال بامزه‌ای دسترسی داشت و می‌توانست با کمک آن‌ها و هم‌فکری خواهرزاده‌اش «پنی» و سگ او «برین»، بر مشکلات غلبه کند. دشمن او هم در این مجموعه Claw (به معنای پنجه) نام داشت که البته خیلی از بینندگان سریال در آن زمان به علت تلفظ خاص این عبارت، آن را «کُلاه» تصور می‌کردند!
دانلود ویدیو از آپارات
کارآگاه گجت هم مثل خیلی دیگر از آثار آن روزها، بخش مهمی از محبوبیت خود را مدیون صداپیشگانش بود؛ از جمله مرحوم اصغر افضلی که به زیبایی به این کارآگاه خنگ جان بخشیده بود. کارآگاه گجت بعدها آثار دیگری از جمله دو فیلم سینمایی را نیز به طرفداران خود هدیه داد و چند سال قبل هم صحبت‌هایی در مورد ریبوت آن به گوش رسید.
۲۹- سریال وروجک و آقای نجار – Meis e Ede u d sei Pumuckl
سریال وروجک و آقای نجار هرچند به معنای واقعی یک کارتون محسوب نمی‌شود ولی به علت اهمیت شخصیت کارتونی وروجک در آن، این اثر آلمانی را هم در فهرست خود قرار داده‌ایم.
دانلود ویدیو از آپارات
«استاد اِدِر» نجاری است که از سال‌ها قبل در مغازه‌اش به کارهای معمول خود می‌پردازد، تا اینکه یک روز با یک Kobold (موجودی متعلق به افسانه‌های آلمانی) مواجه می‌شود؛ موجودی به نام Pumuckl که در ایران نام وروجک برای آن انتخاب شده بود و این اسم باتوجه‌به خصوصیات آن واقعاً هم مناسب بود. چرا که وروجک همواره در حال شیطنت و سر به سر گذاشتن مردم بود، آن هم درحالی‌که به جز استاد ادر کسی نمی‌توانست او را ببیند.
وروجک و آقای نجار بعد از مدتی رابطه‌ی صمیمانه‌ای با یکدیگر پیدا می‌کردند و به‌نوعی تبدیل به پسر و پدر می‌شدند؛ موضوعی که با صداپیشگی‌های فوق‌العاده‌ی اصغر افضلی (وروجک) و پرویز ربیعی (استاد ادر) برای کودکان ایرانی هم حس و حال جالبی پیدا می‌کرد.
۲۸- کارتون آقای سکسکه – M . Hiccup
احتمالاً با دیدن اسم این کارتون می‌توانید حدس بزنید که آقای سکسکه در مورد آقایی بود که سکسکه می‌کرد! موضوعی جذاب که در نگاه اول ساده به نظر می‌رسد، ولی سازندگان آقای سکسکه دست به خلاقیت‌های جالبی زده بودند و در هر قسمت بلاهایی سر این مرد نگون‌بخت می‌آوردند که دل بیننده کباب می‌شد!
دانلود ویدیو از آپارات
طبق چیزی که در تیتراژ کارتون می‌دیدیم، این شخصیت بامزه حتی قبل از تولد هم درگیر سکسکه‌های غیرقابل توقف بوده و هرچقدر هم در زندگی پیش رفته و بزرگ‌تر شده، نتوانسته بر این مصیبت غلبه کند و همچنان همیشه و همه‌جا در حال سکسکه کردن است. این شخصیت مؤدب که هنگام روبه‌رو شدن با مردم برای ادای احترام به آن‌ها کلاه خود را برمی‌دارد، در هر قسمت درگیر ماجراهای جدیدی شده و هرچقدر هم تلاش می‌کند جلوی سکسکه‌اش را بگیرد، موفق نمی‌شود و صحنه‌هایی خنده‌دار را ترتیب می‌دهد.
۲۷- کارتون بچه های کوه آلپ – Alps S o y: My A e e
باز هم اثر دیگری از شرکت نیپون و باز هم اقتباسی از یک رمان اروپایی که این بار رمان موردنظر «جواهرات برف» (T easu es of he S ow) نام داشت و کاری از پاتریشیا سنت‌جان، نویسنده‌ی انگلیسی بود که در سال ۱۹۵۰ برای مخاطبان کودک منتشر شده بود.
محل وقوع ماجراهای بچه‌های کوه آلپ، روستای کوهستانی روسینیر در کشور سوئیس بود و بنابراین می‌شد در آن مناظر سرسبز و زیبایی را دید که شخصیت‌های کارتون مثل «آنت برنیه» (با صدای ناهید امیریان) و برادرش «دنیل» (با صدای مریم شیرزاد) در آن به گشت‌وگذار می‌پرداختند؛ خواهر و برادری که به رسم خیلی از کارتون‌های آن دوران مادر نداشتند و با پدر و بعضی دیگر از نزدیکان خود زندگی می‌کردند.
تغییر موسیقی تیتراژ در کارتون های قدیمی تلویزیون خیلی رسم بود، ولی یکی از عجیب‌ترین موارد به بچه‌های کوه آلپ مربوط می‌شد که در آن از موسیقی مجید انتظامی در انیمیشن ایرانی «زال و سیمرغ» (محصول ۱۳۵۶) استفاده شده بود!
دانلود ویدیو از آپارات
انتظامی از این ماجرا خاطره‌ی جالبی دارد و یک روز فردی نزد او رفته و این آهنگ را در موبایلش برای او پخش کرده و گفته بود که ژاپنی‌ها در کارتون‌های خود از سنتور ایرانی استفاده می‌کنند، درحالی‌که خبر نداشت موسیقی تیتراژ این اثر متعلق به خود انتظامی بوده است!
۲۶- کارتون خاله ریزه و قاشق سحرآمیز – M s. Peppe po
سازندگان انیمیشن‌ها در گذشته معمولاً سعی می‌کردند شخصیت اصلی آثار خود را در قالب کودکان و نوجوانان یا جوانان و مردان جذاب طراحی کنند، ولی نمونه‌های متفاوتی هم داشتیم مثل «خاله ریزه» که زنی روستایی بود و نه در قالب یک قهرمان همه‌فن حریف، بلکه به شکل شخصیتی در داستان حاضر می‌شد که با کمک قاشق جادویی خود می‌توانست کوچک شده و به ماجراجویی بپردازد. اکثر اطرافیان خاله ریزه از جمله همسرش از این راز عجیب بی‌اطلاع بودند و «لیلی» دخترکی عجیب و غریب جزو معدود افرادی بود که از این قضیه خبر داشت.
