- 5/10/19
- 95,286
- 79
فیبرومیالژیا چیست ، را در همیارخاص بخوانید
مغز و اعصاب
آنچه در این مطلب می‌خوانیم:
فیبرومیالژیا از آن دست بیماری‌هایی است که کمتر درباره آن اطلاع‌رسانی شده و بسیاری از مردم حتی تا به حال اسم این بیماری دردناک نیز به گوششان نخورده است.
در این مطلب تلاشمان را کرده‌ایم تا با توضیحاتی مختصر و دقیق بیماری فیبرومیالژیا و علائم و درمانش را به شما معرفی کنیم.
قبل از تعریف بیماری فیبرومیالژیا نیاز است که بدانیم «سندرم» چیست؟
به مجموعه‌ای از نشانه‌ها و عوارض که با یکدیگر مرتبط هستند سندرم گفته میشود.
فیبرومیالژیا سندرمی بلند‌مدت یا مزمن است که می‌تواند با درد در نقاط مشخص، سختی مفاصل در زمان حرکت، احساس خستگی، اختلال خواب، افسردگی و اضطراب همراه باشد.
این نشانه‌ها و عوارض تنها در صورتی به سندرم فیبرومیالژیا نسبت داده می‌شوند که با بیماری مشخص و شناخته شده در عضوی از بدن مرتبط نباشند.
فیبرومیالژیا اختلالی است که باعث ایجاد درد پراکنده در سراسر بدن، مشکلات خواب، خستگی و مشکلات خلقی میشود. افراد مبتلا به فیبرومیالژیا به دلیل پردازش غیرطبیعی درد در مغز، معمولا نسبت به افراد دیگر به درد حساس‌تر هستند.
این سندرم در ۳٫۴% زنان و %۰٫۵ مردان دیده میشود اما باید توجه داشت که به علت دشواری تشخیص و درک این بیماری برای افراد مبتلا و پزشکان، آمار و اعداد مرتبط با میزان شیوع این بیماری، تخمینی هستند و نمیتوان اعداد دقیقی ارائه داد.
همان‌طور که در بالا اشاره کردیم علت بروز این سندرم به شکل کامل مشخص نیست اما به صورت کلی می‌توان سیستم عصبی مرکزی و غیرارادی، هورمون‌ها، انتقال دهنده‌های عصبی، دستگاه ایمنی، محرک‌های خارجی، جنبه‌های روانی و دیگر عوامل، را به عنوان عوامل بروز این سندرم نام برد که در ادامه با جزئیات بیشتری نقش این عوامل را بررسی خواهیم کرد.
برای تشخیص فیبرومیالژیا لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنیم. پزشکان معمولاً با استفاده از شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی، فیبرومیالژیا را تشخیص می‌دهند. درد پراکنده در بیشتر اوقات شبانه روز و طی حداقل ۳ ماه باید وجود داشته باشد.
از‌این‌رو اکثر متخصصان با رد موارد دیگر به تشخیص این سندرم می‌رسند. تشخیص فیبرومیالژیا دشوار است و این سندرم در بسیاری از موارد تشخیص داده نمی‌شود. با این وجود، سه نشانه توسط اکثر مبتلایان به این سندرم گزارش میشود: درد، احساس خستگی و اختلال خواب.
اما نقطه حساس چیست و شامل کدام بخش از بدن بیمار میشود؟
نقاط حساس به نقاطی از بافت نرم، مانند ماهیچه‌ها گفته میشود که احتمال وقوع درد در آنها بیشتر از سایر نواحی است.
این نقاط می‌تواند شامل پشت سر، ناحیه پایین گردن، آرنج‌ها، لگن، زانوان و پایین کمر باشد.
در حال حاضر ۱۸ نقطه از بدن به‌عنوان نقاط حساس شناخته میشود که ما حداقل باید در ۱۱ نقطه از این ۱۸ نقطه احساس درد کنیم.
در شکل زیر، نقاط حساس با نقاط سیاه رنگ مشخص شده است.