دانلود ویدیو از آپارات
خاله ریزه هم مثل بعضی دیگر از انیمه‌های پخش شده از تلویزیون، نه یک داستان اوریجینال ژاپنی بلکه اقتباسی از کتاب‌های یک نویسنده‌ی نروژی به نام آلف پریسن بود؛ کتاب‌هایی که از سال ۱۹۵۶ منتشر می‌شدند و هر بار خاله ریزه را عازم سفرهایی به دل طبیعت می‌کردند تا با کمک حیوانات به انجام کارهای مختلف بپردازد.
۲۵- کارتون دور دنیا در هشتاد روز – A ou d he Wo ld wi h Willy Fog
ژول ورن را می‌توان یکی از محبوب‌ترین نویسندگان درمیان کودکان و نوجوانان دهه‌های ۵۰ تا ۷۰ دانست و رمان دور دنیا در هشتاد روز هم جزو معروف‌ترین کارهای او در ایران بود؛ داستانی پُرکشش که اسپانیایی‌ها و ژاپنی‌ها با همکاری یکدیگر آن را در قالب کارتون روایت کرده و به‌جای شخصیت‌های انسانی قصه، از حیوانات سخنگو استفاده کردند.
دانلود ویدیو از آپارات
«ویلی فاگ» (که در کتاب «فیلیس فاگ» نام داشت) در اینجا شکل و شمایل یک شیر را داشت و مثل اثر ژول ورن عازم سفری مهیج به دور دنیا می‌شد، آن هم با وسایل نقلیه‌ای که تفاوت زیادی با هواپیماها و ماشین‌های امروزی داشتند؛ سفری که او در آن با شخصیت‌های دیگری همراه می‌شد و خطرات مختلفی را پشت سر می‌گذاشت تا بعد از ۲۶ قسمت به هدف خود برسد.
سازندگان این کارتون خاطره‌انگیز بعدها دنباله‌ی آن را هم با نام Willy Fog 2 تدارک دیدند که در سالهای ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ پخش شد، ولی تلویزیون ایران در آن زمان به سراغ آن نرفت.
۲۴- کارتون جزیره ناشناخته – Se e dipi y he Pi k D ago
اگر بخواهیم فهرستی از موجودات دوست‌داشتنی کارتون های قدیمی تهیه کنیم، بدون شک «سرندیپیتی» جایگاه بالایی در آن خواهد داشت؛ شخصیت اسرارآمیز انیمه‌ای به نام «سرندیپیتی، اژدهای صورتی» که در ایران با عنوان جزیره ناشناخته پخش می‌شد.
دانلود ویدیو از آپارات
برخلاف تصور خیلی از مخاطبان این مجموعه، ژاپنی‌ها آن را نه براساس داستان‌های خود بلکه برپایه‌ی سری کتاب‌هایی به نام سرندیپیتی اثر استیون کازگروو تولید کرده بودند؛ داستانی که با سفر پسرکی به نام «کنا» (با صدای نوشابه امیری) همراه خانواده‌اش به قطب جنوب آغاز می‌شد و سپس در اثر حوادثی، او از آن‌ها جدا شده و وارد جزیره‌ای اسرارآمیز می‌شد و تخمی بسیار عظیم و صورتی‌رنگ را پیدا می‌کرد؛ تخمی که یک اژدهای صورتی (با صدای جذاب مریم شیرزاد) از درون آن خارج می‌شد و با تشکر از کنا بابت کمک به شکسته شدن تخم، خیلی زود به صمیمی‌ترین دوست او در جزیره تبدیل می‌شد.
سرندیپیتی هم از آن دست کارتون های نوستالژیک بود که با وجود علاقه‌ی زیاد کودکان به آن، بعضی بخش‌هایش کم‌وبیش نامفهوم بود و علت ماجرا هم به حذفیات مختلف برمی‌گشت، مخصوصاً در مورد یک پری دریایی به نام «لورا» که نقش پررنگی هم در داستان داشت، ولی به خاطر پوشش خاص خود نمی‌توانست خیلی در تلویزیون ایران به چشم بیاید!
۲۳- کارتون فوتبالیست ها کاپیتان سوباسا – Cap ai Tsubasa
کارتون فوتبالیست ها یا «کاپیتان سوباسا» به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین آثار تلویزیون ایران، سرگذشت پسری به نام «سوباسا اوزارا» را روایت می‌کرد که علاقه‌ی زیادی به فوتبال داشت و با کمک یک فوتبالیست سابق برزیلی به نام «روبرتو هونگو» آموزش دیده و به تدریج به بالاترین سطح ممکن می‌رسید (این شخصیت در تلویزیون ایران به‌عنوان عموی سوباسا معرفی می‌شد، درحالی‌که هیچ نسبت خانوادگی با آن‌ها نداشت و تنها دوست پدر او بود. و البته شایعات در مورد ارتباط روبرتو و مادر سوباسا نیز کاملاً بی‌پایه و اساس هستند و در نسخه‌ی اصلی هم خبری از این ماجراها نبوده است!).
دانلود ویدیو از آپارات
فوتبالیست‌ها که براساس مانگای کاپیتان سوباسا تولید شده بود، تعدادی از جذاب‌ترین شخصیت‌های آن دوران تلویزیون را در خود داشت و درکنار سوباسا، بازیکن‌هایی مثل «کاکرو یوگا» (با نام اصلی «کوجیرو هیوگا»)، «واکی‌بایاشی» («واکابایاشی» در نسخه‌ی اصلی) و «واکاشی‌زوما» (با نام کامل «کن واکاشی‌مازو») هم جزو محبوب‌ترین‌ها محسوب می‌شدند و داستان‌های پُرکشش و زیبای این انیمه کاری می‌کرد که نمی‌شد لحظه‌ای چشم از تلویزیون برداشت.
دانلود ویدیو از آپارات
درکنار همه‌ی المان‌های جذاب فوتبالیست‌ها، دوبله‌ی آن هم در ایران کیفیت بسیار خوبی داشت؛ دوبله‌ای که از نرگس فولادوند (سوباسا) و شوکت حجت (ایشی‌زاکی) تا علیرضا شایگان (کاکرو) و امیرهوشنگ زند (واکاشی‌زوما) و سایر افراد، آن را به بهترین شکل ممکن زیرنظر مرحوم خسرو شایگان به سرانجام رسانده بودند.
۲۲- کارتون خپل و باغ گل ها – James he Ca
کارتون «جیمز گربه» سبک خاص خود را داشت و با اکثر کارتون های قدیمی تلویزیون متفاوت بود؛ اثری با حال و هوای بسیار آرام که ماجراهای گربه‌ای به نام جیمز (در ایران خپل!) را در باغی پُر از گل روایت می‌کرد و روابط بین این گربه‌ی تنبل را با سایر حیوانات باغ دنبال می‌کردیم؛ از حلزون و قورباغه تا کانگورو و حتی یک اژدهای صورتی!
دانلود ویدیو از آپارات
اتمسفر خاص این کارتون زمانی کامل‌تر می‌شد که صدای دلنشین هوشنگ لطیف‌پور (راوی سریال «دایی جان ناپلئون») روی آن می‌نشست و فضا را متفاوت‌تر هم می‌کرد. این انیمیشن در قالب ۵۲ قسمت در دو فصل پخش شد و مخاطبان انگلیسی‌زبان را در فاصله‌ی سالهای ۱۹۸۴ تا ۱۹۹۸ سرگرم کرد، ولی در ایران تنها بخش‌هایی از آن را دیدیم.
۲۱- کارتون حنا دختری در مزرعه – Ka i, Gi l of he Meadows
یکی از ده‌ها شخصیت کارتون های نوستالژیک که در تلویزیون ایران با تغییر نام همراه شد، حنا بود؛ دخترکی سخت‌کوش که مادرش به آلمان رفته بود و او با نام اصلی «کاتری» در فنلاند درکنار پدربزرگ و مادربزرگش زندگی می‌کرد؛ آن هم در دورانی که فنلاند منطقه‌ای زیر نظر امپراتوری روسیه بود.
دانلود ویدیو از آپارات
انیمه حنا، دختری در مزرعه با نام ژاپنی Makiba o Shojo Ka o i را شرکت نیپون براساس رمانی فنلاندی تولید کرده و پُر از لحظات تلخ و شیرین در قالب ۴۹ قسمت بود؛ داستانی که با صداهای زیبای شیوا گورانی، نوشابه امیری و آزیتا لاچینی، طرفداران زیادی پیدا کرد و تیتراژ آن هم جزو محبوب‌ترین‌های آن سال‌ها محسوب می‌شد.
۲۰- کارتون لوک خوش شانس – Lucky Luke
«مردی که از سایه‌ی خود سریع‌تر شلیک می‌کند»؛ عبارتی کوتاه که تعریفی جالب از لوک خوش‌شانس است؛ کابوی خوش‌تیپی که موریس، طراح و نقاش بلژیکی او را در سال ۱۹۴۶ خلق کرد و تا مدت‌ها حضور پررنگی در کمیک‌های وسترن داشت، تا اینکه در سال ۱۹۷۸ با تولید انیمیشن سینمایی Daisy Tow (که در بعضی کشورها هم با نام لوک خوش‌شانس نمایش داده شد) این کابوی و اسب او «جالی جامپر» به محبوبیتی بیشتر از قبل رسیدند و همین قضیه هم باعث شد انیمیشن‌های سینمایی و سریالی مختلفی براساس آن ساخته شود.
دانلود ویدیو از آپارات
کارتون های قدیمی لوک خوش‌شانس که در ایران محبوبیت فوق‌العاده بالایی هم داشتند، محصول مشترک چند شرکت از کشورهای مختلف بودند و در آن‌ها شاهد رخ دادن داستان‌هایی بین لوک و دشمنان او از جمله «جسی جیمز»، «بیلی دِ کید» و مهم‌تر از همه «دالتون‌ها» بودیم که در ابعاد مختلف به خلق صحنه‌هایی خنده‌دار و بامزه می‌پرداختند.
لوک خوش‌شانس که در ایران با نام «لوک بی‌باک» هم شناخته می‌شد، با مدیریت دوبلاژ خسرو خسروشاهی ترکیبی درجه یک از دوبلورها را در خود داشت و علاوه‌بر منوچهر والی‌زاده در نقش لوک و مرحوم حسین عرفانی در نقش جالی، صداپیشگی متفاوت محمد عبادی در نقش «بوشوِگ» سگ خل و چل کارتون هم واقعاً شنیدنی بود؛ سگی که در نسخه‌ی اصلی Ra a pla نام داشت و در کمیک‌ها و کارتون‌های انگلیسی با نامهای Ri -Ti -Ca و Bushwack نیز شناخته می‌شد.
۱۹- کارتون زنو – Ze o
کشور مجارستان در دوره‌های مختلفی با رشد قابل توجهی در صنعت انیمیشن خود همراه بوده و یکی از بهترین دوره‌ها هم دهه‌ی ۱۹۸۰ بود. در همان دوران بود که فرنتز کیکو، استاد «انیمیشن ماسه‌ای» (طراحی داستان‌هایی با کمک ماسه روی میز) شخصیتی به نام زنو را خلق کرد که هرچند در سطح جهان به شهرت بالایی نرسید، ولی در ایران قسمت‌هایی از آن پخش شد.
دانلود ویدیو از آپارات
زنو مجموعه‌ای طولانی نبود و تنها چند انیمیشن کوتاه را شامل می‌شد و این روزها خیلی‌ها خاطره‌ی زیادی از آن ندارند، ولی اگر در آن دوران به تماشای این انیمیشن از تلویزیون نشسته باشید، بعید است فضای عجیب و اتمسفر غریب آن را فراموش کرده باشید. شخصیت اصلی این انیمیشن هر بار درگیر مشکلات ساده‌ای می‌شد که همین مشکلات باعث خلق لحظاتی خنده‌دار و درعین‌حال کم‌وبیش ترسناک برای مخاطبان کودک می‌شدند. البته این اثر در حقیقت برای کودکان ساخته نشده بود و مخاطبان بزرگ‌تر را هدف گرفته بود، ولی در ایران در برنامه کودک پخش می‌شد.