فیبرومیالژیا می‌تواند باعث درد، ناتوانی و کیفیت پایین زندگی شود. ابتلا به فیبرومیالژیا همچنین می‌تواند مشکلات زیر را به دنبال داشته باشد:
هیچ آزمایشی وجود ندارد که به سادگی بر اساس نتیجه آن، تشخیص فیبرومیالژیا قطعی یا مردود شود. به عبارت دیگر، نمیتوان در آزمایش خون یا عکس رادیولوژی چیزی را یافت و بر پایه آن تشخیص فیبرومیالژیا را حتمی دانست یا رد کرد.
با توجه به اینکه آزمایش معینی برای تشخیص ساده فیبرومیالژیا در دسترس نیست، پزشک متخصص مغز و اعصاب برای رسیدن به تشخیص درست فقط باید به علائمی که بیان میشود، اکتفا کند.
یکی از معیارهای تشخیص فیبرومیالژیا، وجود درد در نقاط پراکنده بدن برای مدت بیش از سه ماه است. این نقاط پراکنده باید در هر دو طرف بدن گزارش شوند. به طور معمول، درد فقط در یک سمت بدن یا فقط در بالا یا فقط در پایین کمر، با تشخیص فیبرومیالژیا همخوانی ندارد. در نظر بگیریم که علائم بیماری فیبرومیالژیا برخی روزها تقریبا بهبود می‌یابند، اما پس از مدتی دوباره ظاهر می‌شوند.
تشخیص فیبرومیالژیا دشوار است و شاید پزشکان مختلف، معیارهای متفاوتی برای تشخیص فیبرومیالژیا داشته باشند. در هر صورت، تقریبا همه پزشکان بر این باورند که در صورت وجود همزمان هر سه مورد زیر، می‌توان تشخیص فیبرومیالژیا را مطرح کرد:
به جز فیبرومیالژیا، برخی بیماری‌های دیگر هم می‌توانند همین علائم را ایجاد کنند. یکی از مهم‌ترین کارها پیش از تشخیص فیبرومیالژیا رد کردن این بیماری‌هاست.
پزشک برای رد کردن بیماری‌های زیر، شاید برخی آزمایش‌ها و تصویربرداری پزشکی مانند رادیولوژی درخواست نماید. شایع‌ترین عللی که می‌توانند علائمی بسیار شبیه علائم فیبرومیالژیا داشته باشند را، با هم مرور می‌کنیم:
برخی از بیماری‌های روماتیسمی ممکن است با درد عمومی بدن آغاز شوند، مانند آرتریت روماتویید (که به آرتروز روماتیسمی هم معروف است) و بیماری لوپوس (یک بیماری خودایمنی که در آن دستگاه ایمنی به خطا برخی بافت‌های بدن از جمله پوست، مفاصل و کلیه‌ها را هدف قرار می‌دهد).
در برخی افراد مبتلا به اختلالات افسردگی یا اضطراب، درد و ناراحتی پراکنده در بدن احساس میشود.
بعضی از مبتلایان به فیبرومیالژیا علائم دیگری هم دارند، مانند بی‌حسی یا گزگز و مورمور. همین علائم در برخی از بیماری‌های مغز و اعصاب مانند ام‌اس (مالتیپل اسکلروزیس) یا میاستنی گراو (بیماری مزمن عصبی-عضلانی که با درجاتی از ناتوانی عضلانی همراه است) هم دیده میشود.
در برخی افراد، علائم فیبرومیالژیا به فاصله کوتاهی پس از یک واقعه ناخوشایند و استرس‌زای جسمی یا روحی آغاز می‌گردد، مانند یک تصادف دلخراش.
به همین ترتیب، کسانی که به اختلال استرس پس از سانحه (که به PTSD هم معروف است) دچار هستند، بیشتر در معرض ابتلا به فیبرومیالژیا قرار دارند. بنابراین، ممکن است پزشک معالج درباره وقایع ناخوشایند و استرس‌زا از ما سوال بپرسد.
احتمال وجود یک زمینه ژنتیکی در بروز فیبرومیالژیا بسیار زیاد است. بدیهی است که پزشک درباره تاریخچه ابتلای سایر اعضای خانواده به فیبرومیالژیا از ما سوال خواهد پرسید.
برای تشخیص فیبرومیالژیا پزشک همه اطلاعات بالا را طی چندین جلسه ویزیت تجزیه و تحلیل خواهد کرد تا بتواند عامل ایجاد درد و علائم را به درستی تشخیص دهد.
بدون تشخیص درست، تجویز درمان موثر غیرممکن است. بنایراین پیگیری و ادامه مراجعه به پزشک برای تشخیص موارد فیبرومیالژیا از نکات بسیار مهم به شمار می‌رود.
دلیل ایجاد فیبرومیالژیا به درستی مشخص نیست و پزشکان معمولاً با ترکیبی از درمان‌ها این بیماری را مدیریت می‌کنند. این درمان‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
درمان دارویی: از جمله داروهای نسخه‌ای و مسکن‌های بدون نیاز به نسخه (مسکن‌ها باید با مشورت پزشک مصرف شوند)
ورزش: توصیه میشود که بزرگسالان به مدت ۱۵۰ دقیقه (دو ساعت و نیم) در هفته فعالیت فیزیکی متوسطی داشته باشند.
خوب است اگر بتوانیم روزی ۳۰ دقیقه، پنج روز در هفته پیاده روی، شنا یا دوچرخه سواری کنیم. این ۳۰ دقیقه را می‌توانیم به سه جلسه ده دقیقهای جداگانه در طول روز تقسیم کنیم.
فعالیت بدنی منظم همچنین می‌تواند خطر ابتلا به سایر بیماری‌های مزمن، مانند بیماری‌های قلبی و دیابت را کاهش دهد.
استفاده از تکنیک های مدیریت استرس: مانند مدیتیشن، یوگا و ماساژ
برنامه‌ریزی برای ساعت خواب: داشتن برنامه منظم برای خواب می‌تواند به عادت خوب خواب و بهبود کیفیت خواب منجر شود.
درمان شناختی رفتاری (Cog i ive behavio al he apy) برای درمان افسردگی زمینه‌ای: CBT یک نوع گفتار درمانی است که برای تغییر نحوه رفتار یا تفکر افراد استفاده میشود. این درمان به ما کمک می‌کند تا طرز تفکر خود را عوض کنیم و در نتیجهی آن برخورد درست‌تری با اتفاقات پیرامون خود داشته باشیم.
افراد ممکن است بتوانند با رعایت این موارد، درد و ناتوانی ناشی از فیبرومیالژیا را کاهش دهند و فعالیت‌های روزمره خود را دنبال کنند.
از آنجا که نمی‌توانیم تغییر واقعی درد بیمار را اندازه‌گیری کنیم، میزان تاثیر واقعی داروها در کاهش درد ناشی از فیبرومیالژیا، تخمینی است و اثر بخشی روش‌های درمانی با کاهش احساس درد بیماران و بهبود عملکرد آنها در فعالیت‌های روزانه سنجیده میشود.
برخی منابع روش‌هایی نظیر سوزن درمانی را نیز موثر دانسته‌اند.
با توجه به اینکه مکانیسم ایجاد فیبرومیالژیا کاملاً شناخته شده نیست، هیچ راهکار قطعی برای پیش‌بینی یا جلوگیری از شروع آن وجود ندارد.
با این حال، تشخیص زود هنگام این بیماری به ما و پزشک معالج کمک می‌کند تا مدیریت زودهنگام آن را شروع کرده و کیفیت زندگی خود را حفظ کنیم.
منبع:
Co e sou ce: Ce e s fo Disease Co ol a d P eve io , Na io al Ce e fo Ch o ic Disease P eve io a d Heal h P omo io , Divisio of Popula io Heal h
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
نام و نام‌خانوادگی *
ایمیل *
دیدگاه
عنوان : فیبرومیالژیا چیست
مغز و اعصاب
آنچه در این مطلب می‌خوانیم:
فیبرومیالژیا از آن دست بیماری‌هایی است که کمتر درباره آن اطلاع‌رسانی شده و بسیاری از مردم حتی تا به حال اسم این بیماری دردناک نیز به گوششان نخورده است.