شخصیت اصلی ماجرا موجود عجیبی بود که مثلاً چشم خود را درمی‌آورد و تمیز می‌کرد و سر جایش قرار می‌داد، و سپس دست خود را داخل شکمش فرو می‌برد و چکشی را بیرون می‌آورد تا به جان عنکبوتی روی سقف بیفتد! بلاهایی که سر او می‌آمد هم باتوجه‌به خمیری بودن این شخصیت، باعث تغییر شکل او شده و در ترکیب با صداهای عجیبی که می‌داد، لحظات منحصربه‌فردی را شکل می‌دادند.
۱۸- کارتون خرس های مهربون – Ca e Bea s
از خوش آب و رنگ‌ترین کارتون های نوستالژیک دهه ۷۰ می‌توان به خرس‌های مهربون اشاره کرد؛ مجموعه‌ای پُر از خرس‌های رنگارنگ که اولین‌بار در سال ۱۹۸۱ با کارت‌های تبریک شرکت Ame ica G ee i gs (دومین تولید کننده‌ی بزرگ کارت‌های تبریک در جهان) به مردم معرفی شدند و سپس عروسک‌های آن‌ها از راه رسید و بعد هم نوبت دنیای انیمیشن شد تا میزبان این خرس‌ها باشد.
دانلود ویدیو از آپارات
خرس‌های مهربون در دنیایی زیبا بر فراز ابرها زندگی می‌کردند و هرکدام هم رنگ مخصوص خود را داشتند و طرح ویژه‌ای روی شکم هریک به چشم می‌خورد که نشان از نوع شخصیت و قابلیت‌های او داشت. البته چنین دنیای لطیفی بدون حضور شخصیت‌های پلید خسته‌کننده می‌شد و بنابراین سازندگان کارتون تعدادی دشمن هم برای خرس‌ها طراحی کرده بودند که در هر قسمت با نقشه‌های شیطانی خود سعی در خراب کردن اوضاع برای خرس‌ها و دو کودک همراه آن‌ها داشتند و هر بار هم شکست می‌خوردند.
بعدها نسخه‌های دیگری از خرس‌های مهربون هم تولید شد که بعضی از آن‌ها در دهه‌های بعدی از تلویزیون ایران هم پخش شدند.
۱۷- کارتون دژ فضایی – Robo ech
کارتون دژ فضایی در حقیقت ترکیبی از سه مجموعه‌ی ژاپنی بود که در فاصله‌ی سالهای ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۴ پخش شده بودند و ارتباط خاصی نیز بین این انیمه‌های مکا (Mecha: ربات‌های غول‌پیکر در انیمه‌ها و مانگاها) وجود نداشت، ولی شرکت Ha mo y Gold USA تصمیم گرفت آن‌ها را ترکیب کرده و با اعمال تغییراتی در داستان، در قالب مجموعه‌ای به نام «روبوتک» به مخاطبان آمریکایی نشان دهد. اتفاقاً به دستاوردهای زیادی هم رسید و یکی از اولین نمایش‌های موفق انیمه را در این کشور رقم زد.
دانلود ویدیو از آپارات
در دهه ۷۰ شاهد پخش این اثر با نام دژ فضایی در ایران بودیم که البته نحوه‌ی پخش آن هم چندان نظم و ترتیب خاصی نداشت و با وجود ۸۵ قسمتی بودن نسخه‌ی اصلی، در تلویزیون ما به شکلی خلاصه‌تر نمایش داده شد.
۱۶- کارتون جیمبو – Jimbo a d he Je Se
استفاده از وسایل نقلیه به‌عنوان شخصیت‌های کارتونی از دهه‌ها قبل سابقه داشته و یکی از معروف‌ترینِ این کارتون های نوستالژیک برای ایرانی‌ها جیمبو بوده است؛ محصولی انگلیسی در ارتباط با ماجراهای یک هواپیمای جامبو جت که ظاهری معصوم و کودکانه داشت.
دانلود ویدیو از آپارات
جیمبو در طول ۲۵ قسمت این مجموعه با هواپیماهای بزرگ و کوچک دیگری در ارتباط بود و درعین‌حال می‌توانست با مسئولان برج مراقبت فرودگاه نیز صحبت کرده و گاهی اوقات بابت شیطنت‌های خود باعث عصبانیت آن‌ها شود. نکته‌ی جالب در مورد تیتراژ جیمبو هم این بود که برخلاف اکثر کارتون های قدیمی تلویزیون که یا تیتراژ در آن‌ها عوض می‌شد یا آهنگ تغییر می‌کرد و آوازها حذف می‌شدند، در اینجا با تیتراژ کاملی طرف بودیم که آواز آن هم دستکاری نشده بود؛ موضوعی که البته علت آن را می‌توان سادگی تیتراژ دانست و تنها عبارتی که در آن شنیده می‌شد، تکرار کلمه‌ی جیمبو از زبان تعدادی انسان و گاو و گوسفند بود!
۱۵- کارتون فوتبالیست ها – !Ga ba e, Kicke s
در دهه ۷۰ شاهد پخش دو مجموعه کارتون به نام فوتبالیست ها از تلویزیون ایران بودیم که کوچک‌ترین ارتباطی با یکدیگر نداشتند. قبل از کاپیتان سوباسا، اثر دیگری با نام اصلی !Ga ba e, Kicke s از تلویزیون ایران پخش شد که البته در حقیقت بعد از کاپیتان سوباسا ساخته شده بود؛ انیمه‌ای ۲۶ قسمتی که ماجراهای کودک فوتبالیستی به نام «کاکرو دایچی» را روایت می‌کرد که با عضویت در یک تیم فوتبال، وظیفه‌ی گلزنی را برای آن‌ها ایفا کرده و این تیم را به رقیب تیمی دیگر با دروازه‌بانی قدرتمند به نام «یوسوجی» تبدیل می‌کرد. در این راه شاهد ماجراهای تلخ و شیرینی بودیم و مثل بیشتر انیمه‌های ورزشی، قرار بود درکنار لذت از قدرت فردی شخصیت‌های مهم داستان، از کار تیمی آن‌ها هم درس بگیریم.
دانلود ویدیو از آپارات
این انیمه که در حقیقت اقتباسی از یک مانگا بود، هرچند در خود ژاپن خیلی هم موفق عمل نکرد ولی مخاطبان پُرشماری در ایران داشت. و همین استقبال بالا هم باعث شد خیلی زود نوبت به پخش کاپیتان سوباسا به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین کارتون های نوستالژیک تلویزیون برسد.