در این مطلب تلاشمان را کرده‌ایم تا با توضیحاتی مختصر و دقیق بیماری فیبرومیالژیا و علائم و درمانش را به شما معرفی کنیم.
قبل از تعریف بیماری فیبرومیالژیا نیاز است که بدانیم «سندرم» چیست؟
به مجموعه‌ای از نشانه‌ها و عوارض که با یکدیگر مرتبط هستند سندرم گفته میشود.
فیبرومیالژیا سندرمی بلند‌مدت یا مزمن است که می‌تواند با درد در نقاط مشخص، سختی مفاصل در زمان حرکت، احساس خستگی، اختلال خواب، افسردگی و اضطراب همراه باشد.
این نشانه‌ها و عوارض تنها در صورتی به سندرم فیبرومیالژیا نسبت داده می‌شوند که با بیماری مشخص و شناخته شده در عضوی از بدن مرتبط نباشند.
فیبرومیالژیا چیست؟
فیبرومیالژیا اختلالی است که باعث ایجاد درد پراکنده در سراسر بدن، مشکلات خواب، خستگی و مشکلات خلقی میشود. افراد مبتلا به فیبرومیالژیا به دلیل پردازش غیرطبیعی درد در مغز، معمولا نسبت به افراد دیگر به درد حساس‌تر هستند.
فیبرومیالژیا به چه میزان شایع است؟
این سندرم در ۳٫۴% زنان و %۰٫۵ مردان دیده میشود اما باید توجه داشت که به علت دشواری تشخیص و درک این بیماری برای افراد مبتلا و پزشکان، آمار و اعداد مرتبط با میزان شیوع این بیماری، تخمینی هستند و نمیتوان اعداد دقیقی ارائه داد.
فیبرومیالژیا چگونه ایجاد میشود؟
همان‌طور که در بالا اشاره کردیم علت بروز این سندرم به شکل کامل مشخص نیست اما به صورت کلی می‌توان سیستم عصبی مرکزی و غیرارادی، هورمون‌ها، انتقال دهنده‌های عصبی، دستگاه ایمنی، محرک‌های خارجی، جنبه‌های روانی و دیگر عوامل، را به عنوان عوامل بروز این سندرم نام برد که در ادامه با جزئیات بیشتری نقش این عوامل را بررسی خواهیم کرد.
فیبرومیالژیا چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص فیبرومیالژیا لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنیم. پزشکان معمولاً با استفاده از شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی، فیبرومیالژیا را تشخیص می‌دهند. درد پراکنده در بیشتر اوقات شبانه روز و طی حداقل ۳ ماه باید وجود داشته باشد.
از‌این‌رو اکثر متخصصان با رد موارد دیگر به تشخیص این سندرم می‌رسند. تشخیص فیبرومیالژیا دشوار است و این سندرم در بسیاری از موارد تشخیص داده نمی‌شود. با این وجود، سه نشانه توسط اکثر مبتلایان به این سندرم گزارش میشود: درد، احساس خستگی و اختلال خواب.
اما نقطه حساس چیست و شامل کدام بخش از بدن بیمار میشود؟
نقاط حساس به نقاطی از بافت نرم، مانند ماهیچه‌ها گفته میشود که احتمال وقوع درد در آنها بیشتر از سایر نواحی است.
این نقاط می‌تواند شامل پشت سر، ناحیه پایین گردن، آرنج‌ها، لگن، زانوان و پایین کمر باشد.
در حال حاضر ۱۸ نقطه از بدن به‌عنوان نقاط حساس شناخته میشود که ما حداقل باید در ۱۱ نقطه از این ۱۸ نقطه احساس درد کنیم.
در شکل زیر، نقاط حساس با نقاط سیاه رنگ مشخص شده است.
عوارض فیبرومیالژیا چیست؟
فیبرومیالژیا می‌تواند باعث درد، ناتوانی و کیفیت پایین زندگی شود. ابتلا به فیبرومیالژیا همچنین می‌تواند مشکلات زیر را به دنبال داشته باشد:
آزمایش تشخیص فیبرومیالژیا
هیچ آزمایشی وجود ندارد که به سادگی بر اساس نتیجه آن، تشخیص فیبرومیالژیا قطعی یا مردود شود. به عبارت دیگر، نمیتوان در آزمایش خون یا عکس رادیولوژی چیزی را یافت و بر پایه آن تشخیص فیبرومیالژیا را حتمی دانست یا رد کرد.
با توجه به اینکه آزمایش معینی برای تشخیص ساده فیبرومیالژیا در دسترس نیست، پزشک متخصص مغز و اعصاب برای رسیدن به تشخیص درست فقط باید به علائمی که بیان میشود، اکتفا کند.
یکی از معیارهای تشخیص فیبرومیالژیا، وجود درد در نقاط پراکنده بدن برای مدت بیش از سه ماه است. این نقاط پراکنده باید در هر دو طرف بدن گزارش شوند. به طور معمول، درد فقط در یک سمت بدن یا فقط در بالا یا فقط در پایین کمر، با تشخیص فیبرومیالژیا همخوانی ندارد. در نظر بگیریم که علائم بیماری فیبرومیالژیا برخی روزها تقریبا بهبود می‌یابند، اما پس از مدتی دوباره ظاهر می‌شوند.
تشخیص فیبرومیالژیا دشوار است و شاید پزشکان مختلف، معیارهای متفاوتی برای تشخیص فیبرومیالژیا داشته باشند. در هر صورت، تقریبا همه پزشکان بر این باورند که در صورت وجود همزمان هر سه مورد زیر، می‌توان تشخیص فیبرومیالژیا را مطرح کرد:
رد کردن سایر علل احتمالی برای علائم فیبرومیالژیا
به جز فیبرومیالژیا، برخی بیماری‌های دیگر هم می‌توانند همین علائم را ایجاد کنند. یکی از مهم‌ترین کارها پیش از تشخیص فیبرومیالژیا رد کردن این بیماری‌هاست.
پزشک برای رد کردن بیماری‌های زیر، شاید برخی آزمایش‌ها و تصویربرداری پزشکی مانند رادیولوژی درخواست نماید. شایع‌ترین عللی که می‌توانند علائمی بسیار شبیه علائم فیبرومیالژیا داشته باشند را، با هم مرور می‌کنیم:
بیماری‌های روماتیسمی
برخی از بیماری‌های روماتیسمی ممکن است با درد عمومی بدن آغاز شوند، مانند آرتریت روماتویید (که به آرتروز روماتیسمی هم معروف است) و بیماری لوپوس (یک بیماری خودایمنی که در آن دستگاه ایمنی به خطا برخی بافت‌های بدن از جمله پوست، مفاصل و کلیه‌ها را هدف قرار می‌دهد).
اختلالات ذهنی و روانی
در برخی افراد مبتلا به اختلالات افسردگی یا اضطراب، درد و ناراحتی پراکنده در بدن احساس میشود.
اختلالات مغز و اعصاب
بعضی از مبتلایان به فیبرومیالژیا علائم دیگری هم دارند، مانند بی‌حسی یا گزگز و مورمور. همین علائم در برخی از بیماری‌های مغز و اعصاب مانند ام‌اس (مالتیپل اسکلروزیس) یا میاستنی گراو (بیماری مزمن عصبی-عضلانی که با درجاتی از ناتوانی عضلانی همراه است) هم دیده میشود.
محرک‌های احتمالی فیبرومیالژیا
در برخی افراد، علائم فیبرومیالژیا به فاصله کوتاهی پس از یک واقعه ناخوشایند و استرس‌زای جسمی یا روحی آغاز می‌گردد، مانند یک تصادف دلخراش.
به همین ترتیب، کسانی که به اختلال استرس پس از سانحه (که به PTSD هم معروف است) دچار هستند، بیشتر در معرض ابتلا به فیبرومیالژیا قرار دارند. بنابراین، ممکن است پزشک معالج درباره وقایع ناخوشایند و استرس‌زا از ما سوال بپرسد.
احتمال وجود یک زمینه ژنتیکی در بروز فیبرومیالژیا بسیار زیاد است. بدیهی است که پزشک درباره تاریخچه ابتلای سایر اعضای خانواده به فیبرومیالژیا از ما سوال خواهد پرسید.