۱۴- کارتون زنان کوچک – Tales of Li le Wome
رمان زنان کوچک اثر لوییزا می الکات از همان زمان انتشار خود در سال ۱۸۶۸ به موفقیت‌های زیادی رسید و بعدها اقتباس‌های مختلفی از آن تولید شد؛ از جمله فیلم سینمایی‌ای که در سال ۲۰۱۹ به کارگردانی گرتا گرویگ براساس آن ساخته شد. محبوب‌ترین اقتباس زنان کوچک برای ما ایرانی‌ها هم یک مجموعه انیمه بود که شرکت نیپون تولید آن را برعهده داشت.
دانلود ویدیو از آپارات
این نسخه از زنان کوچک تفاوت‌هایی با کتاب اصلی داشت و شخصیت‌های جدیدی را وارد ماجرا کرده بود و البته در ایران هم این تفاوت‌ها به‌لطف بعضی تغییرات بیشتر شده بود؛ موضوعی که حتی در نام‌گذاری خواهرها هم به چشم می‌آمد و مثلاً نام دو تن از خواهران، «کتی» و «سارا» بود که در نسخه‌ی اصلی با چنین نام‌هایی طرف نیستیم.
بخشی از جذابیت زنان کوچک در تلویزیون ایران هم به صداپیشگی مناسب شخصیت‌ها برمی‌گشت و فریبا شاهین‌مقدم، فریبا رمضان‌پور، مهوش افشاری و رزیتا یاراحمدی به خوبی از پسِ انجام این کار برآمده بودند. بعدها دنباله‌ی این مجموعه با نام «زنان کوچک ۲: پسران جو» (Li le Wome II: Jo’s Boys) هم تولید شد که سال‌ها طول کشید تا سرانجام در دهه ۹۰ از تلویزیون ایران پخش شود.
۱۳- کارتون قلعه هزار اردک – Cou Duckula
از عجیب‌ترین تغییر نامهای تلویزیونی متعلق بوده به قلعه هزار اردک؛ کارتونی که در نسخه‌ی اصلی «کنت داکولا» نام داشت؛ نامی که خالقان این شخصیت قصد داشتند با کمک آن بازی جالبی با ترکیب عبارت‌های «دراکولا» (D acula) و «داک» یا اردک (Duck) کرده باشند و یک اردک خون‌آشام را به مخاطبان معرفی کنند. البته این شخصیت پیش از اینکه مجموعه‌ی اختصاصی خود را به‌دست آورد، در مجموعه‌ی Da ge Mouse (محصول ۱۹۸۱) حضور پیدا کرده و ابتدا در آن‌جا به شهرت رسیده بود.
دانلود ویدیو از آپارات
داستان قلعه هزار اردک در مورد اردک خون‌آشامی بود که هر بار پس از مرگ، دوباره وارد عالم هستی می‌شد و به خاطر از دست دادن حافظه‌ی خود، می‌توانست زندگی جدیدی را شروع کند؛ زندگی‌ای که باید در قالب یک خون‌آشام پیش می‌رفت ولی در آخرین مرتبه پس از زنده شدن مجدد این اردک، خدمتکار او به اشتباه به‌جای خون به ارباب خود سس کچاپ می‌داد و به این ترتیب داکولا تبدیل به یک گیاهخوار می‌شد و ماجراهای بامزه‌ای را رقم می‌زد.
جذاب‌تر از خود شخصیت اصلی که صدای اصغر افضلی به خوبی روی آن نشسته بود، این «نانی» و «ایگور» به‌عنوان خدمتکاران او بودند که ماجراهای خنده‌داری را ترتیب می‌دادند و دوبله‌ی این دو شخصیت توسط زهرا آقارضا و مازیار بازیاران هم واقعاً تماشایی بود.
۱۲- کارتون بابا لنگ دراز – My Daddy Lo g Legs
کارتون بابا لنگ دراز از معدود آثار تلویزیونی دهه ۷۰ بود که در همان تیتراژ ابتدایی خود، به اسم نویسنده‌ی کتاب‌اش اشاره می‌کرد؛ جین وبستر که این رمان معروف را در سال ۱۹۱۲ منتشر کرد و بعدها اقتباس‌های متعددی از آن صورت گرفت.
دانلود ویدیو از آپارات
«جودی ابوت» کاراکتر اصلی این اثر، به خاطر شخصیت‌پردازی جالب خود در آن سال‌ها محبوبیت بالایی بین ایرانی‌ها پیدا کرده بود؛ دخترکی یتیم که توسط مرد مرموزی پشتیبانی مالی می‌شود تا بتواند دوران تحصیل خود را پشت سر بگذارد؛ کسی که توسط جودی با نام بابا لنگ‌دراز شناخته می‌شود و او هر ماه نامهای برای این فرد نیکوکار می‌فرستد و از اتفاقات پیرامون خود برایش می‌گوید.
جودی (با صدای به‌یادماندنی زهره شکوفنده) در زندگی با مشکلات زیادی مواجه می‌شد، ولی همیشه سعی می‌کرد با دیدگاهی مثبت به اوضاع نگاه کرده و رابطه‌ی خوبی با سایر مردم برقرار کند و همین نکته هم از جودی یکی از باانرژی‌ترین شخصیت‌های کارتون های نوستالژیک تلویزیون را می‌ساخت. ولی از طرف دیگر این مجموعه بخش‌هایی هم داشت که از تلویزیون ایران پخش نشدند و مثل بعضی دیگر از آثار آن روزها، مخاطبان نتوانستند به‌طور کامل از تجربه‌ی آن لذت ببرند.
۱۱- کارتون پینگو – Pi gu
پینگو، پنگوئن دوست‌داشتنی اولین‌بار در سال ۱۹۸۷ در یک انیمیشن خمیری کوتاه حضور پیدا کرد و اوتمار گاتمن، سازنده‌ی آن توانست این اثر متفاوت خود را در جشنواره فیلم برلین آن سال نمایش دهد. ولی مجموعه انیمیشن پینگو از سال ۱۹۹۰ وارد تلویزیون شد و بعدها در ایران هم دوست‌داران بی‌شماری به‌دست آورد.
دانلود ویدیو از آپارات
اتمسفر خاص این مجموعه با کمک دنیای خمیری و شخصیت‌های جالب آن باعث می‌شد یکی از متفاوت‌ترین کارتون‌های دهه ۷۰ را شاهد باشیم و برای دنبال کردن ماجراهای پینگو و پدر و مادرش درکنار خواهر کوچک و بامزه‌اش لحظه‌شماری کنیم. لحظات کمدی درکنار حرکات اغراق‌آمیز شخصیت‌ها مثل کِش آمدن دهان و اعضای بدن آن‌ها و همین‌طور مدل خاص صحبت کردن پنگوئن‌ها که صداهایی بی‌مفهوم و خنده‌دار از خود درمی‌آوردند، همه و همه دست به‌دست یکدیگر می‌دادند تا لحظاتی مفرح و شاد شکل بگیرد.
این مجموعه بعدها ادامه پیدا کرده و تا سال ۲۰۰۶ تولید می‌شد. همچنین ژاپنی‌ها هم در سال ۲۰۱۷ نسخه‌ی مخصوص خود را از آن ساختند که به‌نوعی ریبوت مجموعه‌ی اصلی بود.
۱۰- کارتون کماندار نوجوان – Robi Hood’s G ea Adve u e
همان‌طور که از نام اصلی کارتون کماندار نوجوان هم مشخص است، این اثر در حقیقت اقتباسی آزاد از داستان «رابین هود» بود که البته به‌جای روایتی مشابه با داستان اصلی، حال و هوایی متفاوت و فانتزی به آن داده بود.
دانلود ویدیو از آپارات
شخصیت اصلی قصه با نام «رابرت»، وارث خاندانی اصیل بود که در همان ابتدای کار با آتش‌سوزی عمارت خاندان خود توسط نیروهای «بارون آلوین»، از آن‌جا فرار کرده و با وارد شدن به جنگل شروود ماجراهای جدیدی را آغاز می‌کرد. کماندار نوجوان پُر بود از شخصیت‌های جذاب که درکنار افراد مثبت ماجرا، شخصیت‌های منفی هم ویژگی‌های جالبی داشتند و بعضی از آن‌ها پس از مدتی تغییر مسیر داده و رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دادند؛ از جمله «گیلبرت» که شاید بتوان گفت از شخصیت اصلی قصه هم جذابیت بیشتری برای مخاطبان داشت.
این اثر مشترک ژاپن و ایتالیا هم مثل بعضی دیگر از مجموعه‌های دهه‌های ۶۰ و ۷۰ دستخوش تغییراتی در زمان پخش از تلویزیون شد و بعضی بخش‌های قصه سمت و سوی دیگری نسبت به حالت اصلی پیدا کردند.
۹- کارتون دوقلوهای افسانه ای – The Twi s of Des i y
کارتون دوقلوهای افسانه‌ای هرچقدر در زمان نمایش خود به خاطر جذابیت‌های داستان و شخصیت‌ها مورد توجه قرار گرفت، در دوران رشد اینترنت و فضای مجازی حاشیه‌ساز شد! کارتونی که در آن شاهد حضور پسر و دختری بودیم که در یک شب زیر نور ماه کامل به دنیا می‌آمدند و طبق پیش‌گویی‌های لائوتسه، فیلسوف چینی قرار بود به حکومت ملکه تزی شی پایان دهند. دوقلوهای افسانه‌ای به‌عنوان یکی از زیباترین کارتون های نوستالژیک دهه ۷۰، پُر بود از غافلگیری‌های جالب و شخصیت‌های مثبت و منفی جذاب درکنار شخصیت‌هایی خاکستری که آن روزها کمتر مشابه آن‌ها را می‌دیدیم.
دانلود ویدیو از آپارات
تنها مشکل اینجا بود که «جولز» و «جولی» در حقیقت برادر و خواهر نبودند و مسئولان تلویزیون ایران، خود تصمیم به اعمال تغییر در داستان و تبدیل کردن یک پسربچه‌ی چینی و دختربچه‌ی انگلیسی به برادر و خواهر دوقلو گرفته بودند. البته در نسخه‌ی اصلی هم به آن‌ها «دوقلوها» می‌گفتند و حتی خود آن‌ها هم تا مدت‌ها فکر می‌کردند برادر و خواهر واقعی هستند و «کاپیتان تورنیه» که آن‌ها را بزرگ کرده، پدرشان محسوب می‌شود. ولی در تلویزیون ایران ترجیح داده شد تا انتها همه‌چیز به همین شکل باقی بماند!
۸- کارتون افسانه سه برادر – Yokoyama Mi su e u Sa gokushi
در ایران دو مجموعه با نام «افسانه سه برادر» پخش شد که اولی یک نمایش عروسکی بود و با استقبال بالایی که به همراه داشت، چند سال بعد راه را برای پخش دیگری باز کرد که حالت انیمه داشت؛ مجموعه‌هایی که هر دو برگرفته از «داستان عاشقانه سه پادشاهی» (Roma ce of he Th ee Ki gdoms) بودند؛ یک رمان تاریخی چینی که ماجراهای سالهای پایانی سلسله «هان» را روایت می‌کند و تا امروز تعداد بی‌شماری فیلم، سریال، انیمه و بازی ویدیویی براساس آن ساخته شده است، از جمله مجموعه بازی‌های Dy as y Wa io s.
دانلود ویدیو از آپارات
افسانه سه برادر به‌عنوان یکی از کارتون های نوستالژیک فهرست ما، براساس مانگایی به نام Sa gokushi تولید شده بود که محبوبیت زیادی در ژاپن داشت و از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۷ منتشر می‌شد. این انیمه داستان «لیو بی»، «گوان یو» و «جانگ فی» را روایت می‌کرد که برای دستیابی به عدالت می‌جنگیدند و دشمنانی چون «سائو سائو» داشتند؛ دشمنانی که شخصیت‌پردازی خیلی خوبی داشتند و جذابیت انیمه را چندین و چند برابر می‌کردند.