برای تشخیص فیبرومیالژیا پزشک همه اطلاعات بالا را طی چندین جلسه ویزیت تجزیه و تحلیل خواهد کرد تا بتواند عامل ایجاد درد و علائم را به درستی تشخیص دهد.
بدون تشخیص درست، تجویز درمان موثر غیرممکن است. بنایراین پیگیری و ادامه مراجعه به پزشک برای تشخیص موارد فیبرومیالژیا از نکات بسیار مهم به شمار می‌رود.
فیبرومیالژیا چگونه درمان میشود؟
دلیل ایجاد فیبرومیالژیا به درستی مشخص نیست و پزشکان معمولاً با ترکیبی از درمان‌ها این بیماری را مدیریت می‌کنند. این درمان‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
درمان دارویی: از جمله داروهای نسخه‌ای و مسکن‌های بدون نیاز به نسخه (مسکن‌ها باید با مشورت پزشک مصرف شوند)
ورزش: توصیه میشود که بزرگسالان به مدت ۱۵۰ دقیقه (دو ساعت و نیم) در هفته فعالیت فیزیکی متوسطی داشته باشند.
خوب است اگر بتوانیم روزی ۳۰ دقیقه، پنج روز در هفته پیاده روی، شنا یا دوچرخه سواری کنیم. این ۳۰ دقیقه را می‌توانیم به سه جلسه ده دقیقهای جداگانه در طول روز تقسیم کنیم.
فعالیت بدنی منظم همچنین می‌تواند خطر ابتلا به سایر بیماری‌های مزمن، مانند بیماری‌های قلبی و دیابت را کاهش دهد.
استفاده از تکنیک های مدیریت استرس: مانند مدیتیشن، یوگا و ماساژ
برنامه‌ریزی برای ساعت خواب: داشتن برنامه منظم برای خواب می‌تواند به عادت خوب خواب و بهبود کیفیت خواب منجر شود.
درمان شناختی رفتاری (Cog i ive behavio al he apy) برای درمان افسردگی زمینه‌ای: CBT یک نوع گفتار درمانی است که برای تغییر نحوه رفتار یا تفکر افراد استفاده میشود. این درمان به ما کمک می‌کند تا طرز تفکر خود را عوض کنیم و در نتیجهی آن برخورد درست‌تری با اتفاقات پیرامون خود داشته باشیم.
افراد ممکن است بتوانند با رعایت این موارد، درد و ناتوانی ناشی از فیبرومیالژیا را کاهش دهند و فعالیت‌های روزمره خود را دنبال کنند.
از آنجا که نمی‌توانیم تغییر واقعی درد بیمار را اندازه‌گیری کنیم، میزان تاثیر واقعی داروها در کاهش درد ناشی از فیبرومیالژیا، تخمینی است و اثر بخشی روش‌های درمانی با کاهش احساس درد بیماران و بهبود عملکرد آنها در فعالیت‌های روزانه سنجیده میشود.
برخی منابع روش‌هایی نظیر سوزن درمانی را نیز موثر دانسته‌اند.
آیا می‌توانیم از ابتلا به فیبرومیالژیا جلوگیری کنیم؟
با توجه به اینکه مکانیسم ایجاد فیبرومیالژیا کاملاً شناخته شده نیست، هیچ راهکار قطعی برای پیش‌بینی یا جلوگیری از شروع آن وجود ندارد.
با این حال، تشخیص زود هنگام این بیماری به ما و پزشک معالج کمک می‌کند تا مدیریت زودهنگام آن را شروع کرده و کیفیت زندگی خود را حفظ کنیم.
منبع:
Co e sou ce: Ce e s fo Disease Co ol a d P eve io , Na io al Ce e fo Ch o ic Disease P eve io a d Heal h P omo io , Divisio of Popula io Heal h
دیدگاه خود را با ما درمیان بگذارید. لغو پاسخ
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
نام و نام‌خانوادگی *
ایمیل *
دیدگاه
فیبرومیالژیا چیست
عنوان : فیبرومیالژیا چیست
اگر این مطلب نیاز به اصلاح و یا تکمیل دارد اطلاع دهید