۷- کارتون ماجراهای تن تن – The Adve u es of Ti i
کتاب‌های تن تن اثر هرژه، نویسنده و کارتونیست بلژیکی از دهه‌ها قبل جزو محبوب‌ترین آثار کودکان در ایران بوده‌اند و بیش از ۲۰ جلد کتاب این مجموعه بین نسل‌های مختلف خانواده‌ها دست به‌دست شده و می‌شوند؛ کتاب‌هایی که اقتباس‌های مختلفی از آن‌ها صورت گرفته؛ از جمله دو مجموعه انیمیشن که یکی از آن‌ها به نام ماجراهای تن تن در دهه ۷۰ به محبوبیت بالایی در ایران رسید.
دانلود ویدیو از آپارات
این مجموعه‌ی ۳۹ قسمتی هر بار به سراغ ماجراهایی با حضور تن تن و «میلو»، سگ سفیدرنگ او می‌رفت و سایر شخصیت‌ها مثل «کاپیتان هادوک» هم نقش پررنگی در داستان‌های آن داشتند. طراحی بصری شخصیت‌ها هم واقعاً عالی کار شده و کاملاً مشابه طراحی آن‌ها در کتاب‌های تن تن بود و حس زنده شدن همان تصاویر را در قالب کارتونی می‌داد.
با وجود شباهت بالای این اثر به کتاب‌ها، بعضی موارد دستخوش تغییر شده بودند؛ از کاهش میزان خشونت تا عدم نمایش اعتیاد کاپیتان هادوک به نوشیدنی‌ها در حد کتاب! همچنین سه مورد از داستان‌ها هم در این مجموعه حضور نداشتند: «تن تن در شوروی» (در ایران معروف به «تن تن در سرزمین شوراها») به خاطر نمایش نامناسب روس‌ها، «تن تن در کنگو» به خاطر المان‌هایی با حال و هوای نژادپرستانه و آزار حیوانات، و همین‌طور «تن تن و هنر الفبا» به خاطر ناتمام بودن کتاب.
۶- کارتون کوتلاس – Cu las
یکی از متفاوت‌ترین و شاید بتوان گفت پیشروترین کارتون‌های دهه ۷۰ تلویزیون ایران، کوتلاس بود؛ مجموعه‌ای که البته به خاطر حذفیات فراوان و تکه پاره شدن‌های پشت سر هم، خاطرات پراکنده‌ای را برای مخاطبان خود به‌جای گذاشته ولی همان خاطرات هم به قدری جذاب هستند که همچنان بعد از سال‌ها می‌توان از یادآوری آن‌ها لذت برد.
دانلود ویدیو از آپارات
کوتلاس در ابتدا در قالب یک شخصیت کمیکی در آثار ادواردو پلگرین مارتینز ملقب به Calpu io معرفی شد و بعد از حضور در کمیک‌ها و روزنامه‌ها، تعدادی انیمیشن هم در فاصله‌ی سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ براساس ماجراهای او ساخته شد؛ انیمیشن‌هایی با طراحی منحصربه‌فرد که انسان‌ها در آن‌ها حالت خطی و بسیار ساده‌ای بدون هیچ جزئیاتی در چهره داشتند و بااین‌حال داستان‌هایی تاریک و پُر از خشونت در آن‌ها روایت می‌شد که فضایی خاص را رقم می‌زد.
به نظر می‌رسد کوتلاس با وجود ویژگی‌های جالب خود، به جز اسپانیا و ایران و اندک کشورهای دیگر، در سایر نقاط دنیا مخاطبان زیادی نداشته و احتمالاً اکثر مردم حتی اطلاعی هم از وجود چنین اثری ندارند؛ انیمیشنی که بعید است یک بار موسیقی زیبای آن را بشنوید و بتوانید فراموشش کنید.
۵- کارتون شهر آجیلی – Nu sbe y Tow
شهر آجیلی همان‌طور که از نام آن نیز می‌توان حدس زد، شهری در مورد آجیل‌ها بود! یعنی آجیل‌ها در آن به‌جای اینکه خوراکی‌هایی خوشمزه برای انسان‌ها محسوب شوند، دارای شخصیت و کار و زندگی بودند و روزهای خوشی را سپری می‌کردند. البته میوه‌ها و سبزیجاتی مثل پیاز و هویج هم درکنار آن‌ها به زندگی مشغول بودند و همه‌چیز فقط در آجیل خلاصه نمی‌شد.
دانلود ویدیو از آپارات
این اثر که برگرفته از یک مجموعه نمایش عروسکی قدیمی در ژاپن به نام Chi o i Mu a To Ku umi No Ki بود، ماجراهای بچه‌آجیل‌هایی را روایت می‌کرد که هر بار درگیر مسائل و مشکلاتی می‌شدند که در خیلی از آن‌ها پای شخصیت‌هایی مثل یک موش و موش کور درمیان بود؛ موجوداتی که نقشه‌های آن‌ها همیشه به بن‌بست می‌رسید و آجیل‌ها و سبزیجات پیروز میدان می‌شدند.
۴- کارتون میو میو عوض میشه! – !Poko ya
وقتی در مورد تغییر تیتراژ (یا آهنگ آن) در کارتون های قدیمی تلویزیون صحبت می‌کنیم، با نمونه‌ی متفاوتی مثل میو میو عوض میشه هم روبه‌رو می‌شویم که در آن شاهد استفاده از یک موسیقی جذاب با شعری فارسی بودیم که مخاطبان این اثر همچنان بعد از سال‌ها بخش‌هایی از آن را در ذهن دارند.
دانلود ویدیو از آپارات
میو میو عوض میشه که در ژاپن با نامهای Poko ya و Rocky Racka شناخته می‌شد، در فاصله‌ی سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶ در قالب ۱۷۰ قسمت پخش شده بود که البته این تعداد در ایران خیلی کمتر بود. شخصیت اصلی ماجرا هم موجودی به نام «پوکونیان» یا میو میو بود؛ ترکیبی از گربه و راکون که درکنار دختربچه‌ای به نام «ایمی» به ماجراجویی می‌پرداخت. میو میو قدرت‌های جادویی عجیبی داشت و می‌توانست شکل و شمایل خود را به هر چیزی تغییر دهد و مشکلات را حل کند.
دانلود ویدیو از آپارات
یکی از دلایل تولید و معروف شدن این انیمه در ژاپن، به محبوبیت بالای حیوانی به نام سگ-راکون ژاپنی یا تانوکی در آن دوران برمی‌گشت؛ حیوانی از خانواده‌ی سگ‌سانان که البته بیشتر به روباه‌ها نزدیک است تا سگ‌ها و راکون‌ها. این محبوبیت باعث شده بود برای مثال «ماریو» هم در بازی Supe Ma io B os 3 لباس مخصوص تانوکی را به‌دست آورد و انیمه پوکونیان نیز در چنین شرایطی به شهرت رسید.
۳- کارتون سفرهای علمی – The Magic School Bus
«اتوبوس مدرسه جادویی» کتابی از جوانا کول با طراحی‌های بروس دگن بود که در سال ۱۹۸۶ منتشر شده و به محبوبیت بالایی رسید؛ کتابی که بعدها جلدهای دیگری هم از آن وارد بازار شد و داستان معلمی عجیب و مرموز به نام «خانم فریزل» را روایت می‌کرد که با اتوبوسی جادویی، شاگردان کلاس خود را به دنیاهایی جالب و جذاب می‌برد تا آن‌ها را به شکل مستقیم با مفاهیم علمی آشنا کند. از این مجموعه کتاب اقتباس‌هایی در دنیای انیمیشن صورت گرفت که یکی از آن‌ها را در دهه ۷۰ از تلویزیون ایران دنبال می‌کردیم.
دانلود ویدیو از آپارات
مهین برزویی در این کارتون تماشایی به‌جای خانم فریزل صحبت می‌کرد و خیلی هم خوب صداپیشگی این شخصیت منحصربه‌فرد را انجام داده بود؛ شخصیتی که قرار است در آینده شاهد ایفای نقش الیزابت بنکس به‌جای او در فیلم سینمایی اتوبوس مدرسه جادویی باشیم.
۲- کارتون جنگ درندگان – Beas Wa s: T a sfo me s
یکی از آخرین مجموعه کارتون‌هایی که در دهه ۷۰ از تلویزیون ایران پخش شد، جنگ درندگان بود و درحالی‌که سری اصلی تبدیل‌شوندگان یا ترنسفورمرز در نقاط مختلف دنیا محبوبیت بالایی داشت، در ایران به‌جای پخش آن به سراغ این نسخه‌ی فرعی رفته بودند؛ سریالی با گرافیک کامپیوتری سه‌بعدی که ماجراهای آن صدها سال بعد از اتفاقات نسخه‌ی اصلی رخ می‌داد و این بار ربات‌ها در دو گروه Maximalها و P edaco ها به نبرد با یکدیگر می‌پرداختند، آن هم در قالب حیواناتی متنوع به‌جای ماشین‌های نسخه‌ی اصلی.
دانلود ویدیو از آپارات
رهبر نیروهای مثبت ماجرا که بازماندگان Au obo های قبلی بودند، نامی کم‌وبیش مشابه قهرمان این مجموعه یعنی اپتیموس پرایم (Op imus P ime) داشت که با یک تغییر کوچک به اپتیموس پرایمال (Op imus P imal) تبدیل شده بود؛ رباتی که در حالت حیوانی خود به گوریل تبدیل می‌شد و درکنار ربات‌های دیگری به شکل‌های یوزپلنگ، کرگدن و… به نبرد با شخصیت‌های خبیث ماجرا می‌رفت که رهبر آن‌ها مثل دشمن معروف این مجموعه با نام مگاترون (Mega o ) شناخته می‌شد و این بار در قالب معروف‌ترین دایناسور گوشتخوار یعنی تی-رکس قرار گرفته بود.
شاید امروز گرافیک جنگ درندگان خیلی جالب نباشد و حتی خنده‌دار هم به نظر برسد، ولی در زمان خود جذابیت‌های زیادی برای مخاطبان داشت. این نوع ترنسفورمرها قرار است سال آینده در جدیدترین فیلم سینمایی این مجموعه یعنی T a sfo me s: Rise of he Beas s نیز حضور پیدا کنند.
۱- کارتون افسانه زورو – The Lege d of Zo o
فهرست بهترین کارتون های قدیمی و نوستالژیک را با کارتون افسانه زورو به پایان می‌رسانیم؛ یکی از ده‌ها اقتباسی که از شخصیت محبوب زورو، مخلوق جانستون مک‌کالی، نویسنده‌ی آمریکایی در دهه‌های گذشته تولید شده و توانست در ایران با استقبال بالایی همراه شود.
دانلود ویدیو از آپارات
«دون دیه‌گو وگا» قهرمان قصه که لقب زورو را برای شخصیت مبارز خود انتخاب کرده بود، درکنار «زوروی کوچک» به مقابله با افرادی می‌رفت که زندگی را برای مردم سخت کرده بودند؛ از جمله «گروهبان گارسیا» که سال‌ها بعد از شهرت خود بین ایرانی‌ها به خاطر سریال زورو (که در دهه‌ی ۱۳۵۰ از تلویزیون پخش می‌شد)، این بار در قالب شخصیتی کارتونی بازگشته و باز هم لحظات خنده‌داری را مقابل زورو به مخاطبان هدیه می‌داد.
کارتون افسانه زورو که با المان‌های اغراق‌آمیزی به سبک خیلی از انیمه‌ها همراه بود، یکی از آخرین کارتون‌های جذاب دهه ۷۰ محسوب می‌شد؛ دهه‌ای پُر از آثار دوست‌داشتنی و تماشایی که شاید حس و حال کارتون‌های آن دیگر تکرار نشود.
در اینجا مروری داشتیم بر به‌یادماندنی‌ترین کارتون های قدیمی تلویزیون و مجموعه‌هایی که خیلی از آن‌ها تا ابد جایگاه مخصوص خود را در ذهن مخاطبان حفظ خواهند کرد. شما چه خاطراتی با این کارتون های نوستالژیک دارید؟ کدام کارتون‌ها را بیشتر دوست داشتید و کدام موارد از نظر شما داستان و شخصیت‌های بهتری داشتند؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
۱۰۰ کارتون خاطره انگیز دهه شصتی‌ها
در این مجموعه مطالب سعی کرده ایم به صورت سریالی، در روزهای فرد، گزیده ای از این کارتون های خاطره انگیز دوران دهه شصت را برایتان زنده کنیم. امیدواریم مورد استقبالتان قرار بگیرد.
کارتون های دهه شصت
عنوان : کارتون های دهه شصت
اگر این مطلب نیاز به اصلاح و یا تکمیل دارد اطلاع دهید